بخش دوم
عضو کالج بین المللی جراحان
در شماره پیشین یادآور شدیم که اگر چهار نکته را در زندگی رعایت
کنیم، از عمر طولانی همراه با سلامت برخوردار خواهیم شد . نخستین نکته، دوری از
استرس (فشار روحی و جسمی) است که توضیح آن گذشت، اینک سه نکته دیگر:
2 . ازدواج
مطالعات گوناگون نشان داده است کسانی که ازدواج موفق و شادمان
داشته باشند، 5/6 سال جوان تر از مجردها می مانند . منافع ازدواج تنها روانی
نیستند، بلکه زیستی (بیولوژیکی) هم هستند افراد متاهل (خواه مرد و خواه زن)
احتمالا در مواقع بیماری مدت کمتری بستری می شوند و بیمارستان و یا به طور کلی
بستر بیماری را زودتر از مجردها ترک می کنند و مرگ و میرشان کمتر است . در صورتی
که لازم باشد، آنان رژیم غذائی و داروئی را به راحتی تغییر می دهند تا مجردها .
به طور مثال متاهل ها زودتر اعتیاد را ترک می کنند تا مجردها و کمتر به اعتیاد
مجدد روی می آورند .
آیا هر ازدواجی سلامتی آور است؟
مسلما نه! منظور ما از ازدواج، ازدواجی است توام با محبت و شادی و
نشاط دو جانبه، تفاهم متقابل و عفت زن و شوهر . چنین ازدواجی می تواند شما را
سالها جوان نگاه دارد . اما ازدواج ناموفق، ارتباط قهرآمیز و ستیز خانوادگی
می تواند شما را پیر کند . زن و شوهر باید خوشی و ناخوشی همدیگر را به خوبی تحمل
کنند و نباید هرگز کار به جدائی بکشد و اگر طلاق تنها راه حل باشد، بدانید که این
راهی است بسیار استرس آور و از نظر روانی و هیجانی بسیار دشوار . اگر به هر علتی
چنین اتفاقی بیفتد - که نباید بیفتد - برای کاهش استرس، در چنین موقعیت دشوار به
دوستان و افراد خانواده متکی باشید و از مصاحبت و همدلی و محبت آنان برخوردار شوید
تا استرس به کمترین مقدار برسد و پیری بی جهت پیش نیاید .
3 . دو سال جوان تر خواهید بود اگر با همسایه ها مهربان باشید
می گویند و به حق هم می گویند که انسان موجودی است اجتماعی;
هم چنانکه خوردن و نوشیدن برای ادامه حیات ضروری است، زندگی در اجتماع نیز از
لوازم و ضروریات زندگی است . همان طوری که ازدواج موفق به جوان ماندن شما کمک
می کند، دوستی با مردم نیز دارای چنین اثری است . کسانی که دوستان بسیار دارند و
از حمایت اجتماع برخوردار می شوند، به احتمال قوی روند پیری را به تاخیر
می اندازند، کمتر بیمار می شوند و بیشتر از کسانی که ارتباط اجتماعی کمتری دارند،
عمر می کنند .
در یک رشته مطالعات مشهوری که دانشوران کرده اند، به این نتیجه رسیده اند
افرادی که در مساجد، معابد و کلیساها حضور می یابند و یا در گروههای مذهبی و مجالس
آنها شرکت می کنند، عمر طولانی توام با تندرستی دارند . مطالعات دیگر هم نشان داده
است که شرکت در کارهای خیریه و گروه های اجتماعی سودمند مانند گروه های
عام المنفعة و خیریه و غیره بسیار مفید است . پس باید کوشید تا ارتباطهای اجتماعی
را افزایش داد . چه مانعی دارد که با همسایه ها مراوده داشته باشید . برای صرف
چائی - نه لزوما شام و ناهار - به خانه همدیگر بروید و باهم مهربان و همدل باشید .
در اندوه و سرور آنان شرکت کنید . اگر آنان مجالس وعظ و خطابه دارند از رفتن به
آنجاها دریغ نکنید .
موقع ورزش و راه پیمائی با دوستان همگام شوید که هم از ورزش سود
ببرید و هم از رفاقت و همراهی .
4 . سه سال جوان تر خواهید بود اگر به حد لزوم بخوابید
می گویید وقت کافی برای خواب ندارید . این یک بهانه است غیر قابل
پذیرش . اگر به قدر کفایت نخوابید، نخواهید توانست کار کافی و مفید انجام دهید .
