ورزش کردن تنها برای وزن کم کردن و یا آماده شدن برای مسابقات نیست. ورزش منظم میتواند برای شما سلامتی به ارمغان آورده و باعث درخشان شدن ظاهر شما بدون نیاز به کار دیگری شود. بنیتا مطلبی را برای شما مهیا ساخته است که به شما در سلامت و زیبایی کمک میکند.
هرکسی که عادت به باشگاه رفتن، پهن کردن تشک یوگا در هرجایی و یا پیادهروی در جنگلها را دارد از رازهای فعالیت فیزیکی باخبر است. پاداش و مزیتهای ورزش کردن فراتر از کاهش وزن و یا عضله سازی بودهاند. دانشمندان در حال کشف دهها تغییر نامحسوس دیگر در بدن بهواسطهی ورزش کردن هستند.
ممکن است ظاهر شما بهواسطهی ورزش کردن روشنتر شود یا اینکه اعتمادبهنفس شما در محیط کار افزایش یابد. چنین موفقیتهای کوچکی ممکن است از سوی ورزشکاران کمهوشتر درک نشود؛ اما کسانی که به دنبال چنین مزیتهایی هستند تمامی آنها را متوجه شده و با ترازو هر ابزاری همهی آنها را اندازهگیری میکنند.
دانشمندان مزیتهای ناشی از ورزش کردن را کشف کردهاند. تیم چرچ، مدیر بخش پیشگیری از بیماریها در مرکز درمانی پنینگتون در باتونروژ لسآنجلس، میگوید تمامی سلولهای بدن انسان از فعالیتهای بدنی نفع میبرند. او میافزاید شما بهسرعت این مزیتهای محسوس را درک خواهید کرد. شما در طول یک ساعت ورزش کردن احساس ناراحتی و استرس کمتری خواهید داشت. همان شب راحتتر میخوابید. بهعلاوه فرآیند قند خون بدن شما 72 ساعت پسازآن عملکرد بهینهتری خواهد داشت.
آیا برای شروع ورزش نیاز به انگیزهی بیشتری دارید؟ با چند مزیت ورزش آشنا شوید که میتواند ظاهر و حال شما را بهتر کند.
1. پوستی نرمتر و شفافتر
جنا هولمز 43 ساله وقتیکه سه سال پیش چند جوش در صورت خود دید وحشتزده شد. او میگوید "من 40 ساله بودم و از اینکه صورتم پر از جوش شده بود بسیار ترسیدم. تا اینکه سال گذشته پیادهروی به میزان سه کیلومتر در هر روز را شروع کردم و برای سه روز در هفته به باشگاه بدنسازی رفتم. هیکل و بدن من روی فرم آمده بود، اما در کنار این تناسباندام اتفاق عجیب دیگری هم رخ داد. تمام جوشهای من ناپدید شده بودند." او میگوید من به یک آینهی قدی نگاه کردم و دیدم که به تناسباندام خوبی دست یافتهام؛ اما با نگاه به یک آینهی کوچک متوجه شدم که دیگر هیچ جوش سرسیاهی روی صورتم نیست. این خبری بهمراتب خوشایندتر برای من بود.
اُدری کانین، متخصص امراض پوستی در شهر کانزاس، میگوید برطرف شدن جوشهای جنا اتفاق عجیبی نیست. او میگوید انجام یک ورزش خوب که بتواند عرق شما را دربیاورد معادل روشهای درمانی صورت است. زمانی که منافذ پوست گشاد میشوند، عرق کردن باعث خارج شدن کثیفی و چربی محبوس شده در زیر پوست میشود. همیشه به یاد داشته باشید که پس از ورزش کردن پوست خود را بشویید. ازاینرو چربیها و کثیفیها مجدداً به داخل منافذ پوست بازنمیگردند.
