خواص خرمالو

خواص خرمالو در گفتگو با دکتر غلامرضا امین متخصص فارماکوگنوزی
 

خرمالو اصالتا میوه چین باستان است که در دهه 1880 میلادی، از ژاپن به آمریکا برده شد و در کالیفرنیا، جایی که صدها گونه از درختان میوه از سراسر دنیا در آن وجود دارد، پرورش یافت و ‌کم‌کم به جهانیان معرفی شد.
هرچند که خرمالو انواع مختلفی دارد، اما 2 نوعش نسبت به بقیه در دسترس‌ترند؛ یکی نوع «هاچیا» که بیشتر شبیه میوه بلوط است و تا وقتی نرسد، مزه ترش دارد و دیگری نوع «فویو» یا همان خرمالوی نارنجی خودمان که نرسیده‌اش را هم می‌شود خورد. برای آشنایی بیشتر با خواص این میوه خوش‌مزه، گفت‌وگویی با دکتر غلامرضا امین، متخصص فارماکوگنوزی و استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، انجام داده‌ایم که خواهید خواند.

آقای دکتر! خواص خرمالو به عنوان یک میوه پاییزی چیست؟
 

خرمالو، میوه‌ای سرشار از پکتین است که نقش بسزایی در کاهش کلسترول خون دارد. بنابراین کسانی که کلسترول خونشان بالاست و می‌خواهند به یک روش طبیعی آن را کنترل کنند، می‌توانند در فصل پاییز از خرمالو کمک بگیرند. به علاوه، این میوه خوش‌مزه، مقادیر قابل‌توجهی ویتامین‌های A و C، کلسیم، پتاسیم و منیزیم دارد که وجودشان می‌تواند به هضم هرچه بهتر غذا، تقویت بینایی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کند. شاید بد نباشد بدانید که خرمالو تقویت‌کننده معده است، اسهال را برطرف می‌کند، باعث نرمی سینه می‌شود، کم‌خونی را رفع می‌کند و اشتهاآور خوبی هم هست.

رنگ نارنجی آن به خاطر وجود چه ماده‌ای است؟
 

بتاکاروتن یا همان پیش‌ساز ویتامین A.

خوردن چند عدد خرمالو در روز ضرر ندارد؟ تا چند عدد از این میوه را می‌توانیم بی‌دغدغه بخوریم؟
 

اگرچه خرمالو خواص بسیار زیادی دارد، اما خوردن بیشتر از 1 تا 2 عدد از آن در روز توصیه نمی‌شود. ضمن اینکه خوردن همین مقدار از خرمالو هم برای کسانی که به یبوست مبتلا هستند، مناسب نیست؛ چون تانن موجود در آن یبوست را تشدید می‌کند.

پس تنها ضررش یبوست‌آور بودن است؟
 

نه! خرمالو می‌تواند مضرات دیگری هم داشته باشد. بهتر است کسانی که اختلالات روده‌ای دارند یا عمل جراحی روده انجام داده‌اند یا به بیماری‌های قلبی و سل مبتلا هستند، خرمالو نخورند یا در مصرف آن محتاط باشند.

می‌توان خرمالو را با پوست هم خورد یا نه؟
 

بله، البته! اما کسانی که تمایل به خوردن خرمالو با پوست دارند، حتما باید پیش از این کار، آن را خوب بشویند و به تکه‌های کوچک تقسیم‌اش کنند تا بتوانند هنگام خوردن، آن را خوب بجوند تا مشکلی برایشان پیش نیاید.

بعضی‌ها دوست دارند این میوه را به صورت گس مصرف کنند. خرمالوی گس خواص بیشتری دارد یا خرمالوی رسیده؟
 

کلا مصرف این میوه به صورت گس و نرسیده چندان مناسب نیست و بهتر است خرمالوی رسیده و شیرین را برای خوردن انتخاب کنید.
در تاریخچه خرمالو، نام کشورهای زیادی به عنوان زادگاه، ذکر شده است. این میوه واقعا بومی کدام کشور است؟
هیچ شکی نیست که زادگاه خرمالو، چین است و سایر ادعاها در مورد زادگاه این میوه صحت ندارد.

