کرامت به معنای شرف، کمال و پاک بودن از آلودگی است و این اصل به عنوان حق برای انسان در نظر گرفته شده است. کرامت و کمال از نگاه اسلام به دو نوع کرامت ذاتی و اکتسابی (= ارزشی) تقسیم شده است. کرامت ذاتی، کمالی است که همه انسانها تا زمانی که با ارتکاب خیانت و جنایت آن را از خود سلب نکرده اند از آن برخوردارند. بشر به موجب آیه شریفه «ولقد کرمنا بنی آدم» شایسته تکریم است. از دیدگاه اسلام، بشر در بهترین صورت و نظام آفریده شده و خلیفه خداوند در روی زمین است.
رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله به کرامت بشری چنین اشاره کرده است:
«ای مردم! بدانید که خدای شما یکی است و نیز پدران شما یکی است، عرب و عجم، سیاه و سرخ با هم برابر و مساوی هستند، هیچ یکی بر دیگری برتری ندارند، جز به سبب تقوا.»
کرامت بشری در ماده یک اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز مورد توجه قرار گرفته و چنین آمده است:
«تمام افراد بشر آزاد به دنیا می آیند و از لحاظ حیثیت و حقوق با هم برابرند؛ همه دارای عقل و وجدان می باشند و باید نسبت به یکدیگر با روح برادری رفتار کنند.»
کرامت بشری در اعلامیه اسلامی حقوق بشر نیز مورد توجه قرار گرفته و در ماده یک آن، بشر را یک خانواده و همه را در اصل شرافت انسانی و تکلیف و مسئولیت برابر دانسته است.
اصل کرامت و رفتار انسانی با یکدیگر از پایه ها و اصول بنیادین حقوق بشر دوستانه است که در جنگها نباید مخدوش شود، بلکه در جنگها نسبت به انسانها به گونه ای رفتار شود که کرامت ذاتی آنها خدشه دار نشود. بی گمان رفتاری نظیر آتش زدن خانه های مسکونی، قتل عام غیر نظامیان، و کندن پوست سر کودکان و زنان و از بین بردن مزرعه ها و کشتزارها و کوچاندن اجباری، به معنای پامال کردن حق کرامت بشر است. بر عکس، رعایت اصل کرامت ذاتی انسان و مورد تعرض قرار ندادن کرامت بشری، در حفظ محیط زیست در جنگها کمک فراوانی می کند.