عرق کردن تنها مزیت ورزش برای پوست نیست، این پدیده همچنین باعث کاهش التهاب بدن شده و به تنظیم هورمونهای پوست و جلوگیری از تشکیل رادیکالهای آزاد کمک میکند. زمانی که ورزش میکنید، شریانهای کوچکی در روی پوست شما باز شده و اجازه میدهند خون بیشتری به سطح پوست برسد. درنتیجه مواد مغذی که میتواند آسیبهای پوستیِ ناشی از آفتاب و آلایندههای محیطی را بازسازی کنند، از این طریق وارد پوست میشوند. این مواد مغذی باعث افزایش تولید کلاژن پوست شده و چینوچروک پوست را به تأخیر میاندازند. با پیر شدن ما سلولهای تولیدکنندهی کلاژن در پوست کمکارتر شده و تعداد آنها کمتر میشود؛ اما مواد مغذیِ واردشده به پوست در حین ورزش کردن به این سلولها کمک شایانی میکنند. ازاینرو پوست شما جوانتر به نظر میرسد.
2. اعتمادبهنفس بیشتر
افراد متکی به نفس از خود یک کاریزمای مشخص به اطراف ساطع میکنند. مطالعهی اخیر در بریتانیا نشان میدهد که افراد با برنامهی منظم ورزشی در یک باشگاه بدنسازی محلی، احساس بهتری نسبت به خود داشته و وضعیت فیزیکی و سلامت کلی آنها در مقایسه با افرادی که به باشگاه نمیروند مناسبتر است. بهترین بخش این تحقیق این بود که افراد ورزشکار حتی با مشاهدهی بهبود وضع بدنی خود در گذشته هم رفتهرفته بر اعتمادبهنفسشان افزوده میشد.
آدریان تیلور، محقق ورزشی در دانشگاه اکستر در انگلیس، میگوید شما برای بهبود درک شخصی خود از تناسباندامتان نیاز به بهبود سطح آمادگی جسمانی خود ندارید. ورزش کردن قدمی کوتاه برای داشتن عزتنفس بالاتر است. اعتمادبهنفس ما مستقیماً با سطح انرژی، احساس شایستگی و جذابیت ما پیوند خورده است. بهعلاوه هیچچیزی زیباتر از اعتمادبهنفسی نیست که بهواسطه حس خوب ناشی از داشتن پوستی سالم به ما منتقل میشود.
3. قد بلند
آنی آپِلبی، مربی یوگا و مؤسس مجموعه یوگافورس در شهر سانفرانسیسکو، یوگا را بهعنوان راهی برای کاهش استرس برگزید؛ اما او تا چند سال قبل و وقتیکه برای یک چکاپ کلی به بیمارستان رفته بود از تمامی اثرات این ورزش خبر نداشت. زمانی که دکتر قد او را اندازه گرفت، هردوی آنها متوجه شدند که قد آنی به میزان 3/5 سانتیمتر بلندتر شده است. او میگوید من نمیتوانستم این مسئله را باور کنم. من همیشه میخواستم که قدی بلند داشته باشم. حالا با این وضع لباسهایم بهتر در تنم ایستاده و خودم هم احساس بزرگی بیشتری میکنم.
دن بردلی، جراح ارتوپد در موسسه درمانی بیماریهای کمر در شهر دنتون ایالت تگزاس، میگوید تابهحال هیچکسی در مورد اینکه چرا ورزش کردن باعث بلند شدن قد شما میشود تحقیقی نکرده است، اما فعالیتهایی نظیر ورزش یوگا و یا پیلاتس که باعث کشش و تقویت ماهیچههای شما در یک زمان میشوند میتوانند اندام خموده را اصلاحکرده و به افزایش قد منجر شوند. قوز کردن موجب انقباض گروهی از ماهیچهها و کشش گروهی دیگر میشود که باعث کوتاه شدن قد میگردد. اگر شما بهطور فعال در حال بازگرداندن ماهیچهها به حالت توازن هستید، پشت شما کشیده شده و خمودگی شما اصلاح میشود. درنتیجه قد شما هم بلندتر خواهد شد.
