راس سالاخودینف، یک محقق در زمینهی هوش مصنوعی، اعلام کرد که او دست به چاپ مقالات در ژورنالها خواهد زد و با دیگر دانشگاهیان به تبادل نظر خواهد پرداخت.
البته این موضوع نمیتواند یک خبر بهحساب بیاید، ولی سالاخودینف در شرکت اپل کار میکند، شرکتی که به خاطر سیاستهای سرسختانهی محرمانگی مشهور است. در دههی گذشته کسی از کارکنان اپل را پیدا نمیکنید که در مورد پروژههای آتی شرکت یا فعالیتهای درون آن حرف زده باشد و قطعا در مورد تبادل اطلاعات با دانشگاهیان نیز همین رویه تکرار شده است.
اما سالاخودینف در زمینهای فعالیت دارد که محرمانه بودن اطلاعات ارزشی ندارد. آنطور که به نظر میرسد، این شاخهی تحقیقاتی نسبت به دیگر علوم نقش بااهمیتتری در آیندهی غولهای تکنولوژی مانند اپل خواهد داشت. سالاخودینف نظارت بر بخش هوش مصنوعی اپل را بر عهده دارد، او بهخوبی میداند برای جذب محققان برتر باید به آنها اطمینان دهد که بعد از ورودشان به شرکت اپل، همچنان میتوانند تحقیقات خود را در ژورنالها چاپ کنند و اطلاعاتشان را با جامعهی هوش مصنوعی به اشتراک بگذارند. این تبادل رایگان اطلاعات یک روش دانشگاهی است که وارد دنیای تجارت نیز شده است؛ چون کارشناسان میگویند این کار باعث افزایش سرعت پیشرفت علم هوش مصنوعی میشود. یان لیکان، مدیر بخش هوش مصنوعی فیسبوک اعتقاد دارد: «وقتی شما در خفا تحقیق میکنید، از دیگران عقب میافتید.»
هماکنون شرکتهای بزرگ تکنولوژی از جمله گوگل، فیسبوک، مایکروسافت، اینتل و شرکت نوپای ایلان ماسک در حوزهی هوش مصنوعی یعنی OpenAI وارد این حوزه شدهاند و از روش یادگیری عمیق برای توسعهی نرمافزارهای هوش مصنوعی خود استفاده میکنند. اگر اپل میخواهد که در آینده همچنان یک شرکت تأثیرگذار فناوری شناخته شود، باید همچون شرکتهای دیگر تحقیقات خود را به اشتراک بگذارد. شرکت OpenAI با این هدف فعالیت خود را آغاز کرد که تمام پژوهشهایش را در شفافیت کامل انجام خواهد داد؛ البته مسلما تا جایی که بتواند. با این شعار، این شرکت توانست بسیاری از محققان نخبهی شرکتهای رقیب از جمله گوگل و فیسبوک را جذب خود کند.
همچنان که یادگیری عمیق به یک ترند در سیلیکون ولی تبدیل شده است، بسیاری از متفکران در مورد این موضوع که اپل توان رقابت با دیگر شرکتها را دارد، ابراز تردید میکنند. اورن اتزیونی از Allen Institute میگوید:
اینکه بهترین مغزهای جهان در حوزهی یادگیری عمیق به سیلیکون ولی رفتهاند، بیدلیل نیست.
او با اشاره به میراث استیو جابز، یعنی سختگیریهای شدید در مورد اطلاعات شخصی، میگوید سیاست اپل میتواند به مانعی برای پیشرفت این شرکت در مسیر هوش مصنوعی تبدیل شود. یادگیری عمیق به اطلاعات دیجیتالی بسیار زیادی نیاز دارد و سیاستهای محرمانگی اپل میتواند دسترسی این شرکت به اطلاعات لازم برای آموزش شبکههای عصبی را محدود کند. اما آنطور که به نظر میرسد، اپل با تغییر نگرش خود به استقبال استفاده از این تکنیک رفته است.
اولین نشانههای تغییر در اپل از اوایل امسال بروز کردند، زمانی که این شرکت یک پروفسور از دانشگاه کارنگی ملون، یعنی سالاخودینف را استخدام کرد. پروفسور همچنان قسمتی از وقت خود را در دانشگاه سپری خواهد کرد. چندی پیش وی در کنفرانس NIPS، مهمترین رویداد سال در حوزهی هوش مصنوعی، اعلام کرد اپل تحقیقات خود دربارهی هوش مصنوعی را منتشر خواهد کرد.
البته کاملا واضح است که اپل همهی اطلاعات را منتشر نمیکند؛ در واقع هیچ شرکتی این کار را نمیکند. آنها میخواهند نسبت به رقبای خودشان یک برگ برنده داشته باشند. اما این برتری بیشتر از طریق دسترسی به حجم وسیعی از اطلاعات و استفادهی هوشمندانه از آنها، پیش از دیگر رقیبان به دست میآید. مشکل اپل در مورد هوش مصنوعی نیز همینجا است: اگر اپل میخواهد از رقیبان خود پیش باشد، سرانجام باید رازهایش را فاش کند.