فروش بازی های دست دوم، برای گیم استاپ بسیار سودده است. گیم استاپ به وجود آمده تا کسب درآمد کند. گیم استاپ دست به هرکاری می زند تا بازی های دست دوم بیشتری نسبت به بازی های نو بفروشد. و شغل افرادی که در آن کار می کنند ترغیب شما به خرید بازی های دست دوم بیشتری نسبت به بازی های نو است. درآمد واقعی از اینجا کسب می شود.
جیسون شِریِر از وب سایت کوتاکو در مجموعه ای از مقالات، سیستمی را شرح داده که برای مدتی طولانی، عملکرد کارمندان در فروش بازی های دست دوم و تجهیزات جانبی را دنبال می کند و کار را به جایی رسانده که کارمندان نگران امنیت شغلی خود هستند.
این برنامه که «چرخه زندگی - Circle of Life» نامیده می شود، به هر فروشگاه گیم استاپ، درصد مشخصی از سهمیه های 1) پیش خریدها 2) اشتراک کارت های جایزه 3) فروش بازی های دست دوم و 4) معاوضه بازی را ارائه می دهد. هر یک از این سهم ها، براساس تمام مبادلات مالی فروشگاه محاسبه می شوند.
پیش خریدها و اشتراک کارت های جایزه براساس تعداد مبادلات مالی محاسبه می شوند و بازی های دست دوم و معاوضه شده بر مبنای ارزش کلی مبادلات به دلار سنجیده می شوند. اگر سهم یک فروشگاه از فروش بازی های دست دوم 30 درصد باشد، و اگر فروشگاه کالایی به ارزش 1000 دلار بفروشد، مجموعه گیم استاپ انتظار دارد که حداقل 300 دلار از این مبلغ، از پیش به فروشگاه تعلق گرفته باشد.
همه چیز درباره انگیزه است
من برای سال ها در «Electronic Boutique» کار کردم و مدت کوتاهی بعد، هرآنچه از EB Games در سال 2005 باقی مانده بود توسط گیم استاپ خریداری شد. این کمپانی ها همواره کارمندان خود را برای فروش محصولاتی با حاشیه سود بیشتر نسبت به بازی های نو، تحت فشار قرار داده اند.
به همین خاطر است که سیستم پیش خرید تا این حد اهمیت دارد؛ گیم استاپ نمی خواهد در وضعیتی باشد که کپی های فروخته نشده بازی ها روی دستش باقی می مانند. فروش یک بازی بسته بندی شده که توسط مردم خریداری نمی شود، جزو مسئولیت های گیم استاپ است.
گیم استاپ نسبت به اتمام واحدهای موجود یک بازی نگران نیست؛ کمپانی می تواند به هر تعدادی که می خواهد آن را تهیه کند. گیم استاپ اطمینان حاصل می کند که شما تا حد امکان، بازی های کمتری از ناشر دریافت می کنید و در عوض، به معاوضه بازی یا خرید تجهیزات جانبی ترغیب می شوید.
اما اشتباه نکنید، گیم استاپ در تجارت بازی های دست دوم است. بیایید به حاشیه سود کمپانی در سه ماهه سوم سال 2016 نگاهی بیندازیم:
گیم استاپ در این بازه زمانی، سودی معادل 187.3 میلیون دلار از فروش بازی های نو و سخت افزار کسب کرد که به ترتیب حاشیه سودی 24.3 و 13.1 درصدی دارند. کمپانی در همین سه ماهه، 218 میلیون دلار از بازی های دست دوم یا محصولات گیمینگ «ارزشمند» به دست آورده که حاشیه سودی 36.4 درصدی دارد.
می توان بیشتر هم به عمق ماجرا رفت، اما حقیقت این است که سود بازی های دست دوم از سود بازی های نو برای گیم استاپ بیشتر است. در نتیجه آنها می خواهند بازی های دست دوم بیشتری بفروشند. پس آنها سیستمی برای مجازات کارمندانی که این کار را نمی کنند به راه انداخته اند. اگر فشار روی یک کارمند شدید باشد -مانند تهدید به از دست دادن شغل- وی انگیزه های لازم برای دروغ گفتن به مشتری و گمراه کردن او را دارد.
«ما می خواهیم هر مشتری، به محصول و معامله مناسب خود برسد؛ چه محصولی نو یا دست دوم از ویدیوگیم باشد، چه بازی دیجیتالی و چه کلکسیون.» گیم استاپ در ادامه بیانیه خود می گوید: «چرخه زندگی، ارزش زیادی برای مشتریان دارد. این حقایق را در نظر بگیرید: گیم استاپ سال گذشته به صورت تخمینی 1 میلیارد دلار اعتبار معاوضه در اختیار مشتریان گذاشت. در 70 درصد مواقع، همان دلارهای قابل معاوضه بلافاصله خرج محصول گیمینگ جدیدی می شدند.»