افرادی با چنین مشکلاتی با استفاده از ورزشهایی نظیر تخته یا پلانک میتوانند به تقویت عضلات پشت خود کمک کنند. برای افرادی با شانههای قوزکرده میتوان از باندهای کششی، دستگاههای ورزشی و یا وزنهها بهمنظور تقویت قسمت بالایی پشت و اصلاح قدِ کوتاهشده کمک گرفت. علاوه بر این، ورزشی که میتواند اندام شما را اصلاح کند، ظاهر شما را لاغرتر، متناسبتر و مطمئنتر به دیگران نشان میدهد.
4. کاهش استرس و نگرانی
نگرانی، اضطراب و تردید تماماً باعث تحلیل شادابی شما شده و روحیه شما را تضعیف میکند. این تغییر روحیه تأثیر خود را در ظاهر و صورت شما میگذارد. طبق آمار موسسه ملی سلامت روانی آمریکا تقریباً 40 میلیون آمریکایی بالای 18 سال از اختلالات اینچنینی رنج میبرند. این رقم تقریباً معادل 20 درصد از جمعیت بزرگسال این کشور است. بهعلاوه پریشانی و نگرانی باعث برچیده شدن لبخند از روی صورت بسیاری از آنها شده و شادی را از میانشان برده است. ورزش بهعنوان تسکیندهندهی این امراض شناختهشده و میتواند بهسرعت روحیهی آنها را بهبود بخشد.
دکتر جک راگلین، فیزیولوژیست ورزشی در دانشگاه ایندیانا، میگوید ورزش بهمانند مصرف داروی آرامبخش است، اما بهتر از آن عمل میکند زیرا اثرات جانبی آن بهبود سلامت و تناسباندام است. مطالعات آزمایشگاهی راگلین نشان میدهد که تنها 15 دقیقه ورزش کردن سبب آرامشی میشود که ساعتها با شما خواهد بود. او بهترین ورزشهایی که میتوانند سبب تغییر روحیهی شما شوند را ورزشهایی نظیر ایروبیک، پیادهروی، دوچرخهسواری یا شنا و یا ترکیبی از ورزش ایروبیک و ورزشهای غیرهوازی نظیر کار با وزنه میداند.
راگلین و همکارانش در یک مطالعه 16 ورزشکار را به خدمت گرفته و سطح استرس آنها را آزمایش کردند. سپس از آنها خواستند تا به مدت 30 دقیقه ورزشهای استقامتی کرده و 30 دقیقهی بعد را دوچرخهسواری کنند. پسازآن مجدداً سطح استرس آنها را اندازه گرفتند و متوجه شدند که سطح نگرانی آنها 10 دقیقه پس از شروع ورزش کم شده و این روند در یک ساعت بعد هم در حال کاهش بوده است.
5. ایمنی و سمزدایی بهتر
ورزش کردن باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و مانع از سرماخوردگی در فصول سرد سال میشود. ورزش با فعال نگاهداشتن بدن موجب تکثیر گلبولهای سفید نظیر نوتروفیلها و سلولهای قاتل طبیعی میشود. هرچه تعداد گلبولهای سفید خون بیشتر باشد باکتری و ویروس کمتری به بدن نفوذ میکند. درنتیجه شما احساس سلامت بهتری خواهید داشت و زخمهای شما هم با سرعت بیشتری بهبود مییابند.
ورزش همچنین باعث شادی دستگاه لنفاوی بدن میشود. بدن تقریباً دارای 500 غدهی لنفاوی است؛ اما این غدهها نمیتوانند مواد زائد بدن را بدون کمک عضلات همجوار دفع کنند. زمانی که ماهیچهها در هنگام ورزش کردن منقبض میشوند، باعث فشرده شدن غدد لنفاوی شده و به آنها در بیرون ریختن مواد مضر بدن کمک میکنند. درنتیجه صورت شما با پف و تورم کمتری دیده میشود.
