عصر رجعت، قیامت صغرا است و یکی از وجوه مشترک آن با قیامت، زنده شدن مردگان می باشد. آنچه مسلّم است در آستانه قیامت، اسرافیل، برای احیای مردگان در صور می دمد. با این نفخه، همه از قبرها و از حالت بی هوشی و مرگ خارج می شوند.(1)
آیا عصر رجعت هم صوت فرشته ای سبب زنده شدن مردگان می شود یا چیز دیگری است؟ در این باره دلیل روشنی نداریم؛ ولی مسلّماً باید عامل حیات بخشی وجود داشته باشد و تعلّق روح به جسم، بدون مقدّمه نخواهد بود.
امام صادق (علیه السّلام) درباره آماده سازی بدن های رجعت کنندگان می فرماید:
إِذَا آنَ قِیَامُهُ مُطِرَ النَّاسُ جُمَادَی الآخِرَةَ وَ عَشَرَةَ أیَّامِ مِن رَجَب مَطَراً لَم تَر الخَلَائَقَ مِثلَهُ فَیُنبتُ اللَّهُ بِهِ لُحُومَ المُؤمِنِینَ وَ أبدَاًنَهُم فِی قُبورِهِم وَ کَأنِّی أنظُرُ إلَیهِم مُقبلِینَ مِن قِبَلِ جُهَینَةَ یَنفُضُونَ شُعُورَهُم مِنَ التَّرَابِ(2)؛
وقتی زمان قیام قائم (علیه السّلام) فرا رسد، در ماه جمادی الاخر و ده روز از ماه رجب، بارانی بر مردم می بارد که نظیر آن را ندیده بودند و خداوند با آن باران، گوشت و بدن های مؤمنان را در قبرهای شان می رویاند. گویی آن ها را می بینیم که از طرف جُهَینه می آیند در حالی که خاک موهای سرشان را می تکانند.
ثعلبی درباره زنده شدن اصحاب کهف مطلبی گفته است که می تواند برای همه رجعت کنندگان مطرح باشد. او می گوید: یقال انّ المهدی یسلّم علیهم فیحییهم الله عزّوجلّ(3)؛ گفته می شود همانا مهدی بر آنان (اصحاب کهف) سلام می کند؛ پس خداوند، آن ها را زنده می کند.
در حدیث مفضل بن عمر نیز همان طور که قبلاً در بحث اختیار و اجبار گذشت، از امام صادق (علیه السّلام) نقل کرده است که فرمود:
وقت قیام قائم، در قبرِ مؤمن به او گفته می شود که مولای تو ظهور کرده است، اگر می خواهی برخیز.(4)
از این روایت دانسته می شود که رجعت کنندگان به همان شکلی که در دنیا شناخته می شدند باز می گردند. امّا چقدر از عمر آن ها گذشته است، معلوم نیست. در دعای عهد به نقل از امام صادق (علیه السّلام) آمده است:
اللّهم فَإن حَالَ بَینِی وَ بَینَهُ المَوتُ الَّذِی جَعَلتَهُ عَلَی عِبَادِکَ حتماً مَقضِیّاً فَأخرِجنِی مِن قَبرِی مُؤتَزِراً کَفَنِی، شَاهِراً سَیفِی، مُجَرِّداً قَنَاتِی، مُلَبَّیاً دَعوَةَ الدَّاعِی فِی الحَاضِرِ وَ البَادِی(5)؛
خدایا! اگر مرگی که بر همه بندگانت به طور قطع مقرّر کردی، بین من و مولایم فاصله اندازد، مرا از قبرم بیرون آور؛ در حالی که کفنم را به خود پیچیده، شمشیرم را کشیده و نیزه را برآورده ام و ندای دعوت کننده ای را که در شهر و بیابان مردم را فرا می خواند اجابت می کنم.
امیر مؤمنان (علیه السّلام) می فرماید:
ای عجب أعجب من أموات یضربون کلّ عدو الله و لرسوله و لأهل بیته (6)؛ و چه شگفتی ای، شگفت انگیزتر از مردگانی که، هر کس را که با خدا و رسولش و اهل بیت او دشمن است، می زنند.
پی نوشت ها :
1.(ثُمَّ نُفِخَ أخری فَإِذا هُم قِیامٌ یَنظُرُونَ)(زمر: 68).
2. بحارالأنوار، ج52، ص 337 جهینه منطقه ای در مدینه است.
3.تفسیر ثعلبی، ج6، ص 157.
4.غیبت طوسی، 459.
5.مستدرک الوسایل، ج5، ص74.
6.تأویل الآیات، ص 659.
منبع مقاله :
محسنی دایکندی، محمدعظیم، (1389)، رجعت در عصر ظهور، قم، بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، مرکز تخصصی مهدویّت، چاپ اول