ترجمه و قطبش درمانی یک شیوه ی درمانی جای گزین است که از جریان انرژی جهت آرام کردن ذهن، بدن و روح بهره می گیرد. طرف داران این شیوه ی درمانی ادعا می کنند که این شیوه می تواند بسیاری از مشکلات سلامت را برطرف نماید. این مقاله به بررسی صحت و سقم این ادعاها می پردازد.
"سلامت واقعی تناسب و توازن زندگی در درون ما است و در بر گیرنده ی آرامش خاطر، شادی و رفاه می باشد. سلامت تنها به تناسب بدنی محدود نمی شود و در واقع در نتیجه ی بیان آزادانه ی روح از طریق ذهن و بدن فرد حاصل می شود."
دکتر رندولف استون
بنیان گذار قطبش درمانی
عموم مردم درمان و التیام را چیزی می دانند که از طریق مداخله ی پزشکی یا به کمک دارو "بر روی ما انجام می گیرد." شیوه های درمانی جای گزین هم چون قطبش درمانی بر خلاف مفاهیم استاندارد درمان پزشکی با این ایده که درمان از درون نشأت می گیرد عجین شده اند. قطبش درمانی که توسط یک استخوان پزشک / گیاه درمانگر / کایرو پرکتور به نام دکتر رندولف استون شکل گرفته است به دنبال این است که با کسب اطمینان از جریان آزاد و بی وقفه ی انرژی در درون بدن میان ذهن، بدن و روح تناسب و توازن ایجاد نماید. چینی های دوران باستان به این جریان انرژی "چی" می گفتند، حال آن که در طب آیورودا که متعلق به هندی های باستان است این جریان انرژی "پرانا" نامیده می شود. بر اساس قطبش درمانی، جریان انرژی در هر جای طبیعت، از جمله بدن انسان، وجود دارد. هنگامی که جریان انرژی در حالت طبیعی خود عمل می نماید و بدون هر گونه اختلالی به گردش خود ادامه می دهد در واقع سلامت فرد را تضمین می نماید.
بر عکس، هنگامی که در اثر برخی مشکلات بهداشتی، تغذیه ی بد یا دلایل عاطفی موانعی بر سر راه جریان انرژی قرار می گیرند بیماری و درد پدیدار می گردد. آنچه قطبش درمانی انجام می دهد یافتن این موانع و بر طرف نمودن آنها از طریق سیستم های درمانی کل گرایانه می باشد. این فرآیند در بر گیرنده ی این موارد است: فعالیت بدنی درمانی، تغذیه ی مناسب، ورزش، و خود آگاهی که از طریق مشاوره حاصل می گردد.
آیا قطبش درمانی جواب می دهد؟
شک و تردید نسبت به این شیوه ی جای گزین درمان پزشکی تا حدودی قابل توجیه است، زیرا به سختی می توان شواهد علمی یا شواهدی دیگر مبنی بر مزایای این شیوه ی درمانی یافت نمود. این امر به این خاطر است که بر خلاف تحقیقات پزشکی معمول که یک بیماری یا وضعیت مشخص را مورد آزمایش و بررسی قرار می دهند، قطبش درمانی غالباً کل بدن و ذهن را تحت درمان قرار می دهد تا جریان و توازن انرژی را مجدداً بر قرار سازد. به علاوه، هیچ شیوه ی استانداردی جهت مطالعه ی این نوع شیوه ی درمانی وجود ندارد، زیرا این شیوه در هر فرد متفاوت است. این امر باعث می شود محققان به سختی بتوانند یک مطالعه ی علمی در این زمینه انجام دهند.
پس آیا این بدان معنا است که قطبش درمانی مؤثر نیست؟ بیماران بیان داشته اند که پس از قرار گرفتن در معرض قطبش درمانی احساس آرامش و راحتی می کنند، هر چند هیچ گونه مطالعه ی علمی که مؤید این حقیقت باشد موجود نیست. گفته می شود تکنیک های عملی هم چون قطبش درمانی و ماساژ باعث شل شدن ماهیچه ها می شوند. بنا بر این، این شیوه های درمانی برای مشکلات جزئی هم چون استرس، آلرژی، سندروم پیش از قاعدگی، مشکلات پس از یائسگی، کمر درد و خستگی مفید و مؤثر می باشند. هر چند بسیاری از طرف داران این سیستم درمانی معتقدند این نوع درمان در رابطه با درمان سرطان یا هر نوع بیماری دیگری نیز مفید می باشد، اما هیچ گونه شواهد علمی که مؤید این امر باشد وجود ندارد.
قطبش درمانی چگونه عمل می کند؟
اگرچه برخی تکنیک های قطبش درمانی با استخوان پزشکی و شیوه های کایرو پرکتیک مرتبط می باشند، اما در این شیوه ی درمانی تمرکز بر روی مراکز کار کرد انرژی در امتداد ستون فقرات قرار دارد که در شیوه ی درمانی آیورودا با نام "چاکرا" شناخته می شود. قطبش درمانی هم چنین با مفهوم "یین و یانگ" که متعلق به چین است در ارتباط است، مفهومی که بر چرخه های انقباضی و انبساطی بدن تأکید می نماید.