علائم کمبود مزمن خواب، شبیه آثار و علائم پیر شدن است . در واقع اگر شما به حد
کافی نخوابید زود پیر خواهید شد . منظور از خواب کافی این است که از خواب سیر شوید
یعنی این که مدت خواب مهم نیست، بلکه با سیر شدن از خواب است که موقع بیداری سرحال
و با نشاط خواهید بود .
برخی از افراد با شش ساعت خواب سیر می شوند و برخی دیگر با
هشت ساعت هم سیر نمی شوند . خواب منظم و کیفیت خواب همانند ورزش و غذا در سلامت کل
بدن شما مؤثر است . رویهمرفته مردانی که 7 تا 8 ساعت و بانوانی که 6 تا 7 ساعت در
شب می خوابند بیشتر از دیگران که کمتر می خوابند، جوان تر می مانند .
مطالعات و آزمایشهای گوناگون نشان داده اند آنهایی که محرومیت مزمن
خواب دارند، مستعد به بیماریهای قلبی، عروقی، ناراحتیهای گوارشی و برخی عوارض دیگر
هستند و نیز یک مطالعه تازه اثر کم خوابی را به خوبی نشان داده است از این قرار:
در گروهی از مردها که مدت خواب شبانه آنان محدود به 4 تا6
ساعت بود، تغییراتی در اعمال هورمونها و همچنین در سوخت و ساز آنان حاصل شد شبیه
آنچه در پیری عارض می شود .
پس شایسته است بانوان 6 تا 7 ساعت و آقایان 7 تا 8 ساعت در شب
بخوابند . اگر به هر دلیلی این امر امکان پذیر نباشد، باید بکوشند که در ساعات
روز، ولو به مدت کم، بخوابند . اگر خواب مرتب و منظم داشته باشید، سه سال جوان تر
به نظر خواهید رسید یعنی در واقع سه سال جوان تر خواهید بود .
عوامل مؤثر در بی خوابی
عوامل بسیاری در خواب اثر دارند و باعث بی خوابی و یا بدخوابی
می شوند، از آن جمله است پرخوری شبانه، دود سیگار که اعث برنشیت و درد سینه
می شود، خوردن قهوه زیاد پیش از خواب، سر و صدای محیط و ده ها علت دیگر که تنها به
یکی از این موارد که پرخوری شبانه باشد، به طور گذرا اشاره می کنیم چه; این عامل
نه تنها باعث بدخوابی می شود، بلکه آثار زیان بار دیگری نیز دارد .
برای این که بدخواب نشوید و چاق نگردید، معده را بیش از حد پر نکنید
. پرخوری مزمن، معده را گشاد می کند و بدین سبب دور تسلسل معیوب آغاز می گردد یعنی
برای این که سیر شوید باید معده را پر کنید و چون معده گشاد شده است، دیر پر
می شود و باعث پرخوری می گردد و این پرخوری خود باعث گشاد شدن بیشتر معده می شود و
گشاد شدن آن باعث می گردد که حجم بیشتر پیدا کند و دیرتر پر شود . این دور تسلسل
معیوب ادامه می یابد .
معده همانند یک توپ می ماند که با هر غذا منقبض و منبسط می شود .
وقتی که شما به کرات آن را بیش از حد معمول پر می کنید، توان خود را از دست می دهد
در نتیجه هر بار باید با غذای بیشتری آن را پر کنید در صورتی که افراد معمولی با
مقدار کم و یا متوسط غذا سیر می شوند .
اگر معده در اثر پرخوری گشاد شود، نه تنها باعث بدخوابی می شود،
بلکه گاهی شاید پنج برابر غذای معمولی بتواند آن را سیر بکند در نتیجه کالری زیاد
وارد بدن می شود که منجر به چاقی می گردد .
اگر شما دچار این وضع پرخوری هستید، با کم کردن تدریجی مقدار غذا،
معده شما کوچک می شود و به حد متعارف بر می گردد حتی در مدت کوتاه مثلا در عرض یک
ماه متعاقب آن بدخوابی شما نیز کاهش خواهد یافت . اگر سیگار را هم ترک کنید از
سرفه های شبانه در امان خواهید بود و این سرفه ها شما را از خواب خوش باز نخواهد
داشت .