داروی گیاهی ویتاگنوس و اختلالات هورمونی زنان

دکتر محمدحسین صالحی سورمقی؛ متخصص فارماکوگنوزی

خانم‌ها در طول زندگی، دوره‌های متفاوتی را تجربه می‌کنند که مهم‌ترین آنها دوره قبل از بلوغ، دوران بلوغ، قائدگی،‌ ازدواج، حاملگی، زایمان و یائسگی است. این مراحل به صورت زنجیری به هم متصل هستند و سلامت جسمی و روحی هر زن به آنها ارتباط دارد. در هر کدام از دوره‌های ذکرشده، تغییرات هورمونی قابل توجهی ایجاد می‌شود و در این میان، تعادل هورمونی نقش مهمی را در سلامت شخص ایفا می‌کند.

مسلم است که اختلال در تعادل هورمون‌های زنانه در هر مرحله عوارض مشخصی را ایجاد می‌کند که ممکن است این عوارض ضعیف، متوسط و یا حاد باشند. در صورتی که عوارض به وجود آمده جزئی باشد، ممکن است برای شخص ناراحتی‌های قابل توجهی ایجاد نکرده و در غیر این صورت عوارض آن قابل احساس و باعث رنجش می‌شود.

یکی از مهم‌ترین داروهای گیاهی برطرف‌کننده اختلالات هورمونی خانم‌ها، دارویی است که از گیاهی به نام «گیاه زنان» تهیه می‌شود.
تحقیقات نشان داد گیاهی با نام علمی VITEX AGNUS-CASTUS که نام عمومی آن در جهان به «گیاه زنان» مشهور است، یکی از بهترین داروهای زنان بوده و قدمت مصرف آن به حدود دو هزار سال می‌رسد.
موارد استفاده «ویتاگنوس» برای درمان بی‌نظمی قاعدگی، قطع قاعدگی، ناباروری کیست‌های تخمدان، مشکلات قبل از قاعدگی، آکنه (جوش صورت)، چاقی‌های هورمونی و مخصوصا از بین بردن عوارض ناشی از یائسگی است.

از نکات قابل توجه در مورد «ویتاگنوس» دیر اثر بودن آن است و در ماه اول مصرف نباید انتظار اثر چندانی را داشت. اثر دارو اصولا سه تا چهار هفته پس از مصرف آن شروع می‌شود و بعد از دو تا سه ماه به حداکثر می‌رسد. از آنجا که دارو دارای مزه مطلوبی نیست و از طرفی چون نمی‌توان با مواد فرعی آن را خوشمزه کرد، بنابراین هنگام مصرف، می‌توان آن را با آب، آبمیوه، شیر و یا هر ماده دیگری مخلوط کرد و بعد مصرف نمود.
مصرف دارو با معده خالی، در بعضی افراد ایجاد دل‌آشوب می‌کند که در این صورت بهتر است همراه با غذا استفاده شود.

در مورد اثر دارو در کاهش وزن و چاقی می‌توان گفت در صورتی که چاقی مربوط به اختلالات هورمونی باشد مصرف مداوم و طولانی ویتاگنوس تأثیرگذار خواهد بود، زیرا با کنترل اختلالات هورمونی می‌توان افزایش وزن و چاقی را تا حدی مهار کرد.