فعالیت بدنی قطبش
دکتر استون جهت شناخت جریان انرژی در بدن از نماد عصای کادوکئوس بهره گرفته است. اگرچه این نماد در بسیاری از فرهنگ ها محبوب است، اما در فلسفه ی هندی به همراه "چاکرا" مطرح می شود. بال های عصای کادوکئوس نماد دو نیم کره ی مغز هستند و ماری که به دور عصا پیچیده است نیز نماد جریان انرژی می باشد. این سه با نام های "آیدا، پینگالا، و سوشومنا" شناخته می شوند. شیء اصلی در مرکز "هسته ی اولتراسونیک" نام دارد که نمایانگر پنج عنصر خاک، آب، هوا، آتش و اثیر است. نقاطی که در آن جا مارها با هم تماس پیدا می کنند "چاکرا" نام دارند. در بدن انسان، چاکراها عبارتند از سر (آتش)، گلو (اثیر)، قفسه ی سینه (هوا)، شکم (خاک)، و لگن خاصره (آب). این "چاکراها" پنج جریان انرژی تولید می کنند که به صورت طولی در امتداد بدن به حرکت در می آیند و در واقع از جریان عصای کادوکوئوس در قالب یک الگوی مارپیچ دوگانه تقلید می نمایند. جریان های مثبت و منفی به ترتیب با عنوان "پینگالا" و "آیدا" شناخته می شوند، حال آن که کانال خنثی را "سوشومنا" می نامند.
جهت وارسی جریان انرژی در بدن، دست ها در دو موقعیت متمایز قرار می گیرند. این امر به ایجاد دو قطب کمک می کند که انرژی را در درون بدن متعادل و متوازن می سازند. اگر درمانگر یک نقطه ی منقبض و دردناک را مشاهده نماید در آن صورت این نقطه به نقطه ی تماس یکی از دست ها تبدیل می شود. این شیوه ی درمانی در رابطه با چگونگی قرار گیری دست ها دستور العمل های بسیاری دارد. نقاط تماس جهت ایجاد تعادل میان این عناصر به شرح زیر می باشند:
آتش: چشم ها، ران ها، شبکه ی عصبی پشت معده
خاک: گردن، زانوها، و روده ی بزرگ
آب: قوزک ها، لگن خاصره، شانه ها، و سینه
هوا: ماهیچه ی ساق پا، کلیه ها، و شانه ها
اثیر: مفاصل
جهت ایجاد تعادل میان این نقاط از روابط میان آنها استفاده می شود. بنا بر این، جهت بر طرف نمودن گرفتگی گردن می توان نقاط دردناک زیر زانو را بررسی نمود. در کنار این امر، نقاط موجود در هر دو طرف بدن نیز توسط درمانگر معاینه می شوند.
یوگا و تغذیه ی قطبش
قطبش درمانی در کنار تکنیک فعالیت بدنی شماری از تمرینات کششی را نیز پوشش می دهد. این تمرینات که به یوگای قطبش نیز معروفند موانع موجود از سر تا انگشتان پا را بر طرف می نمایند. این تمرینات به رها سازی انرژی ساکن و التیام بدن کمک می کنند.
به گفته ی دکتر استون، "رژیم غذایی نیز بر مبنای این قانون بنیادین قطبش استوار می باشد." بنا بر این، جهت ایجاد موازنه میان عناصر موجود در بدن غذاهای مشخصی مصرف می شوند. مصرف برخی از غذاها بیش از غذاهای دیگر باعث می شود که تعادل سیستم انرژی بر هم بخورد. در نتیجه، دست یابی به تغذیه متعادل و متناسب مهم می باشد. راهنمایی در زمینه ی تغییرات رژیمی نیز بخش جدایی نا پذیری از این شیوه ی درمانی را تشکیل می دهد.
جلسه ی قطبش درمانی چیست؟
در یک جلسه ی معمول قطبش درمانی، درمانگر از طریق مشاهده ی بیمار یا مصاحبه با وی به ارز یابی وضعیت وی می پردازد. درمانگر پیشینه ی بیمار را مورد مطالعه قرار می دهد و ممکن است در راستای یافتن علت واقعی مشکل دست به ارز یابی ساختاری زند.
از تپش قلب جهت سنجش خصوصیات مربوط به انرژی استفاده می شود. این امر از طریق تماس انرژی صورت می گیرد، یعنی درمانگر تماس های دو قطبی سبک، متوسط یا قوی ایجاد می نماید. فعالیت بدنی مربوطه در بر گیرنده ی تکنیک های خفیف هم چون در دست نگاه داشتن جمجمه، حرکات جنبشی، و باز تاب شناسی می باشد. این تجربه آن گونه که توسط شماری از بیماران مورد اشاره قرار گرفته است سریعاً باعث ایجاد سستی و آرامش می شود. توصیه هایی در زمینه ی تغییرات رژیمی و تمرینات بدنی نیز ممکن است ارائه گردند.
فقدان شواهد باعث می شود به آسانی نتوان این موضوع را ارز یابی نمود که آیا انجام قطبش درمانی توسط یک درمانگر آموزش دیده جهت درمان مشکلات پزشکی مفید است یا نه و یا این که تنها جهت ایجاد سستی و آرامش مفید است. افرادی که از بیماری های مزمن قلبی یا ورم مفاصل رنج می برند باید ابتدا با پزشک مشورت کنند و سپس به درمانگر اجازه دهند تا بر مفاصل و ماهیچه ها فشار آورد.