افزایش گردش خون عاملی مهم در تولید گلبولهای سفید خون و پاکسازی غدد لنفاوی است. بهترین راه برای دستیابی به این مهم انجام منظم فعالیتهایی است که باعث به شماره افتادن تنفس شما میشود. دکتر دیوید نایمن، مدیر آزمایشگاه فعالیتهای انسانی در دانشگاه آپالاچِین در ایالت کارولینای شمالی، میگوید قلب شما هماکنون در حال پمپاژ 4 تا 5 لیتر خود در دقیقه است، اما اگر شما شروع به دویدن کنید این میزان از پمپاژ میتواند به چهار برابر افزایش یابد.
او میافزاید افزایش جریان خون امری است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. تحقیقات او نشان میدهد که تنها 45 دقیقه پیادهروی روزانه میتواند تعداد روزهایی که به خاطر مریضی به سر کار نرفتهاید را تا 50 درصد کاهش دهد.
اِل سوان 39 ساله که در شهر لاسوگاس مربی است، بسیار شاداب به نظر رسیده و دلیل آن را ورزشهای منظم نظیر یوگا، دوچرخهسواری گروهی و وزنهبرداری میداند. واقعیت این است که او در طول 7 سال گذشته حتی یک روز را هم بدون ورزش سپری نکرده است. او میافزاید من قبلاً حداقل 4 بار در سال سرما میخوردم و علاوه بر سرماخوردگی با عفونت سینوسی و گوش مواجه میشدم؛ اما از وقتیکه ورزش را آغاز کردهام هرگز مریض نشدهام.
دکتر نایمن میگوید هیچ مکمل و یا داروی قدرتمندی بهمانند ورزش منظم وجود ندارد که بتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و شناسایی و نابودی بیماریها کمک کند.
6. خواب راحتتر
از داشتن سیاهی دور چشم رنج میبرید؟ شما تنها فردی نیستید که این مشکل را دارد. طبق گزارش اخیر مدرسه پزشکی هاروارد، تقریباً 60 میلیون آمریکایی با بیماری کمخوابی دستوپنجه نرم میکنند. یک مطالعه نشان میدهد که ورزش کردن میتواند به خواب راحتتر و طولانیتر کمک کند. چرا؟ یک ورزش شدید میتواند شما را برای داشتن زمان استراحت حریصتر کند؛ اما این پایان ماجرا نیست. دکتر شوان تالبوت، متخصص بیوشیمی غذایی و نویسندهی کتاب روش متابولیک در سال 2008، توضیح میدهد که ورزش کردن حساسیت بدن نسبت به هورمون استرسزای کورتیسول را تقویت کرده و به خواب بیشتر کمک میکند. بهتر خوابیدن باعث شادابی و سلامت شما میشود.
حالا ببینیم که این کار چطور انجام میشود: وقتیکه رئیس شما سرتان فریاد میکشد، بدن بهمنظور کمک به ماهیچهها برای نشان دادن واکنش فیزیکی (درگیری) نسبت به رئیس، کورتیسول ترشح میکند؛ اما اگر شما با این فریاد عصبانی بشوید و نتوانید عصبانیت خودتان را آشکار کنید، کورتیسول در جریان خون شما باقی مانده و بهمانند یک ماشین مسابقهای در دور یک پیست میچرخد. اگر این استرس به شکل مزمن درآید، وجود شبانهروزی کورتیسول در بدن باعث کند شدن گیرندههای سلولی شده و جوابی به هورمون تحریکپذیری نمیدهد. این عدم حساسیت موجب افزایش غدد درونریز آدرنال، تنها بهمنظور جلبتوجه بدن، میشود. این مانند وقتی است که بدن شما با تمام توان خود برای رساندن پیامش فریاد میزند.
درنتیجه آهنگ کورتیسول طبیعی بدن شما (بهجای مقدار صحیحِ زیاد در صبح و مقدار صحیحِ کم در شب) به حالت یکنواخت درمیآید و باعث ایجاد حس ناراحتی و بیقراری در شب میشود. درنهایت فردای روز بعد با سیاهیهای بیشتری در اطراف چشم مواجه میشوید.
