سدیم و پتاسیم دو عنصر مهم هستند که نقش حیاتی در فرآیندهای متابولیک بدن انسان ایفا میکنند. حفظ نسبت میان این دو عنصر کلیدی برای دستیابی به سلامتی است. در این مقاله به بحث دربارهی نسبت سدیم – پتاسیم و تأثیرات آن بر روی اندامهای مختلف پرداخته شده است.
سدیم و پتاسیم دو عنصر ضرروی هستند که بدن برای تنظیم فشار خون به آنها نیاز دارد. سدیم و پتاسیم نقش فعالی در بسیاری از کارکردهای بدن دارند. تحقیقات نشان دادهاند که نه تنها مقدار این دو مادهی مغذی بلکه نسبت آنها نیز نقش اساسی در بدن ایفا میکند. تنظیم و حفظ میزان سدیم و پتاسیم در داخل و خارج سلولها برای عملکرد طبیعی بدن بسیار مهم است.
نقش سدیم و پتاسیم در بدن
• سدیم – پتاسیم برای انتقال سیگنالهای عصبی و همچنین انقباض عضلات ضروری هستند.. سدیم و پتاسیم همچنین به تنظیم ضربان قلب کمک میکنند. این دو مادهی مغذی برای عملکرد طبیعی کلیهها ضروری هستند.
• آنها تعادل میان مایعات بدن را تنظیم میکنند و به حفظ سلامت قلبی و عروقی کمک میکنند.
• آنها به حفظ تعادل اسید – قلیا در بدن کمک میکنند.
• پتاسیم، سدیم سلولها را از بین میبرد و به این ترتیب از تجمع مایعات در سلولها جلوگیری میکند. تجمع مایعات ممکن است باعث آماس سلولها و ترکیدن آنها شود.
نسبت سدیم – پتاسیم
مصرف مواد غذایی حاوی سدیم پایین و پتاسیم بالا میتواند به جلوگیری از بیماریهای کلیه و مشکلات قلبی که به خاطر فشار خون بالا ایجاد میشوند کمک کند.
مصرف مواد غذایی مطابق فاکتور K میتواند به حفاظت از بدن در برابر فشار خون بالا، سکته و در نهایت مرگ کمک کند. فاکتور K به صورت نسبت سدیم به پتاسیم حداقل 1 به 4 تعریف میشود.
سدیم و پتاسیم تأثیر متضادی بر روی قلب دارند. افزایش میزان دریافت سدیم باعث افزایش فشار خون میشود در حالی که، افزایش میزان دریافت پتاسیم باعث کاهش فشار خون میشود. پتاسیم نیتریک اسید را فعال میکند تا فشار رگ ها را کاهش دهد و به این ترتیب خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش میدهد.
سدیم تعادل مایعات در سلولها را بر هم میزند و افزایش میزان آب باعث وارد شدن فشار به قلب میشود. برای غلبه بر این، افزایش میزان مصرف پتاسیم توصیه میشود زیرا، با افزایش میزان پتاسیم در بدن، سدیم بیشتری دفع میشود.
میوهها و سبزیجات منبع غنی از پتاسیم هستند. از اینرو، باید مصرف غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید و مصرف میوهها و سبزیجات و غذاهای سالم را افزایش دهید.
چرا حفظ نسبت سدیم و پتاسیم ضرروی است
اجداد ما 16 برابر پتاسیم بیشتری نسبت به سدیم مصرف میکردهاند. مطابق گزارشات، مصرف زیاد سدیم خصوصاً در صورتی که با مصرف کم پتاسیم همراه باشد میتواند خطر حمله یا سکتهی قلبی را به مقدار زیادی افزایش دهد.
تحقیقات نشان میدهند که مصرف کم پتاسیم علت 90-95 درصد موارد فشار خون بالا و سکتههای قلبی است. همچنین، نسبت غیر طبیعی سدیم – پتاسیم میتواند باعث ایجاد سنگ کلیه و پوکی استخوان شود.
بدن سالم میتواند میزان پتاسیم را به تعادل برساند. ولی، از دست رفتن بیش از حد مایعات بدن به خاطر استفراغ ، اسهال و غیره میتواند باعث دفع پتاسیم بدن شود. مطابق تحقیقات انجام شده، افزایش دریافت پتاسیم روزانه به مقدار 390 میلیگرم میتواند خطر سکتهی قلبی را تا 40 درصد کاهش دهد.
اگر از بیماریهای کلیوی یا فشار خون بالا رنج میبرید، باید از افزایش مصرف سدیم خودداری کنید.
پس، کاهش مصرف سدیم و افزایش مصرف پتاسیم به سلامت قلب و بدن کمک خواهد کرد. اسفناج ، موز ، کلم بروکلی و آلو منابع غنی از پتاسیم میباشند. داشتن سبک زندگی فعال به همراه تغییر در رژیم غذایی و ورزش کردن منظم میتواند به افزایش سلامتی کمک کند. ولی، قبل از شروع هر گونه رژیم غذایی جدید به پزشک مراجعه کنید.