اندر خواص توت فرنگی
تنها کافی است یک بار در عمرتان طعم توت فرنگی را بچشید تا شیفته آن شوید. بیشتر ما از کودکی آرزو داشته ایم فرصتی دست بدهد تا یک دل سیر از این میوه کمیاب و گران بخوریم. میوه ای که شاید از نظر شما هم خوشمزه ترین میوه فصل بهار باشد؛ چرا که طعم و بوی خاص آن را نمی توان از یاد برد. توت فرنگی هم مانند بسیاری از میوه هایی که زود فاسد می شوند، جزو میوه های لوکس بوده ولی امروزه به علت رشد ارتباطات و وسایل حمل و نقل همراه با رشد کشاورزی، انواع آن در دسترس عموم مردم است و می توانند از طعم و عطر خوب آن لذت ببرند. البته لازم است بدانید که بیش از 600 نوع توت فرنگی در جهان وجود دارد که از نظر عطر، طعم، اندازه و بافت با هم متفاوتند. با این حال همه آنها علاوه بر این طعم و عطر، فایده های زیادی هم برای سلامت شما دارند که در این مقاله با آن آشنا خواهید شد.
مشهورترین نام علمی توت فرنگی فراجار یا ویرجینیانا وچیلیونزیس است. این میوه هزاران سال در مناطق گرم به طور خودرو رشد می کرد تا اینکه رومی ها قبل از میلاد مسیح به خاطر ارزشی که برایشان داشت آن را کاشتند. بعد از سقوط روم، اروپایی ها به این میوه علاقه نشان دادند. برای اروپایی ها این میوه، هم ارزش غذایی و هم ارزش دارویی داشت. در آن زمان توت فرنگی ها کوچک تر بودند و عطر و طعم توت فرنگی های امروزی را نداشتند و به همین علت شهرت جهانی پیدا نکردند؛ تا اینکه در قرن 18 با پیشرفت ویژگی های این میوه، توت فرنگی تبدیل به یک میوه لوکس شده و افراد بیشتری در جهان به آن علاقه مند شدند. چارلزپنجم، شاه فرانسه بیش از 3000 نوع توت فرنگی در لوور پاریس کاشت و لویی هشتم هر روز از آنها می خورد. در 1714 یک مهندس فرانسوی با بررسی خصوصیات توت فرنگی اسپانیایی که بزرگ تر از انواع اروپایی بود، توانست انواعی از آن را در فرانسه کشت داده و با انوع توت فرنگی در شمال آمریکا ترکیب ژنتیکی کند که نوع جدید توت فرنگی هم بزرگ تر بود و هم آبدارتر و شیرین تر. این میوه امروزه در کشورهای زیادی وجود دارد و مشهورترین تولید کنندگان آن آمریکا، کانادا، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، استرالیا و نیوزیلند هستند.
یک میوه با هزاران خاصیت
کاربرد گیاه توت فرنگی در درمان و پیشگیری از بیماری به هزاران سال قبل برمی گردد. بومیان آمریکایی از برگ آن برای درمان درد معده و مشکلات گوارشی و اسهال استفاده می کردند. گیاه شناس سوئدی کارل لینوس متقاعد شده بود که توت فرنگی به شکل معجزه آسایی در تسکین حمله شدید نقرس مؤثر است.توت فرنگی هم مانند دیگر توت ها به داشتن آنتی اکسیدان های مشهوری از دسته فنل ها معروف است. آنتوسیانین ها به خصوص آنتوسیانین 2 والاجیتانین ها. آنتوسیانین در توت فرنگی نه تنها به آن رنگ قرمز خوشگلی می دهد بلکه موجب می شود تا سلول های بدن را در برابر تخریب سلولی و اکسید شدن محافظت کند. به علت داشتن فنل، توت فرنگی میوه ای ضد التهاب و ضد سرطان و محافظ قلب هم شناخته می شود. فنل ها با کم کردن فعالیت آنزیم سیکلواکسیژناز باعث خاصیت ضدالتهابی توت فرنگی می شوند. این دقیقاً همان ساز و کاری است که داروهایی مانند آسپرین وبروفن در کم کردن التهابات در بیماری هایی مانند آرتروز، آسم، تصلب شریان ها و سرطان دارند. با این تفاوت که توت فرنگی بر خلاف این داروها عوارضی چون خونریزی معده و روده را به همراه ندارد.
