سرویس سبک زندگی فردا: افسردگی فصلی یک نوع افسردگی است که هر سال طی یک فصل اتفاق میافتد. ممکن است در طول زمستان دچار افسردگی فصلی شوید و در بهار و تابستان خیلی حالتان بهتر باشد. برخی افراد هم ممکن است در طول تابستان دچار افسردگی فصلی شوند. هرکسی ممکن است دچار افسردگی فصلی شود، اما این اتفاق بیشتر در این افراد شایع است. در ادامه این مطلب را به نقل از دکتر کرمانی بخوانید.
خانمها
افرادی که دور از خط استوا و جایی که زمان روشنایی در فصل زمستان بسیار اندک است.
افراد در سنین 15 تا 55 سال. (خطر ابتلا به افسردگی فصلی برای اولین بار با بالا رفتن سن کاهش مییابد)
افرادی که یکی از بستگان نزدیکشان دچار افسردگی فصلی است.
چه چیزی باعث افسردگی فصلی میشود؟
متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی عامل افسردگی فصلی است. اما فکر میکنند که دلیلش کمبود نور خورشید است. کمبود نور خورشید ممکن است:
ساعت بیولوژیک بدن که الگوی خواب و بیداری را کنترل میکند و دیگر ریتمهای شبانه روزی را تحت کنترل دارد دچار مشکل کند.
سروتونین (ماده شیمیایی در مغز که روی خلق و خو تاثیر میگذارد) را دچار مشکل کند.
علائم افسردگی فصلی چیست؟
اگر دچار افسردگی فصلی شده باشید ممکن است:
احساس ناراحتی، بد خلقی، دم دمی مزاج شدن یا اضطراب کنید.
علاقه تان به فعالیتهای معمول را از دست بدهید.
بیشتر غذا بخورید و میل به کربوهیدرات داشته باشید، مانند نان و پاستا.
وزن اضافه کنید.
بیشتر بخوابید، اما همچنان احساس خستگی کنید.
برای تمرکز با مشکل مواجه شوید.
علائم هر سال در زمانی معین میآیند و میروند. بیشتر افرادی که دچار افسردگی فصلی میشوند اواخر پاییز شاهد علائم خواهند بود و اواخر زمستان نیز کم کم احساس بهبودی میکنند.
چگونه افسردگی فصلی را تشخیص دهیم؟
گاهی تشخیص بین افسردگی فصلی و دیگر انواع افسردگی دشوار است، چون بسیاری از نشانهها با هم یکی است.
برای تشخیص، پزشکتان این سوالات را خواهد پرسید:
دو سال است که در طول یک فصل خاص دچار افسردگی میشوید و بعد از به پایان رسیدن آن فصل احساس میکنید بهتر شده اید؟
علائمی دارید که مخصوص افسردگی فصلی است مانند احساس گرسنگی شدید، افزایش وزن و خوابیدن بیش از حد معمول.
یکی از اقوام نزدیک مانند پدر، مادر، خواهر یا برادرتان دچار چنین افسردگی بوده است.
همچنین باید آزمایش خون دهید تا مشخص شود دیگر مشکلات که آنها نیز چنین علائمی دارند باعث این اختلال نشده باشند، مانند کم کاری تیروئید.
ممکن است پزشک روی شما ارزیابی روانی نیز انجام دهد تا متوجه شود دقیقا چه احساسی دارید و چقدر خوب قادر به فکر کردن، دلیل آوردن و یه یاد آوردن هستید.
افسردگی چگونه درمان میشود؟
نور درمانی یکی از ابزارهای اصلی درمان افسردگی فصلی است. دارو و مشاوره نیز ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد.
نور درمانی
متخصصان بر این عقیده هستند که نور درمانی با تنظیم مجدد ساعت بیولوژیک بدن میتواند به فرد کمک کند. این ابزار به بسیاری از افرادی که مشکل افسردگی فصلی دارند کمک میکند و استفاده اش نیز ساده است.
دو نوع نور درمانی وجود دارد:
درمان با نور درخشان. در این روش شما یک منبع نور را در فاصلهای مشخص از میز یا صندلی خود قرار میدهید. سپس در حالی که مطالعه میکنید، صبحانه میخورید یا کار میکنید مقابلش مینشینید.