این بیانیه کاملاً درست است؛ کمپانی هیچوقت به کسی نگفت دروغ بگو و لزوماً همه هم دروغ نگفته اند. اما این سیستم مشوق، به این خاطر راه اندازی شده تا کارمندان دائماً ارزش بالاتر سیستم ها و بازی های دست دوم، نسبت به نمونه های نو را به یاد داشته باشند.
هیچکس به این کارمندان نمی گوید که مشتریان را گمراه کنند، اما کمپانی آنها را در شرایطی قرار می دهد که روساء می توانند کارمندان را برای فروش محصولاتی با حاشیه سود بیشتر تحت فشار فراوان بگذارند. سیستم مشوق از این جا به بعد کار خود را می کند.
چرا این شرایط به وجود آمده؟
این اطلاعات چندان تازه نیست؛ وب سایت گاماسوترا قبلاً گزارشی از حاشیه سود کلان بازی های دست دوم در سال 2009 میلادی داده بود.
«این آمار نشان می دهد که فروش محصولات دست دوم تا چه حد برای گیم استاپ سودآور است. به صورت میانگین، آنها 48 سنت به ازای هر دلاری که برای خرید محصولات دست دوم خرج شده را بر می دارند.»
در بخشی دیگر از این گزارش آمده: «دسته بندی دیگری با حاشیه سود بالا، لوازم جانبی است و گیم استاپ 34 درصد از هر دلار را نگه می دارد. همانطور که همه اهالی صنعت می دانند، فروش بازی های دست دوم گیم استاپ به مراتب از فروش بازی های نو سودآورتر است؛ نرم افزار و سخت افزار جدید به ترتیب، حاشیه سودی 21 و 6 سنتی به همراه می آورند.»
گیم استاپ به وجود آمده تا بازی ها و سیستم های دست دوم را به پیش براند؛ چرا که تمام پول به این شکل به دست می آید. نمی دانیم سونی با چه قیمتی هر واحد از کنسول پلی استیشن 4 پرو را به گیم استاپ می فروشد، اما سیستم های گیمینگ همواره حاشیه سودی کم یا منفی برای کمپانی های دخیل در امر فروش به همراه می آورند.
اما می دانیم که گیم استاپ برای خرید پلی استیشن 4 پرو شما، حاضر به پرداخت 200 دلار اعتبار داخل فروشگاه یا 160 دلار پول نقد می شود. بعد آنها دستگاه را به قیمت 350 دلار می فروشند و سودی 150 دلاری به دست می آورند. به همین دلیل است که وقتی عبارت «PlayStation 4 Pro» را در وب سایت آنها سرچ می کنید، مدل های بازسازی شده یا به اصطلاح «ریفر»، بالاتر از سایر مدل ها دیده می شوند.
اگر شما به بخش پلی استیشن 4 بروید و روی تب کنسول ها کلیک کنید، گزینه هایی نظیر سیستمی نو با لوازم جانبی متعدد، کنسولی دست دوم، یک سیستم ریفر، یک سیستم دست دوم دیگر و در نهایت، سیستمی نو مقابل چشمان تان قرار می گیرد. تنها 4 مورد از 12 کنسول نمایان شده در صفحه نخست جستجو، به محصولات نو اشاره دارد. این تب مربوط به کنسول هاست که درست کنار تب «از پیش خریداری شده» ها -یعنی بازی ها و سیستم های دست دوم- قرار گرفته.
ممکن است فکر کنید در منوی وب سایت، انتخابی میان سیستم های نو و دست دوم دارید؛ اما اینطور نیست، گیم استاپ سیستم های ریفر و دست دوم را فارغ از جایی که روی آن کلیک یا عبارتی که سرچ می کنید به شما نشان می دهد. پول در اینجا است و آنها این حقیقت را حتی هنگامی که مشغول جستجو برای سیستمی نو هستید در صورت تان فریاد می زنند.
البته هنگام جستجو برای کنسول مایکروسافت، گیم استاپ کنسول های نو را بالاتر از سایر موارد نشان می دهد، اما تنها 5 مورد از میان 12 محصول نمایان شده نو هستند. می توانید با فیلترگذاری روی جستجو، نتایج را به کنسول های نو محدود کنید؛ اما برای یافتن تنظیمات سایت، باید حسابی روی صفحه جستجو کنید.
این موضوع همواره درباره گیم استاپ صادق بوده است؛ کمپانی می خواهد محصولاتی را بفروشد که بیشترین سود را دارند. کارمندانی که این کار را نکنند، با شیفت های کاری بدتر یا در موارد شدیدتر، از دست دادن شغل خود مواجه می شوند. کارمندانی که این کار را انجام دهند، به احتمال زیاد ترفیع هم می شوند.
