آیا میدانید که داشتن روحیهای افسرده نه تنها سلامت روان را به خطر میاندازد، بلکه میتواند بیماریهای جسمی مانند درد مفاصل و درد عضلانی را نیز به وجود آورد؟ به این موضوع در این مقاله پرداخته شده است.
ما اغلب اوقات درد مفاصل را با وارد آمدن آسیب یا بیماریهای مزمنی مانند آرتروز ارتباط میدهیم. بله، این مطلب درست است به این دلیل که در اکثر موارد، درد مفاصل به ضربهای که موجب ایجاد شکستگی یا مشکلات مفصلی مانند نقرس، آرتروز و لوپوس میگردد، نسبت داده میشود. با این حال، چه خواهید گفت اگر شخصی دچار سانحه و یا اختلال مرتبط با مفصل نشده باشد اما با این وجود از درد مفصل شکایت داشته باشد؟ مطالعات انجام شده نشان میدهند که جدای از صدمات فیزیکی، اختلالات روحی مانند افسردگی نیز میتوانند موجب بروز درد مفصل شوند. در حقیقت، افسردگی، اضطراب و استرس حتی ممکن است ناراحتی موجود مفصل را بدتر سازند.
ارتباط میان افسردگی و درد مفاصل
از طریق مطالعات مختلفی که صورت گرفته، مشخص شده است که بیماریهای روانی مانند افسردگی و اضطراب تأثیر منفی بر سلامت ما میگذارند. این یک حقیقت مسلم است که جسم و روح به هم متصل بوده و بنابراین بروز هرگونه بیماری روحی و ذهنی میتواند به شروع یک بیماری جسمی منجر شود. موقعیتهای افسرده زایی مانند داشتن مشکلات مالی شدید و یا طلاقی ناخوشایند میتوانند غم و اندوه عمیقی را بوجود آورند. بنابراین هنگامی که اختلالات عاطفی شدید میشوند، فرد دچار درد مفاصل و عضلات میگردد. متأسفانه، احساس ناراحتی در مفصل مرتبط با افسردگی نه تنها یکی دو روزه نخواهد بود، بلکه به مدت طولانی به طول میانجامد. سلامت ضعیف روحی به ویژه موجب بروز درد مزمن مفصل شده و این ممکن است با درد عضلات، خستگی و حتی مشکلات گوارشی مانند یبوست و زخم معده همراه باشد.
تأثیر سطوح اندورفین
کارشناسان معتقدند که افسردگی ممکن است موجب بروز اختلال در تعادل شیمیایی مغز شود. مواد شیمیایی ویژهای مانند «اندورفین» در مغز وجود دارند که اجازه داده درد به طور مؤثری تحت کنترل در آید. هنگامی که تولید آنها افزایش مییابد، نسبت به درد ایمن خواهیم شد اما کاهش تراکم آنها ما را نسبت به درد حساس میسازد. بنابراین، وقایعی که موجب غم و اندوه ما میشوند، ممکن است موجب افت در سطوح آنها شده در نتیجه ما را در کنترل و مهار درد ناتوان میسازند.
تأثیر سطوح سروتونین
بیماران مبتلا به افسردگی همچنین سطوح سروتونین در آنها کاهش را نشان میدهد. این هورمون که همچنین تحت عنوان «هورمون شادی بخش» شناخته میشود، خلق و خوی را تحت کنترل قرار داده و احساسی از سلامتی و شادی را به فرد میبخشد. این هورمون تولید شده در مغز، شیوهی دریافت و درک درد را تحت تأثیر قرار میدهد. هرچه سطوح سروتونین پایینتر باشد، شدت درد بیشتر خواهد بود. یکی از مطالعات انجام شده نشان میدهد که بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا (نوعی بیماری که به طور معمول با درد مزمن عضلانی و مفاصل مشخص میشود) دارای سطوح سروتونین پایینی بودند. بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، که بارها دچار افسردگی میشوند، در واقع درد آنها به دلیل سطوح پایین سروتونین بدتر میشود. تعجبی ندارد که کمبود سروتونین میتواند موجب احساس درد شدیدی در عضلات و مفاصل شود.
درمان
هنگامی که نوبت به درمان درد مفاصل ناشی از افسردگی میرسد، استفاده از داروهای ضد افسردگی معمولاً توصیه میشود. با این حال، ضرورت دارد که به تأیید برسد که افسردگی در واقع علت بروز درد مفاصل بوده است. تجویز داروهای ضد افسردگی مانند سیتالوپرام و اسیتالوپرام به بهبود سطوح سروتونین کمک میکند، در نتیجه به مقابله با افسردگی به طور موفقیت آمیزی کمک مینماید. این به نوبهی خود کمک کرده درد مفاصل فروکش نماید. مبتلایان به آرتروز و فیبرومیالژیا که سطوح پایین سروتونین را در خود نشان میدهند نیز ممکن است از مصرف این داروهای ضد افسردگی بهرهمند شوند. با این حال، برخی از این داروها موجب بروز عوارض جانبی جدی و خطرناکی شده و بنابراین بایستی تنها برای مدت زمان کوتاه و تحت نظارت پزشکی مصرف شوند.
مصرف داروی افسردگی به تنهایی کاری از پیش نمیبرد، مگر آنکه با تغییر در نگرش فرد توأم شود. همچنین تجویز دارو درمان طولانی مدت برای افسردگی نخواهد بود. به منظور «مغلوب ساختن» افسردگی، داشتن تفکر مثبت یا مثبت اندیشی و خود باوری بسیار اهمیت دارد. مثبت سازی و مثبت اندیشی دارای پتانسیل برگرداندن و تبدیل شکستها به موفقیت است. مطالعات صورت گرفته همچنین نشان میدهند افرادی که بر روی افکار مثبت تمرکز دارند، زندگی پربارتر و سالمتری را در پیش خواهند داشت. افکار و عواطف مثبت مانند خوش خلقی، سیگنال و پیامهای مثبتی را به مغز ارسال کرده در نتیجه به ما احساس بهتری میبخشند. بنابراین، خوش بین باشید، به این دلیل که مؤثرترین راه مقابله با درد مفاصل ناشی از افسردگی است.