توت فرنگی علیه سرطان
محققان معتقدند الاجیتانین (الاجیک اسید) موجود در توت فرنگی موجب کم شدن مرگ در اثر سرطان می شود. در یک بررسی محققان مشاهده کردند کسانی که بیشتر توت فرنگی مصرف می کنند سرطان در آنها سه برابر کمتر از بقیه پیشرفت می کند. الاجیک اسید از تخریب ژن 53P به وسیله سلول های سرطانی جلوگیری می کند. این آنتی اکسیدان به سلول های سرطان ساز متصل شده و آنها را غیرفعال می کند. بد نیست بدانید توت فرنگی در کم کردن سلول های سرطان کبد هم مؤثر شناخته شده است.
درد مفصل ناپدید می شود
اگر چه تحقیقی نشان داده که مقادیر بالای مکمل های ویتامین ث در حیوانات آزمایشگاهی باعث بدتر شدن آرتروز می شود اما تحقیق دیگر حاکی از این است که غذاهای سرشار از این ویتامین، انسان را در برابر نوع دیگری از این التهاب مفاصل به نام آرتریت روماتوئید مصون می کند. به همین علت توت فرنگی هم که سرشار از ویتامین ث است در کم کردن این بیماری نقش دارد. همان طور که می دانید آرتریت روماتوئید نوعی از التهاب مفاصل است که دو یا چند مفصل را درگیر می کند. در این بررسی که در سالانه بیماری های روماتیسمی ارائه شده، کسانی که مقدار کمتری توت فرنگی و غذاهای غنی از ویتامین ث مصرف کرده بودند تا سه برابر بیشتر دچار التهاب مفاصل شده بودند. بد نیست بدانید توت فرنگی علاوه بر ویتامین ث، دارای فیبر، منگنز، ید، پتاسیم، فولات، ریبوفلاوین و ویتامین ب5 و ب6، ویتامین کا، اسیدهای چرب امگا3، منیزیم و مس است.
پیشگیری از آلزایمر
اگر نگران ابتلا به فراموشی و آلزایمر در دوران پیری هستید؛ از همین الان شروع به خوردن توت فرنگی کنید. می پرسید چرا؟ چون محققان متوجه شده اند توت فرنگی علاوه بر سرطان و بیماری قلب جلوی بروز آلزایمر را گرفته و تأثیر این بیماری را هم بر بدن کم می کند. این کار را هم با استفاده از همان مواد آنتی اکسیدانی و خاصیت ضد تخریب سلول های عصبی اش می کند.
محافظ قلب
تحقیقات دانشگاه پزشکی هاروارد نشان داده که توت فرنگی در پیشگیری از بیماری قلبی هم مؤثر است. آنها متوجه شدند کسانی که بیشتر توت فرنگی می خورند سطح پروتئین راکتیوث در آنها کمتر است. بد نیست بدانید این پروتاین یک شاخص زیستی برای وجود التهاب در رگ های خونی است. در این بررسی زنانی که توت فرنگی بیشتر مصرف کرده بودند، رژیم غذایی سالم تری داشته و دو برابر بیشتر از دیگران میوه و سبزی می خوردند و تعجبی نداشت که این خانم ها کمتر دچار بیماری قلبی شوند. در ضمن میزان کلسترول کل و کلسترول با دانسیته کم (کلسترول بد) در این افراد کمتر بود.
توت فرنگی برای خانم های باردار
همان طور که می دانید فولیک اسید یکی از مواد لازم برای تکامل جنین است که در ساخته شدن سلول های جدید نقش دارد و به خصوص در ماه های اول بارداری لازم است به شکل مکمل غذایی استفاده شود تا خطر نقایص جنینی و زایمان زودرس کم شود. خبر خوب برای خانم های بارداری که نیاز به اسیدفولیک در رژیم غذایی خود دارند این است که توت فرنگی سرشار از این ماده است و می تواند جلوی ابتلای جنین آنها به مشکلات عصبی و نقایصی چون اسپاینا بیفیدا را بگیرد. در ضمن محققان دانشگاه تگزاس متوجه شده اند خانم های بارداری که از این میوه استفاده می کنند، شانس کمتری در ابتلا به زایمان زودرس دارند. علاوه بر این لازم است بدانید که اسید فولیک خواص ضدسرطانی و حفاظتی برای قلب هم دارد و به بهبود عملکرد اعصاب هم کمک می کند.
منبع:نشریه همشهری شماره 7
/ج