خب آخرش چی؟
گیم استاپ شیطان صفت نیست؛ تجارتی با کارمندانی است که به راحتی جایگزین می شوند و غالباً جوانانی پر ذوق و شوق هستند. گیم استاپ به وجود آمده تا پول به دست آورد و این پول در سخت افزار و بازی های دست دوم خوابیده است. همواره اینطور بوده است.
کارمندان تحت فشار قرار دارند تا این محصولات را در اولویت بگذارند و وب سایت گیم استاپ هم از هر حیله ای برای ترغیب شما به استفاده از محصولات دست دوم استفاده می کند. داستان واقعی این است که یک سیستم مشوق بسیار قدیمی، روز به روز شکلی واضح تر و چشمگیرتر برای افرادی که در فروشگاه کار می کنند به خود می گیرد.
متصدیان فروش و مدیران، برای این در فروشگاه هستند که از شما قول بگیرند در آینده نیز از آنها خرید می کنید تا بتوانند انبار خود را مدیریت کنند؛ و آنها آنجا هستند تا شما را به خرید بازی های دست دوم با حاشیه سود بیشتر مجاب سازند. بازی هایی که آنها با قیمتی پایین خریده اند، با قیمتی نزدیک به محصول نو فروخته می شود و درآمدش قرار نیست به جیب سازنده اصلی بازی برود.
روی دیگر سکه این است که گیم استاپ نوعی سرویس فراهم می آورد؛ و با توجه به موفقیت دنباله دار کمپانی، این سرویس برای بسیاری از مردم ارزشمند است. آنها بازی قدیمی شما را می گیرند و به یک بازی نو تبدیلش می کنند. هر بازی ای که در خرده فروشی ها موفق می شود، حداقل بخشی از این فروش خود را مدیون افرادی است که با پرداخت هزینه اضافی، بازی قدیمی خود را با یک بازی جدید تعویض می کنند.
گیم استاپ ساده و کارآمد است و هیچ یک از ابعاد این روند از چشم کسی دور نمی ماند. آنها دقیقاً به شما می گویند با معاوضه یک بازی یا سیستم، چه چیزی به دست خواهید آورد و بعد خود شما هستید که درباره ارزش معامله تصمیم گیری می کنید. حتی امکان مشاهده ارزش های معاوضه و قیمت بازی های دست دوم به صورت آنلاین هم مهیا شده است.
و اگر آنها بخواهند بازی های دست دوم را به شما بفروشند، خب آخرش که چی؟ نگهداری 5 یا 10 دلار به ازای معاوضه هر بازی دست دوم، همواره راهی مناسب برای کاهش هزینه ها است. بحث اخلاقیات و خرید محصولی که پولش به دست سازندگان نمی رسد موضوعی پیچیده است، اما از منظر هزینه خالص برای بازیکن، مطمئناً خرید بازی های دست دوم با قیمتی پایین تر ارزش بیشتری برای مطرف کننده دارد.
این مدل تجارتی تنها به گیم استاپ محدود نیست. گیم استاپ صرفاً اولین فروشگاهی است که روی بازی های ویدیویی و ابداع روشی برای کسب بیشترین درآمد از خرید و فروش بازی های دست دوم تمرکز کرده. آمازون هم چنین کاری می کند و بسیاری دیگر از خرده فروشی ها فروش بازی های دست دوم یا معاوضه را آزمایش کرده اند.
تجارت فروش بازی های نو به بازیکنان، تجارتی دشوار است و کمپانی هایی مانند «والمارت» که بازی های ویدیویی هم می فروشند، می خواهند با فروش بازی، شما را به فروشگاه بکشانند تا بلکه محصولاتی با حاشیه سود بیشتر نیز تهیه کنید، یا به سراغ لوازم جانبی بروید که گران قیمت تر هستند.
اگر شما یک کمپانی فروشنده بازی های ویدیویی باشید، با چشمانی مشتاق به حاشیه سود 46 درصدی بازی های دست دوم نگاه خواهید کرد. مشکل اینجاست گیم استاپ سیستمی راه اندازی کرده که به عدم صداقت پاداش می دهد؛ اما به گونه ای رفتار می شود که انگار کمپانی هیچگاه چشم انداز و رویکرد خاصی نسبت به تهیه بازی های نو یا دست دوم از سوی مشتریان نداشته است.
بنابراین باید به یاد داشت که متصدیان فروش گیم استاپ، دوست گیمرها نیستند و قرار نیست چیزی را که می خواهید به شما بفروشند. ورود به شما به فروشگاه و خرید یک بازی جدید که آن را پیش خرید نکرده اید، موقعیتی از دست رفته برای گیم استاپ به حساب می آید. آنها می خواهند که شما بازی تان را معاوضه کنید تا بتوانند با قیمتی بالاتر بفروشندش و از اعتبار داخلی فروشگاه برای خرید ورژن دست دوم استفاده می کنند تا مجبور به تقسیم درآمد آن با هیچکس دیگر نشوند.
