مهندس حسن بنی هاشمی
توجه داشته باشید سبزیها هر چه تازهتر به مصرف برسند خاصیت غذایی بالاتری دارند و چنانچه شرایطی فراهم کنیم که بتوانیم آنها را در تغذیه روزانه خود، چه به صورت خام و چه آبپز، در اوج تازگی مورد استفاده قرار دهیم،
از تمامی خواص غذایی آنها بهرهمند شدهایم، این شرایط در صورتی فراهم میآید که ما خود به نحوی در کاشت، داشت و برداشت آنها دخالت داشته باشیم و این کار هم زمانی امکانپذیر میگردد که بتوانیم مساحتهای کوچکی را که در اختیار داریم زیر کشت ببریم.
در این حالت، محصول در مناسبترین زمان برداشت شده و در نهایت تازگی به مصرف میرسد و چون این مزرعه کوچک در محل زندگی ما قرار دارد فاصله زمانی از تولید تا مصرف به حداقل ممکن میرسد.
از طرف دیگر چون ما در روند کاشت آن نظارت داشتهایم، میدانیم از چه آبی برای آبیاری و از چه کودی برای تقویت و چه سمهایی و به چه مقدار برای آفتزدایی استفاده کردهایم.
این آگاهی به ما کمک میکند تا محصولی را که پروراندهایم با شناخت کامل و با اطمینان مصرف کنیم و از ویتامینهای موجود در آن و عطر و طعم آن لذت ببریم، پس از همین امروز اقدام به کاشت سبزیجات نمایید.
جعفری
این گیاه بومی اروپای شرقی و آسیای غربی است و به صورت خودرو در سواحل دریای مدیترانه روییده و از این منطقه به سایر کشورهای جهان برده شده است.
گیاهی است دو یا چند ساله که دوره رویش آن کوتاه است. در منازل بهتر است محلهای سایه آفتاب را برای کشت بذر جعفری انتخاب نموده و همانند شاهی اقدام به کاشت بذر آن نمایید. جعفری نسبت به سرما بسیار مقاوم است،
بنابراین در مناطقی با آب و هوای خنک بازدهی بهتری خواهد داشت. یخبندان را تا 7 درجه سانتیگراد تحمل میکند، در مقابل سرما بسیار مقاوم و در برابر خشکی حساس است.
برای هر متر مربع یک گرم بذر مرغوب کافی است. رنگ بذر جعفری سبز مایل به خاکستری میباشد. این سبزی دو سال میماند و نیاز به کشت هر ساله آن نیست. زمین محل کشت این سبزی باید نرم، مرطوب و دارای مواد غذایی کافی باشد.
پس از چند بار برداشت جعفری باید به آن 50 تا 100 گرم (حدود 4 مشت) کود اوره (شکری) به عنوان کود سرک (دادن کود به زمین پس از کاشت گیاهان) برای هر 5 متر مربع زمین یا جعبه و گلدان داده شود، سعی کنید این کود را بهطور یکنواخت در محل کشت پخش کنید و یکجا پای بوتهها نریزید، زیرا این کار باعث سوزاندن و خشک شدن بوتهها میشود.
در سطوح کوچک این گیاه را با چاقو برداشت مینمایند. زرد شدن برگها و کناره برگها به علت کمبود مولیبدن و منیزیم میباشد. پس از هر برداشت برای تقویت آن از کود ازته استفاده نمایید.
کود دامی نپوسیده برای رشد و نمو این گیاه مناسب نمیباشد و باعث اختلال در رشد آن میگردد. این گیاه دارای مقادیر زیادی املاح معدنی، کلسیم، آهن، قند و ویتامینهای A و B و مقدار زیادی روغنهای فرار اتری مانند مرستیسن و آپیول میباشد.
گشنیز
گشنیز گیاهی است یکساله که کاشت این سبزی همانند جعفری است. سوختگی کناره برگها و زرد شدن برگهای آن به ترتیب مربوط به کمبود کلسیم و کمبود منیزیم میباشد.
بیماریهای مهم آن عبارتند از زنگ کاسنی و سفیدک دروغین.
شوید (شبت)
محل بومی آن آسیای صغیر و اروپای جنوبی بوده و از آنجا به سایر نقاط جهان راه یافته است.
گیاهی است چند ساله که ارتفاع آن به یک متر نیز میرسد و در مقابل سرما مقاوم است. این گیاه در آب و هوای سرد و مرطوب و در زمینهایی با خاک نیمه سنگین بازدهی بیشتری دارد. بهتدریج که هوا گرم میشود، ساقههایش چوبی میشوند.
متذکر میگردد این گیاه نسبت به زمینهای رسی که آب نمیتواند در آن فرو رود، حساس میباشد. در هنگام کاشت این نکته را در نظر داشته باشید. چنانچه در آب و هوای معتدل کاشته شود بازدهی بیشتری خواهد داشت.
طریقه کاشت بذر آن همانند جعفری و گشنیز است. برای هر مترمربع 5/1 گرم بذر مرغوب کفایت مینماید. فاصله بوتهها در کشت خطی یا ردیفی باید 35×15 باشد. این گیاه را میتوانید در مناطقی که زمستان چندان سردی ندارد در پاییز هم بکارید و در طول زمستان از محصول آن استفاده نمایید.
زمان برداشت شوید، آن را چند سانتیمتر بالاتر از خاک چیده تا بتواند ساقه و برگهای جدیدی ایجاد و رشد نماید. مهمترین بیماریهای این گیاه، زنگ شوید، ویروس مورائیک یونجه، قارچ فوزاریوم و ویروس C.M.V میباشند.