شبیه سازی سپیده دم. در این درمان، یک نور کم وقتی هنوز خواب هستید شروع به کار میکند و با گذشت زمان مانند طلوع خورشید روشن و روشنتر میشود.
با پزشک خود درباره نور درمانی صحبت کنید و گام به گام بر اساس دستوراتی که ارائه میدهد پیش بروید.
در جعبههای نور از چراغهای فلورسنت استفاده میشود که نورشان از چراغهای معمول بیشتر است، اما از نور خورشید درخشانتر نیستند.
معمولا توصیه میشود روزانه 30 دقیقه الی دو ساعت از نور درمانی استفاده کنید. مدت زمان نور درمانی به قدرت چراغی که استفاده میشود و دستور پزشک بستگی دارد.
پس از یک هفته و یا درست بعد از اینکه نور درمانی را شروع میکنید متوجه بهبود خواهید شد. اما نباید نور درمانی را کنار بگذارید و تا پایان فصل بهتر است ادامه اش دهید. اگر درمان را کنار بگذارید ممکن است افسردگی تان بازگردد.
ضد افسردگیها
ضد افسردگیها میتوانند به افادی که مشکل افسردگی فصلی دارند کمک کنند. این داروها را ممکن است به تنهایی و یا در کنار نور درمانی مورد استفاده قرار دهند. شایعترین داروهای ضد افسردگی که برای افسردگی فصلی تجویز میشود عبارتند از:
بازدارندههای بازجذب سروتونین (SSRI) مانند پاروکستین (Paxil) و سرترالین (Zoloft). معمولا ابتدا از SSRIها استفاده میکنند.
دیگر داروهای ضد افسردگی، مانند بوپروپیون (Wellbutrin) و ونلافاکسین (Effexor).
اگر پزشکتان ضد افسردگی تجویز کرد، حتما آن را مطابق با روشی که پزشک توصیه کرده مصرف کنید. هرگز آن را به صورت ناگهانی استفاده نکنید. این کار میتواند عوارض جانبی داشته باشد و یا حتی افسردگی تان را بدتر هم بکند. وقتی آماده بودید که دریافت دارو را متوقف کنید پزشک کمکتان میکند به آرامی دوز دریافتی را کاهش دهید تا از بروز مشکلات پیشگیری شود.
مشاوره افسردگی
مشاوره نیز میتواند کمک کند، مانند درمان شناختی رفتاری و درمان میان فردی. این درمانها کمکتان میکنند بیشتر در مورد افسردگی فصلی بدانید و اینکه چگونه علائم را مدیریت نمایید.
خودتان برای اینکه احساس بهتری داشته باشید چه کاری میتوانید انجام دهید؟
ورزش مرتب یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای خودتان انجام دهید. دریافت نور بیشتر نیز میتواند کمکتان کند، بنابراین سعی کنید به بیرون بروید و در حالی که خورشید هنوز در آسمان است ورزش کنید. فعال بودن در طول روز مخصوصا ابتدای صبح، کمکتان میکند انرژی بیشتری داشته باشید و کمتر احساس افسردگی کنید.
ورزشهایی با شدت معمولی مانند پیاده روی، دوچرخه ثابت و یا شنا کردن از بهترین روشهای شروع فعالیت هستند. اما هر فعالیتی که ضربان قلبتان را افزایش دهد از جمله کارهای روزمره میتوانند کمک کنند، مخصوصا اینکه این کارها را بیرون یا نزدیک به پنجرهای نور گیر انجام دهید.
حداقل هفتهای دوبار ورزش هایی برای عضله سازی انجام دهید، مانند ورزشهای قدرتی با وزنه و بالا رفتن از پله.
ورزش با شدت معمولی برای بیشتر افراد خطری ندارد. اما همیشه قبل از شروع یک برنامه ورزشی ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
برخی افراد از درمانهای تکمیلی برای درمان افسردگی استفاده میکنند. یک نمونه آن ملاتونین است، هورمونی که کمکتان میکند ساعت بیولوژیک خود را تنظیم کنید. اگر میخواهید از ملاتونین یا دیگر درمانهای تکمیلی استفاده کنید، حتما ابتدا با پزشک خود مشورت کنید. این داروها ممکن است با دیگر داروها تداخل داشته باشند.