آیا استرس موجب خاکستری شدن مو می‌شود؟

اولین موی خاکستری یا جوگندمی خود را دیده و آیا کنجکاوید که بدانید علت آن استرس بیش از حدی که این اواخر متحمل آن بوده‌اید است یا خیر؟ جهت یافتن پاسخ سئوال خود ادامه‌ی مطلب را بخوانید.
هر زمان که خانم و یا پسر جوانی را با موهای خاکستری می‌بینیم، از آنها می‌پرسیم آیا این اواخر تحت فشار روانی یا استرس بوده‌اند. به آنها توصیه می‌کنیم کمتر دچار استرس شده و از نگرانی در آیند به این دلیل که منجر به خاکستری شدن مو می‌شود. اما این گفته تا چه اندازه درست می‌باشد؟ آیا به لحاظ علمی به اثبات رسیده است؟ اجازه دهید به آن پی ببریم!
به چه علت مو خاکستری می‌شود؟
با افزایش سن، سلولهای تولید کننده رنگدانه‌های مو به نام «ملانین» از بین می‌روند. این امر منجر به رنگ زدایی موهایمان می‌شود، در نتیجه با مسن‌تر شدن، موهایمان شروع به سفید شدن می‌کنند. خاکستری شدن مو می‌تواند در افراد جوان در سنین 14-13 سال دیده شود. هر چند، مو به طور معمول تنها پس از 30 سالگی برای مردان و 35 سالگی برای زنان شروع به نقره‌ای شدن می‌کند؛ اما این از موی خاکستری متفاوت می‌باشد.
سر ما هزاران فولیکول دارد و هر کدام، یک رشته مو را تولید و یا رشد می‌دهند. موی ما از دو نوع سلول تشکیل شده است، یکی از آنها کراتینوسیت‌ها و دیگری ملانوسیت‌ها می‌باشد. کراتینوسیت‌ها مسئول ساخت کراتین بوده که موهای ما را ساخته و ملانوسیت‌ها مسئول رنگ موی ما می‌باشند. رنگدانه مو و یا ملانوسیت‌ها در دو شکل اوملانین (eumalinin) و فئوملانین (pheomelanin) دیده می‌شوند. اوملانین دارای سایه‌ی سیاه و یا قهوه‌ای تیره است و فئوملانین دارای سایه‌ی زرد یا قرمز می‌باشد. این دو شکل از ملانین در نسبت‌های مختلف با یکدیگر ترکیب شده و به ما رنگ موهای مختلفی مانند، سیاه، قهوه‌ای یا بور می‌بخشند. هنگامی که موی ما بیشتر ملانین خود را از دست داد، خاکستری می‌شود، و زمانی که تمام ملانین خود را از دست دهد، سفید می‌شود.
چگونه استرس و موهای خاکستری با یکدیگر ارتباط دارند؟
عوامل بسیاری وجود دارد که منجر به از دست دادن ملانین مو می‌شود. آسیب دائم رادیکال‌های آزاد، عدم تعادل در کلیه و خون، و حتی استرس گفته می‌شود علت موهای خاکستری می‌باشند. هر چند، ارتباط بین استرس و خاکستری شدن مو به وضوح مشخص نشده است. طبق نتایج حاصل شده از تحقیقات صورت گرفته توسط تایلر سایمت (Tyler Cymet) کسانی که به مدت 2 یا 3 سال تحت استرس بودند، موهایشان زودتر خاکستری شد. هنگامی که فردی تحت استرس قرار دارد، هورمونهای استرس می‌توانند فعالیت ملانین را از حالت طبیعی خارج کرده و منجر به ایجاد موهای خاکستری شوند. دیوید فیشر، استاد طب اطفال در دانشکده پزشکی هاروارد عنوان می‌دارد که «این کاهش تدریجی سلول‌های بنیادی یا ملانوسیت‌ها است که منجر به از دست دادن رنگدانه می‌شود و کار چندان آسانی نیست که دریابیم آیا استرس و خاکستری شدن مو ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند یا خیر». ایشان عنوان کردند که « خاطر نشان می‌شود خاکستری شدن مو یک معادله چند متغیره است. هورمون‌های استرس ممکن است بر بقا و یا فعالیت ملانوسیت تاثیر بگذارند، اما هیچ ارتباط روشنی میان استرس و موهای خاکستری یافت نشده است».
تعیین استرس به عنوان علت خاکستری شدن مو امری است دشوار، به این دلیل که استرس به تنهایی می‌تواند اثرات سوء زیادی بر سلامت مانند مشکلات قلبی، اختلالات گوارشی یا معده، اختلالات خواب و سیستم ایمنی ضعیف برجای گذارد. همچنین می‌تواند موجب جوش پوست به شکل آکنه و پسوریازیس شود. تمام این اختلالات می‌توانند موجب ریزش مو و خاکستری شدن موی شما شوند. بنابراین، استرس نه به طور مستقیم بلکه به طور غیر مستقیم و در قالب یک اثر دومینو (تأثیر زنجیره‌ای)، می‌تواند خاکستری شدن و ریزش مو را تحریک و تشدید سازد.
بسیاری افراد و از جمله خود من از کودکی می‌دانستیم که اگر شخصی دارای موهای خاکستری زودرس باشد، آنگاه استرس و نگرانی می‌تواند علت آن باشد. و این تعجب آور است که هنوز این امر از نظر علمی به اثبات نرسیده است. بنابراین من، بر این عقیده‌ام که این باور از طریق پدر و مادرمان به ما رسیده و آنها هم از پدربزرگ و مادربزرگ‌هایمان آموخته‌اند. حدس می‌زنم، اجداد ما پیش از این میان استرس و موهای خاکستری ارتباط قائل بودند.
استرس اکنون به بخش جدانشدنی زندگی ما تبدیل شده است. خواه کودک باشد، بزرگسال و یا حتی افراد مسن، همه آنها به دلایلی دچار استرس هستند. استرس به طور مستقیم موجب خاکستری شدن مو نمی‌شود اما اثرات آن آنقدر سوء می‌باشد که می‌تواند مطمئناً موجب تحریک آن شود! از استرس دوری گزینید و همچنین درمان‌ها و داروهایی جهت درمان موهای خاکستری نیز وجود دارد. آنها را به طور مرتب دنبال کرده و از مانع از خاکستری شدن موی خود شوید.