برابر برخی از روایات ما، اصل تشریع خمس،در زمان حضرت ابراهیم،شیخ الانبیاء،، علیه السلام،بوده است:
قد روی السکونی عن ابی عبدالله،علیه السلام:
«و اول من اخرج الخمس ابراهیم.»
حضرت عبدالمطلب، گویا بر اساس پیروی از آیین ابراهیم، خمس کنز را جدا می کرده و صدقه می داده است:
«عن علی بن الحسین بن فضال، عن ابیه، قال سالت ابا الحسن الرضا،علیه السلام، ... قال ... فکانت لعبد المطلب خمس من السنن اجراها الله عز و جل فی الاسلام ... و وجد کنزا فاخرج منه الخمس.»
یا در روایت دیگر درباره سنتهایی که عبدالمطلب در جاهلیت رایج کرد، آمده است:
عن جعفر بن محمد، عن ابیه، عن جده، عن علی بن ابی طالب،علیه السلام، عن النبی،صلی الله علیه و آله، انه قال فی وصیة له:
«یا علی! ان عبدالمطلب سن فی الجاهلیة خمس سنن اجراها الله له فی الاسلام ... و وجد کنزا فاخرج منه الخمس و تصدق به، فانزل الله عز و جل: «و اعلموا انما غنمتم من شی ء فان لله خمسه»
علامه مجلسی در ذیل این روایت بیانی دارد که مطلب ما را تایید می کند:
«لعله،علیه السلام، فعل هذه الامور بالهام من الله تعالی، او کانت فی ملة ابراهیم، فترکها قریش، فاجراها فیهم، فلما جاء الاسلام، لم ینسخ هذه الامور لما سنه عبدالمطلب.»