مهدی نوابی
عضو جامعه تخصصی گردشگری الکترونیکی
در دنیای رو به رشد با سرعت فزاینده فناوری اطلاعات و گسترش کاربردهای مختلفی از این تکنولوژی در صنایع مختلف و از جمله در صنعت گردشگری، بسیاری از افراد و سازمانهای مدیریت مقاصد گردشگری و نیز دست اندرکاران بخشهای مختلف این صنعت ازجمله هتلها و آژانسهای مسافرتی در جستوجوی یافتن راهی برای ایجاد یک سایت مناسب اطلاعرسانی برای گردشگری برآمدهاند. این تلاش که نمونههای موفقی از آن را تاکنون در دنیا مشاهده کردهایم، گاهی به موفقیت دلخواه ایجادکنندگان این وبسایتها منجر نشده و گاهی به شکست کامل و محو شدن آن وبسایت انجامیده است. فاکتورهای بسیار مهمی در موفقیت یک وبسایت موثر هستند. مدل کسب و کار یک وبسایت، ارزشی که وبسایت در پی خلق آن و ارائه به مخاطبان است، روشی که برای این ارائه مییابد، نوع تعامل با مخاطبان و موارد دیگری که میتوان نام برد همه از عواملی هستند که در موفقیت یک وبسایت نقش اساسی و مهم دارند. در این میان یکی از همین عوامل، محتوای وبسایت است؛ محتوایی که در قالبهای متفاوتی به کاربر ارائه میشود. نوع محتوا و طبقهبندی اطلاعاتی که به مشتری ارائه میشود در وبسایتها و بهخصوص وبسایتهای حوزه گردشگری بسیار حائز اهمیت است، از این رو سایتهای مقاصد گردشگری یا سرویسدهندگان در این حوزه باید به میزان قابلتوجهی به این نوع محتواها دقت کنند.
اول؛ حملونقل
در سفر به یک منطقه جدید اولین اطلاعاتی که مورد نیاز خواهد بود اطلاعات حملونقل هستند. راهآهن، اتوبوسها، حملونقل هوایی و دریایی، مسیرها و حاملهایی که در این میان وجود دارند، اطلاعات مورد نیاز در مورد روادید، رسوم و قوانین محلی و منطقهای، واحد پول رایج، نرخ تبدیل ارز و محلهای تبدیل ارز و نیز ساعت محلی از سری اول اطلاعاتی هستند که مخاطبان در پی آن خواهند بود. در یک نگاه دقیقتر باید اطلاعات خطوط اتوبوسرانی و تاکسی شهری، مسیرهای کاری، قیمتها و جدول ساعات کاری نیز در اختیار مخاطب قرار بگیرد. همچنین اگر توصیهای در مورد استفاده از ماشینهای شخصی یا ماشین اجارهای یا ماشین با راننده نیز وجود دارد، باید در اختیار او قرار بگیرد.
دوم؛ در منطقه چه میگذرد؟
سری دوم اطلاعات مورد نیاز اوضاع کنونی و احوالات رایج در منطقه مورد نظر است. در این سری اطلاعات مسافران باید از حدود قیمت کالاها و خدمات در منطقه آگاهی داشته باشند. توصیههای فرهنگی، نحوه پوشش، برخوردها، احترامات و رسوم و عرفهای جامعه را بدانند. همچنین یکی از نیازهای مسافران که گاهی به آن توجه نمیشود تعطیلات رسمی منطقه است که گاهی منجر به تعطیلی سایت مورد بازدید یا خدمات شهری میشود. ساعات کاری ادارات و فروشگاهها، شرایط فصلی، آب و هوا و پیش بینی آب و هوایی نیز از اطلاعات بسیار مهمیاست که گردشگران نیاز دارند. اگر در مورد شهرهای ساحلی صحبت میکنیم مسافران باید در جریان کیفیت آب دریا قرار بگیرند و اگر در مورد نواحی کوهستانی مینویسیم مسافران باید از وجود و شرایط پیستهای اسکی و شرایط گشت و گذار در منطقه آگاهی کامل داشته باشند. اطلاعات و محدودیتهای ترافیکی نیز از دیگر موارد مورد نیاز است. همچنین میتوان شرایطی را ایجاد کرد که مسافر در صورت نیاز از اطلاعات تراکم و ازدحام عمومی در جادهها و خطوط حملونقل عمومی و نیز ازدحام در مکانهای خاص در شرایط خاص زمانی و مکانی اطلاعات داشته باشد که بتواند طبق آن به درستی تصمیمگیری کند.
سوم؛ جاذبهها
سری سوم، اطلاعات در مورد مکانها و جاذبههایی است که مسافران میتوانند از آن بازدید داشته باشند. مکانهای دیدنی، روستاها و جاذبههای اطراف، مکانهای خوش منظره طبیعی، پارکها، سواحل و پیستها از نکاتی است که مسافران دوست دارند بیشتر بدانند. همچنین اطلاعاتی از کارها و فعالیتهایی که میتوانند از انجام دادن و تجربه آن لذت ببرند؛ مانند فرهنگها و خرده فرهنگها، آداب و رسوم آیینی و سنتی، رویدادها، غذاهای و خوراکیهای محلی و منطقهای و پیشنهادهای خرید.
چهارم؛ اقامت
سری چهارم اطلاعات مربوط به محلهای اقامت است. مسافران باید به اطلاعات هتلها، مهمانپذیرها و مکانهایی که برای اقامت در نظر گرفته شده دسترسی داشته باشند. همچنین اطلاعات آژانسهای مسافرتی و دیگر سرویسدهندگان در منطقه نیز از نکات مورد نیاز برای گردشگران است.
پنجم؛ مشخصههای ویژه
سری پنجم اطلاعات مربوط به مشخصههای خاص یک منطقه است. مشخصههایی که مخاطبان خاص خود را دارد؛ مانند مکانهایی که در مقصد مورد نظر برای کودکان یا نوجوانان تعبیه شده، امکانات فراهمشده برای سفرهای گروهی، دسترسیهای متناسب با شرایط جسمیگردشگران، امکانات مورد نیاز سالمندان و امکانات برای دوچرخهسواران، گردشگران پیاده و دیگر گروههای علاقهمند که به منطقه وارد میشوند. اینها اطلاعاتی هستند که باید به فراخور نیاز و حال مخاطب در اختیار او قرار بگیرد. حتما نمیتوان انتظار داشت که تمام موارد فوق در یک بستر قابل ارائه باشد، اما دستاندرکاران وبسایتها باید توجه داشته باشند که موارد ذکر شده، برای کسانی که قصد سفر دارند ضروری است و باید در وبسایتهای ایجاد شده قابل دسترسی باشد.