اما ورزش باعث کاهش ترشح کورتیسول شده و به شما برای داشتن خوابی راحتتر و ظاهری شادابتر در روز بعد کمک میکند. این عمل پیامی را به مغز مخابره میکند که شما از کورتیسول برای وظیفهی اصلی آن که همان جنبش و فعالیت است استفاده کردهاید. درنتیجه بدن شما میتواند از زمان استراحت برای ترمیم بافتها استفاده کند و ظاهر و احساس شما را بهبود بخشد.
7. چربیهای شکمی کمتر
بله ورزش میتواند به شما در کاهش چربیهای بخش میانی شکم کمک کند، اما علاوه بر این باعث کاهش چربی اضافی درون بدن شده و به شما احساس شادابی بیشتری میدهد.
بدن دارای دو نوع چربی است. چربی زیرپوستی که نسبتاً خوشخیم است و چربی شکمی که اطراف اندامهای شکمی پخششده و میتواند کشنده باشد. افزایش چربی شکمی باعث التهاب درجه کم در بدن شده و با بیماریهای قرن بیست و یکم نظیر دیابت نوع 2، بیماریهای قلبی، سرطان رودهی بزرگ، سرطان سینه و جنون در پیوند است. این چربی همچنین باعث اختلال در توازن هورمونهای مهمی میشود که بر پوست، مو و ظاهر تأثیر میگذارند.
ورزش منظم میتواند بدن را بهمنظور سوزاندن هرچه بهینهتر چربیهای شکمی آموخته کند. دکتر جیسون کارپ، فیزیولوژیست ورزشی در کالج میرامار، مربی دوی استقامت در دانشگاه سن دیگو و مؤسس وبسایت RunCoachJason.com میگوید ورزش به چربیها از چند ناحیه حمله میکند. زمانی که بهطور مرتب ورزش میکنید بدن شما میتوکندری بیشتری تولید میکند. بهعلاوه باعث تولید پروتئین بیشتر برای سرعت بخشیدن به جابجایی اسیدهای چرب بهمنظور سوزاندن آنها بهعنوان انرژی میشود. افزون بر این موجب تولید آنزیمهای بیشتری برای از بین بردن چربیها میگردد. آنزیمها سرعت واکنشهای شیمیایی را تنظیم میکنند. هرچه میزان آنزیمها بیشتر باشد، سوختن چربیهای شکمی هم افزایش مییابد.
8. هورمونهای جنسی قویتر
تناسباندام نهتنها شما را جذابتر نشان میدهد، بلکه به خاطر توازن در سطح هورمونهای جنسی، باعث میشود مو، پوست و شکل ماهیچههای شما هم تقویت شود. اگرچه بیشتر مطالعات هورمونیِ مرتبط با ورزش روی اندورفینها انجام شده است، اما هورمونهای جنسی دیگر نظیر تستوسترون و هورمون رشد نیز بهواسطه ورزش کردن تقویت میشوند.
زمانی که دانشمندان بریتانیایی سطح هورمونی 10 مرد در سنین میانسالی که در طول هفته بیش از 64 کیلومتر میدویدند را با 10 مرد سالم دیگر که دارای زندگی پشتمیزنشینی بودند، مقایسه کردند، دریافتند که میزان تستوسترون مردان دونده 25 درصد بیشتر از گروه دوم بوده و هورمون رشد آنها هم چهار برابر آن انسانهای تنبل است.
دکتر راندولف، مؤسس انجمن هورمون طبیعی آمریکا، میگوید هر آنچه برای قلب شما مفید است به زندگی جنسی و کیفیت آنهم کمک میکند. او به مطالعاتی اشاره داشت که در آنها عنوان شده بود زندگی جنسی افراد ورزشکار در سنین 60 تا 70 سالگی بهمانند زندگی جنسی افرادی است که دهها سال از آنها کوچکترند. او میافزاید تستوسترون باعث افزایش میل جنسی در مردان و زنان میشود. ازاینرو این هورمون تنها یک ابزار یکطرفه به شمار نمیآید.
