در فرهنگ ما وجود بزرگترها در خانه نشانه ی برکت در خانه است. اما نگهداری از سالمندان در خانه کار آسانی نیست و نیاز به توجه و دقت کافی دارد. بررسی ها نشان داده است سالمندانی که در خانه از آنها نگهداری می شود از نظر جسمی و روانی وضع بهتری دارند و بیشتر از زندگی شان لذت می برند. استقلال و آزادی عمل بیشتر، امکان مطالعه، صحبت کردن با افراد خانواده، دیدن دوستان و آشنایان و احساس تعلق به خانواده، موجب می شود سالمندان در خانه احساس بهتری داشته باشند. اما از آنجا که دراین سن اغلب افراد تحرک کمتری دارند و بیشتر ساعات روز را در خانه هستند، از بیماری های مزمن رنج می برند و قدرت بدنی وحواس شان از دوران جوانی ضعیف تر است. بهتر است محیط خانه را برای راحتی وآسایش بیشتر آنها آماده و نکات ایمنی را در خانه رعایت کرد.
طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا، لیز خوردن و افتادن علل اصلی حوادثی است که سالمندان در خانه دچار آن می شوند و پس از آن، حریق و سوختگی دومین علت حوادث خانگی سالمندان است. برای پیشگیری از این حوادث در خانه لازم است اقداماتی در خانه انجام دهید.
پیشگیری از افتادن و لیز خوردن
افتادن و لیزخوردن از شایع ترین وخطرناک ترین حوادث خانگی دوران سالمندی است. سالمندان اغلب دچار پوکی استخوان هستند و در صورت زمین خوردن استخوان های شان زودتر دچار شکستگی می شود و طول دوره درمان هم اغلب طولانی است. برای پیشگیری از حوادث احتمالی بهتر است احتیاط های لازم را انجام دهید.
حمام: اغلب سالمندان در حمام در اثر سرگیجه یا برهم خوردن تعادل، زمین می خورند و دچار آسیب و حادثه می شوند. بنابراین انجام اقدامات ایمنی در خانه اهمیت زیادی دارد. بهتر است کف حمام را با کف پوش های پلاستیکی بپوشانید. صندلی و چهارپایه ی مناسب در حمام قرار دهید و در کنار شیر آب و دوش حمام هم برای حفظ تعادل دستگیره و میله نصب کنید.
پله ها: بعد از حمام؛ پله ها یکی از نقاط پرخطر است، بنابراین راه پله ها باید نور کافی داشته باشد. همچنین برای حفظ تعادل بهتر است میله هایی در دو طرف پله نصب شود. به علاوه می تواندی برای دید بهتر کناره ها ولبه ی پله ها را با نوارهای شب رنگ بپوشانید.
فرش ها و کف پوش ها: بهتر است کف اتاق ها با فرش و موکت پوشانده شده باشد. سرامیک و سنگ بخصوص بعد از تمیز شدن یا خیس بودن لیز می شوند. در قسمت های بدون فرش و موکت حتماً از کف پوش های پلاستیکی ضد اصطکاک استفاده کنید. زیر قالیچه ها و موکت ها حتماً از پلاستیک های مخصوص کم کردن اصطکاک یا همان ترمز فرش استفاده کنید.
برداشتن موانع: در خانه هایی که سالمند در آن زندگی می کند باز بودن مسیرها و راه های عبور و مرور خیلی مهم است. مبلمان، بوفه، میز و مجسمه ها و چراغ های پایه دار را از سر راه بردارید.
روشنایی و نور کافی: در سنین بالا دید افراد کمتر می شود. بنابراین بهتر است در همه جای خانه بخصوص حمام، راهرو و پله ها نور و روشنایی کافی وجود داشته باشد.
ارتفاع مناسب:
فراموش نکنید سالمندانی که روی صندلی چرخ هستند یا قدشان خمیده شده و از عصا استفاده می کنند. محدوده ی دسترسی محدودتری دارند و باید ارتفاع دستگیره ها و سطح میزها و کابینت ها برای آنها متناسب شود.
نصب دستگیره های آسان: برای سالمندانی که به علت آرتروز و دردهای استخوانی گاهی نمی توانند به خوبی از انگشتان شان استفاده کنند. بهتر است از دستگیره هایی که راحت باز می شوند و نیاز به پیچاندن و چرخاندن ندارند استفاده شود. هرچند وقت یک بار هم دستگیره ها را روغنکاری کنید.
پیشگیری ازحریق و سوختگی
حریق و سوختگی دومین علت حوادث خانگی سالمندان است. برای پیشگیری از وقوع چنین حوادثی بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:
ـ برای پیشگیری از سوختگی با آب گرم، بهتر است دمای آب گرم و منابع حرارتی را کمتر از هفتاد درجه ی سانتی گراد تنظیم کنید.
ـ حداقل یک شناساگرد و در خانه نصب و هرماه آن را بازرسی کنید و از سالم بودن آن مطمئن شوید.
ـ اگر سالمندتان دچار فراموشی یا کاهش هوشیاری است. وقتی او را تنها می گذارید. شیرگاز را ببندید و به او تأکید کنید برای گرم کردن غذا از ماکروفر یا فر برقی استفاده کند.
ـ اگر سالمندتان سیگار می کشد، به او یادآوری کنید که هیچ وقت در رختخواب سیگار نکشد.
سرگرمی های خانگی
تفریح و سرگرمی مناسب دوران سالمندی را فراهم کنید. اگر فرد سالمند قبلاً به نگهداری از گل و گیاه علاقه داشته و دراین زمینه مهارت دارد، این امکان را فراهم کنید تا این کار را انجام دهد. اگر در آپارتمان زندگی می کنید چند گلدان تهیه کرده و بالکن یا یگ گوشه از خانه را به این کار اختصاص دهید. نگهداری گل و گیاه آنها را سرگرم می کند و اعتماد به نفس شان را بالا می برد. همچنین نگهداری از پرنده هایی مانند قناری و مرغ عشق یا داشتن یک آکواریوم خانگی علاوه بر اینکه سالمند عزیزتان را سرگرم می کند، موجب زیباتر شدن فضای خانه می شود. طی انجام این فعالیت ها فرزندان تان هم این مهارت ها را یاد می گیرند و از تجربه ی پدر بزرگ و مادر بزرگ شان استفاده می کنند.
منبع: هفت روز زندگی شماره(90)