تقریباً همه شنیدهاند و بر این باورند که بدن روزانه تقریباً به 8 لیوان آب نیاز دارد. ولی، مواردی وجود دارند که بسیاری از ما کمتر از این مقدار آب مصرف کردهایم ولی، آب بدن ما دفع نشده است. این چطور ممکن است؟ اکثر ما بر این باوریم که عدم نوشیدن آب کافی میتواند منجر به دفع آب بدن شود. همچنین، آبمیوهها و نوشیدنیهای حاوی آب دیگر نمیتوانند به عنوان جایگزین آب عمل کنند.
دانشمندان بر این باورند افرادی که از اختلالات کلیوی رنج میبرند باید آب بیشتری مصرف کنند ولی، افراد سالم مقادیر آب زیادی نیاز ندارند. پس چه مقدار آب باید در 24 ساعت مصرف کنیم؟ آیا نوشیدن آب زیاد بدن را تحت تأثیر قرار خواهد داد؟ اجازه دهید به برخی باورهای غلط درباره مصرف آب و دفع آب بدن اشاره کنیم و سعی کنیم واقعیت پشت آنها را درک کنیم.
در سال 2004، سازمان دارو مصرف آب برای مردان را 7ر3 لیتر در روز و برای زنان 7ر2 لیتر تعیین کرد. ولی، این مقدار در واقع مربوط به مصرف کل آب در 24 ساعت است. این به معنای در نظر گرفتن نوشیدنیها و غذاهای حاوی آب نیز هست. اکثر مردم نمیدانند که با مصرف غذا و مایعات مقدار قابل توجهی آب دریافت میکنند و از اینرو، مصرف روزانه 8 لیوان آب ضروری نیست.
تشنه بودن بدین معناست که آب بدن دفع شده است
این باور غلط بستگی دارد که دفع آب بدن را چگونه تعریف کنیم. علائم دفع آب بدن عبارتند از خستگی، سر گیجه، گرفتگی عضلات، فشار خون پایین و در موارد شدید از دست دادن هوشیاری و نارسایی کلیه. وجود فواصل زمانی طولانی بین نوشیدن آب ممکن است گلو را مقداری خشک کند ولی، خطر دفع خطرناک آب بدن وجود ندارد.
بدن ابتدا هنگامی که غلظت خون 2 درصد افزایش پیدا میکند احساس تشنگی میکند. این دفع آب خفیف است که به صورت عادی اتفاق میافتد و تنها زمانی میتواند تبدیل به مسئلهای جدی شود که غلظت خون بیشتر از 5 درصد افزایش پیدا کند. اگر آب کمتری مصرف کنید، بدن انرژی کمتری خواهد داشت ولی، این به قدری نیست که دفع آب بدن نامیده شود.
آبرسانی به بدن یعنی تنها نوشیدن آب
نوشیدن تنها آب برای آبرسانی به بدن در طول روز کافی نیست. حتی با نوشیدن روزانه 8 لیوان آب نیز در سطح سلولی ممکن است دفع آب وجود داشته باشد. بدن به مواد معدنی، الکترولیتها و اسیدهای چرب به همراه آب برای حفظ آبرسانی به سلولها و بافتها نیاز دارد. آب مصرف شده از طریق منابع مختلف در جریان خون جذب میشود و سپس، با مایعاتی که سلولها را احاطه کردهاند مخلوط میشود. این مهم است ولی، آب هنوز باید وارد سلولها شود. ولی، توانایی سلولها برای جذب آب با افزایش سن کاهش پیدا میکند و بنابراین، بدن به مواد معدنی و الکترولیتهای مختلفی برای کمک به جذب مناسب آب نیاز دارد.
قهوه باعث دفع آب بدن میشود
قهوه و نوشیدنیهای دارای کافئین باعث دفع آب بدن میشوند اما در صورتی که بیش از حد مصرف شوند. اگرچه کافئین آب بدن را دفع میکند ولی، آب مورد استفاده برای درست کردن قهوه این را جبران میکند. مصرف یک ماگ قهوه معادل تقریباً معادل 2 تا 3 فنجان آب است. پس اگر به مقدار متوسط قهوه استفاده کنید و در مصرف آن زیادهروی نکنید، بدن مقدار آب لازم خود را از طریق مایعات به دست میآورد.
ادرار شفاف به معنای سلامت خوب است
رنگ زرد ادرار مقدار ذرات جامد مانند نیتروژن، سدیم کلرید و پتاسیم دفع شده از بدن را نشان میدهد و تیرگی این رنگ به مقدار آب مخلوط با این ذرات بستگی دارد. رنگ زرد پر رنگ به معنای آب کم و رنگ زرد کم رنگ به معنای آب بیشتر است. ادرار بدون رنگ نشان میدهد که کلیهها نمیتوانند مایعات اضافی که از آنها عبور میکنند را تصفیه کنند و همچنین مواد معدنی بیش از حد رقیق شدهاند. همچنین به یاد داشته باشید که غذاهای حاوی ویتامین B2 میتوانند رنگ ادرار را تغییر دهند.
دفع آب بدن به ندرت اتفاق میافتد
در حال حاضر، دفع آب بدن درجه پایین مشکل شایعی است که سلامت ما را تحت تأثیر قرار میدهد. کمبود آب در بدن مانع تولید آنزیمهای گوارشی و باعث بروز انواع مشکلات گوارشی مانند تولید گاز، از دست دادن اشتها و غیره میشود. سعی کنید آب و مایعات بیشتری در رژیم غذایی خود بگنجانید. اگر مستعد دفع آب بدن و بیماریهای مرتبط دیگر هستید، مطمئناً بهتر است مصرف مایعات خود را افزایش دهید. برای دیگران، میتوانیم از قاعده روزانه 8 لیوان آب صرف نظر کنیم و تنها هنگام تشنگی آب بنوشیم.