راندولف میگوید شما میتوانید ورزشهایی برای ترشح بیشتر هورمونهای تستوسترون انجام دهید. ورزش دادن گروهی از ماهیچههای بزرگ با ورزشهایی نظیر اسکات، دِد لیفت، پرش و پرس نشسته میتواند به نسبت ورزشهایی دیگر نظیر حرکت جلوبازو سبب افزایش تستوسترون شود. برای نتایج بهتر میتوان هرکدام از این ورزشها را در سه ست 5 تا 10 تایی با وزنه، بهمنظور فشار بر ماهیچهها، انجام داد. توجه داشته باشید که میتوان بین 30 ثانیه تا 2/5 دقیقه میان هر ست از این ورزشها استراحت کرد.
محققان ورزشی نیز موافقاند که ورزش تقریباً برای تمامی دستگاههای بدن مفید است و هرگونه فعالیت منظم ورزشی به شما در تجربهی این مزایا کمک میکند. اکثر مردم تصور میکنند که ورزش تنها برای سوزاندن کالری است، اما فعالیتهای بدنی فراتر از این تصورات هستند. ورزش دارای میلیونها مزیت کوچک و نامحسوس نظیر مدیریت خشم و استرس، خواب بهتر و سلامت کلی بدن است. بهعلاوه ورزش باعث میشود سیمای شما نورانیتر و زیباتر به نظر برسد.
تغذیهی سالم
ورزش کردن بهتنهایی به زیبایی چهرهی شما و داشتن حالی خوب کمک نمیکند. مارسل پیک، نویسندهی کتاب توازن در رژیم غذایی میگوید داشتن رژیم غذایی سالم در کنار ورزش ضروری است. او برای تکمیل تلاشهای ما پیشنهادهایی هم دارد:
از غذاهایی استفاده کنید که حاوی ویتامین A هستند: مو، پوست و ناخنها برای سالم و انعطافپذیر ماندن به میزان زیادی به ویتامین A وابستهاند. بهمنظور افزایش دریافتی ویتامین A، از سیبزمینیهای شیرینتر، هویج، سبزیجات برگدار و کلم بروکلی استفاده کنید.
امگا 3 را فراموش نکنید: چربیهای مفید به حفظ رطوبت پوست شما کمک میکنند. زمانی که افراد بهاندازهی کافی از چربیهای مفید غذایی استفاده نمیکنند، پوستی خشک و پوستپوست شده، بهخصوص در ناحیهی بازوها و شکم، دارند. منابع غنی امگا 3 ماهیهای آب سرد، گردو و بادام هستند.
مصرف الکل را کاهش دهید: دقت کنید که هر چه قدر میزان مصرف نوشیدنیهای الکلی خود را کمتر کنید باعث کمک به کبد برای دفع سموم بدن و فعالیت آن در بهترین حالت میشوید. نتیجهی خوب کار کردن این عضو حیاتی از بدن درخشان شدن پوست و چشمها است.
فیبرها را در اولویت قرار دهید: سبزیجات، میوه، لوبیا و حبوبات بیشتر به شما در دفع بهتر مواد زائد از بدن کمک میکنند. فیبر موجود در این غذاها موجب کاهش التهاب در سرتاسر بدن میشود. آنتیاکسیدان این مواد سطح استرس مضر برای پوست را کم کرده و مانع از چینوچروک و آفتابسوختگی آن میشود.
مصرف شکر را کم کنید: یک رژیم غذایی پر شکر باکتریهای موجود در روده را تغذیه کرده و سبب التهاب درجه کم میشود. التهابی که میتواند به مشکلات پوستی نظیر جوش و اگزما ختم شود. بهجای آن سعی کنید تا از شیرینکنندههایی با قند طبیعی که موجب افزایش سطح قند خون بدن نمیشوند استفاده کنید.