6 نکته درباره خرمالو
 

1 خیلی وقت‌ها خرمالو قبل از اینکه روی درخت برسد و ما بتوانیم آن را مصرف کنیم، مورد هجوم پرنده‌ها یا آفات قرار می‌گیرد و غیرقابل استفاده می‌شود. برای پیشگیری از این موضوع، می‌توانید آنها را به محض نارنجی شدن از درخت بچینید و در دمای گرم اتاق در یک سینی قرار دهید تا برسند.
2 شما می‌توانید خرمالوهای گس را ورقه‌ورقه کنید و داخل یک سینی بچینید و آنها را روی بخاری بگذارید تا خشک شوند و این میوه خشک پرخاصیت را به عنوان یک میان وعده مغذی میل کنید.
3خرمالو، به اندازه توت‌فرنگی آنتی‌اکسیدان دارد و به همین دلیل، شما می‌توانید برای جوان‌سازی و شاداب‌سازی پوستتان، روزی نیم ساعت پوست خرمالو را روی صورتتان قرار دهید.
4 چون خرمالو یک میوه اسیدی است و مصرف آن باعث افزایش ترشح اسید معده می‌شود، بهتر است با معده پر آن را بخورید تا اینطوری غذایتان بهتر هضم شود.
5 خرمالو میوه‌ای شیرین و پرکالری است که یک عدد درشت آن، حدود 80 کیلوکالری انرژی دارد و شما باید برای سوزاندن این مقدار انرژی، نزدیک به 28 دقیقه راه بروید. پس اگر دچار اضافه وزن هستید یا رژیم دارید، حواستان به تعداد خرمالوهایی که می‌خورید، باشد.
6 خرمالو، میوه‌ای بسیار خوش‌رنگ و خوش‌طعم است که شما می‌توانید در سالاد میوه یا حتی ماست از آن استفاده کنید یا اینکه از آن ترشی یا مربایی دلچسب تهیه کنید.

از خوردن خرمالو تا انسداد روده
 

دکتر محمدرضا میر/ جراح سرطان/استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران
افراط و تفریط در هیچ چیزی حتی خوردن میوه مورد علاقه‌مان جایز نیست! بسیاری از ما فکر می‌کنیم که چون میوه‌ها جزو خوراکی‌های مفید و پرخاصیت هستند، پس می‌توانیم هرچقدر که دلمان خواست از آنها بخوریم.
می‌بینیم افرادی را که هر شب ظرفی پر از میوه را به‌جای شام، البته چند برابر کالری یک شام سبک، خالی می‌کنند!
اگرچه مصرف متعادل میوه‌ها می‌تواند برای بدنمان مفید و سودبخش باشد ولی اگر در خوردن آنها افراط شود، ممکن است ما به دردسر بیفتیم.
اولین عارضه‌ای که مصرف بیش از حد میوه‌ها می‌تواند به دنبال داشته باشد، بالا رفتن وزن است. چون میوه‌ها هم کالری دارند و اگر کالری‌شان در برنامه غذایی روزانه محاسبه نشود، می‌توانند وزنمان را به مرور زمان، بالا ببرند. در صورتی که بیشتر ما فکر می‌کنیم میوه‌ها کالری ندارند و هر چه بخواهیم می‌توانیم از آنها بخوریم. خرمالو هم از این قاعده مستثنا نیست!
به علاوه، در فصل خرمالو تعداد زیادی از افراد با این شکایت که دل‌درد شدید دارند به ما مراجعه می‌کنند و ما پس از انجام دادن آزمایش‌های لازم متوجه می‌شویم که آنها در مصرف خرمالو زیاده‌روی کرده‌اند و به همین دلیل دچار انسداد روده شده‌اند. تعجب نکنید! انسداد روده یکی از شایع‌ترین عوارض مصرف فراوان خرمالو است که خیلی از مردم، به خصوص در نواحی شمالی کشور، در فصل خرمالو (یعنی پاییز) از آن رنج می‌برند؛ به طوری که در برخی موارد انجام جراحی تنها راه چاره به حساب می‌آید و همین موضوع نگرانی‌هایی را برای متخصصان ایجاد کرده است.
بعضی از مردم گمان می‌کنند که چسبناکی این میوه باعث انسداد روده می‌شود اما موضوع اصلا این نیست و ما در این بیماران، با چسبندگی جدار روده مواجه نیستیم. خرمالو، میوه راحت‌الحلقومی است و مردم، مثل سیب یا گلابی آن را خوب نمی‌جوند و حتی در بسیاری از موارد، آن را نجویده قورت می‌دهند. بنابراین، تکه‌های له‌نشده خرمالو کم‌کم در انتهای روده کوچک جمع و باعث انسداد آن می‌شوند. به علاوه، تانن موجود در خرمالو هم می‌تواند به عنوان عاملی برای انسداد روده محسوب شود.
بنابراین، بهترین توصیه‌ای که می‌توان برای پیشگیری از انسداد روده در اثر مصرف بیش از اندازه خرمالو کرد، این است که در مصرف آن حد اعتدال را رعایت کرد و افراد اصراری به خوردن بیش از یک عدد خرمالو در روز نداشته باشند و تازه آن یک عدد را هم خوب بجوند تا مشکلی برایشان پیش نیاید. در حالی که می‌بینیم خرمالوهای درشت و شیرین یکی پس از دیگری در ظرف میوه به اتمام می‌رسند و همین موضوع سرآغاز تمامی دردسرهاست؛ از چاقی گرفته تا انسداد روده.
منبع: www.salamat.com