بیشک، امروزه پس از گذشت سالیان طولانی از تولید اولین خودرو توسط شرکت پژو و بعد آن مرسدس بنز و فورد، تکنولوژی ساخت و بهره برداری از اتومبیلها با توجه به سلایق مشتریان در سطح بین المللی انجام میشود، پیرامون این موضوع میتوان گفت شاید مهمترین بخش در پیشرفت خودروها از ابتدا تاکنون طبقهبندی مدلها و گوناگون بودن شیوه ساخت و عرضه آن ها بوده است.
در حال حاضر نیز در بخش تولید و عرضه انواع اتومبیلها درکلاسبندی مخالف و بازار هدف، محصولات هیبرید و یا تمام برقی از اولویت بالاتری برخوردار هستند و در برخی از نقاط جهان همانند کشور چین تا چندسال آینده این خودروها جانشین نمونه بنزین سوز و دیزلی خواهد شد. از این رو در دیگر مناطق نیز مانند قاره اروپا و آمریکا شمالی، سیاست فروش محصولات هیبرید و الکتریکی اولویت نخست دولتها و سازمانهای ذیربط بوده و با اعطای تسهیلات و تخفیفاتی همچون عدم پرداخت مالیات سالانه، شارژ مجدد به صورت رایگان در سطح شهرها و اتوبانها، بیمه رایگان و چندین مورد دیگر، خریداران را در زمینه انتخاب اینگونه خودروها مطمعن ساخته و آیندهای پاک تر و بهتر را برای جامعه خود برنامهریزی میکنند.
یکی از اولین شرکتهایی که دراین بخش موفق به تولید و عرضه محصولات هیبرید و یا الکتریکی خود شده است، تویوتا نام دارد. این کمپانی با عرضه نخستین نمونه پریوس در سال 1996 در ژاپن و آمریکا شمالی، توانست با تغییر نظر برخی از مشتریان در رده اتومبیل هایی با صرفه اقتصادی بالا و مصرف سوخت بسیار کمتر از رقبای خود، به موفقیتی چشمگیر و تاریخی دست پیدا کند و در سالیان بعد با بهبود و تکامل این مدل محبوب یکی از موفقترین برندها در این زمینه لقب گیرد. در بازار خودرو ایران نیز پس مدتها انتظار از جانب خریداران و علاقمندان اینگونه محصولات، تویوتا پریوس درسال 95 توسط ایرتویا (نماینده اصلی تویوتا در ایران) توانست پس از سالیان طولانی وارد ایران شود، اما برخلاف موفقیتها و محبوبیت این خودرو درسایر نقاط جهان در ایران شاید نتوان این محصولات را همانند دیگر نقاط همچون آمریکا موفق و پرفروش عنوانکرد. شاید مهم ترین دلیلکه میتوان پیرامون این موضوع به آن اشاره کرد، تفکر غالب خریداران و مشتریان به محصولات بنزین سوز و عدم آشنایی و غیرقابل اعتماد دانستن خودروهایی همچون پریوس درکشور بوده است. حال دراین مطلب به بررسی چندین نکته از این موارد میپردازیم.
عدم اعتماد در خرید و خدمات پس از فروش
همانگونه که درابتدا به این نکته اشاره شده است، در ایران تعداد کثیری از خریداران و مشتریان غالبا به سوی خرید محصولاتی رفتهکه از پیچیدگی فنی و تکنولوژی ساخت معمولیتری دارا هستند، و با توجه به گستردگی قطعات و سطح دانش فنی در تعمیر اینگونه خودروها در کشور بمنظور جلوگیری از مشکلات، این محصولات را نسبت به نمونههای هایبرید و یا الکتریکی انتخاب میکنند. همچنین ازدیگر نکات پیرامون این موضوع یکی دیگر از عدم استقبال خریداران از اینگونه محصولات، افت قیمت بنسبت بالا و غیرمعقول خودروهای هایبرید و الکتریکی در بازار دسته دوم بوده که به خودی خود از عوامل بازدارنده در موفقیت این مدلها در ایران خواهد شد. اما هرچند با توجه به آن که ایرتویا پیرامون آموزش متخصصها و تعمیرکاران در ربابطه با خودروهای هایبرید و الکتریکی درتلاش است، اما متاسفانه این فناوری پیچیده در ساخت اینگونه محصولات مابین تمامی تعمیرکاران درکشور بغیر از شهرهای بزرگی همچون تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و تبریز آشنایت نداشته و مالک خودرو در هنگام بروز هرگونه مشکلی در سایر نقاط کشور مجبور به انتقال خودرو خود به نمایندگی بوده و با توجه به سلایق و اولویتهای خریدارن در ایران پیرامون انتخاب خودرو، این امر باعث آن می شود که خریدارن علاقه کمتری برای خرید پریوس از خود نشان دهد.
قیمت
از مهمترین موارد عدم انتخاب پریوس توسط خریداران قیمت این خودرو است. درنمونه کامل و فول آپشن موجود در بازار خودرو ایران، برچسب قیمتی برابر با 171 الی 174 میلیون تومان مشاهده میشود که برای این مدل بسیار بالاتر از حد تصور بوده و این درصورتی است که در دیگر نقاط جهان قیمت این محصول بسیار مقرون بصرفه و اقتصادی تعیین شده است. این درحالیست که عرف گمرکی این محصولات در ایران تنها 4 درصد بوده و شامل هزینههای جانبی بسیاری نیز میشود.
عدم وجود زیر ساخت مناسب در کشور
متاسفانه یکی از مواردی که مانع حضور قدرتمند این محصولات در کشور شده است، عدم وجود زیرساخت مناسب و هدفگذاری نادرست پیرامون این گونه خودروها است. در ایران بنا به سیاست پیشین دولت در تولید بنزین بیشتر درسال، رشد و عرضه محصولات بنزین سوز چندین برابر شده است و پس از بحران آلودگی هوا در سالیان اخیر در شهرهای بزرگ کشور، حال سازمان محیط زیست و استاندارد به واردات و عرضه بیشتر محصولات هیبرید علاقه نشان داده و ورود این گونه از خودروها را یکی از مهمترین اهداف خود برای به حداقل رساندن آلودگی در چندسال بعد اعلام کرده اند، اما این امر نیاز به یک برنامهریزی دقیق و هدفمند و ارائه طرحی چندین ساله دارد، و این موضوع باعث آن شده استکه با عدم وجود ایستگاه شارژ سریع و گسترده شدن استفاده از این خودروها در دیگر نقاط جهان و با توجه به اعتقادکارشناسان داخلی دراین بخش، درحال حاضر نمیتوان با قاطعیت گفت که بازار خودرو ایران و خریداران به این نوع محصولات علاقه خاصی نشان داده و فروش اینگونه مدلها در صورت عدم استقبال میتواند با شکست روبهرو شود.
جالب اینجاست که تا سال گذشته؛ خودروهای هیبریدی برای ورود به منطقه طرح ترافیک تهران؛ نیازی به ثبت نام و خرید طرح نداشتند؛ اما از سال 96 برای این خودروها پرداخت 50 درصد هزینه طرح ترافیک اجباری شده است! به نظر میرسد که دولت و شهرداری تهران هیچ طرحی برای تشویق مردم جهت استفاده از این خودرو