کمپانی سونی در حال توسعه سنسورهایی است که از طریق ارسال پرتوهای لیزر به سطح اشیا و محاسبه زمان بازگشت آنها، توانایی شناسایی افراد و اشیاء را دارند و قرار است از سال آینده در موبایل های هوشمند و دستگاه های واقعیت مجازی از آنها استفاده شود.
علاوه بر این برنامه هایی برای تعبیه این سنسورها در پهپادها، ماشین های خودران، کنسول های بازی، تجهیزات صنعتی، ربات ها و دیگر ابزارهایی که با محیط اطراف در تعامل هستند، وجود دارد.
گفتنی است بر اساس تحقیقات موسسه «Yole Developpement»، تا پنج سال دیگر بازار سنسورهای سه بعدی با افزایش سه برابری به 4.5 میلیارد دلار خواهد رسید.
«ساتوشی یوشیهارا» مدیرعامل بخش سنسورهای سونی معتقد است که چنین مبلغ هنگفتی می تواند به تکیه گاهی برای کسب و کار این شرکت تبدیل شود.
کیفیت بالای سنسورهای دوربین سونی که در آخرین پرچمدارهای اپل هم به کار رفته اند، باعث شده این شرکت 49 درصد از این بازار را قبضه کند. نکته جالب این جاست که تعداد سنسورهای فروخته شده یک دهم از کل محصولات این کمپانی بوده اما سود حاصل از فروش آنها یک سوم کل سود عملیاتی را تشکیل داده است.
در سنورهای جدید از روش مدت پرواز (Time of Flight) یا TOF استفاده می شود که سیگنالی را به سمت محیط ارسال کرده و زمان برخورد آن به شئ و بازگشت آن را با حسگر ویژه می سنجد.
این فناوری پیش از این هم در دستگاه های دیگری از قبیل کینکت اکس باکس، فاصله یاب های لیزری ماشین های خودران و هواپیماهای نظامی مورد استفاده قرار گرفته است، اما هدف مهندسان سونی این است که با فراهم کردن امکان محاسبه عمق در فواصل دورتر، کاهش سایز سنسورهای TOF و یکپارچه سازی آنها با سنسورهای تصویربرداری معمولی، دید انسانی را برای ماشین ها به ارمغان بیاورند. یوشیهارا در همین رابطه می گوید:
ما به جای تصویرداری برای انسان ها به دنبال ثبت تصاویر برای ماشین ها هستیم و توانایی مشاهده و درک محیط اطراف را برای موبایل های هوشمند، ماشین های خودران، کامپیوترها و غیره فراهم خواهیم کرد.
اپل در آیفون 10 از سنسورهای TOF قدیمی برای شناسایی چهره و ایجاد افکت های واقعیت های مجازی استفاده کرده است و حالا «یوسوکه تویودا» یکی از تحلیل گران سنسور شرکت «Fuji Chimera Research» معتقد است اپل احتمالا در محصولات آتی خود از سنسورهای جدید سونی استفاده خواهد کرد و پس از آن شرکت های دیگر نیز به استفاده از آنها روی خواهند آورد.
با این حال مشخص نیست گفته های این تحلیل گر تا چه حد درست باشد چون کمپانی ساکن کوپرتینو در حال حاضر با مشکلات تولید این سنسورها که باعث کمبود موجودی آیفون شده اند، دست و پنجه نرم می کند.
سونی در زمینه تولید و فروش این سنسورها علاوه بر چالش های فنی باید رقبایی از قبیل کمپانی «STMicroelectronics NV» را نیز از میان به در کند. این شرکت سوییسی تقریبا تمام بازار سنسورهای TOF را زیر سلطه داشته و محصولات خود را در قلب 80 مدل موبایل هوشمند از جمله آیفون جای داده است.
کاربرد اصلی چیپ های این شرکت محاسبه فاصله شئ از دوربین برای فوکوس دقیق است. شایان ذکر است که سود خالص این کمپانی در سال گذشته بالغ بر 295 میلیون یورو بوده که بخش بزرگی از آن مدیون فروش بیش از 300 میلیون چیپ TOF است.
با این حال نباید توانایی سونی در این زمینه را دست کم گرفت، برای مثال یکی از علل موفقیت سونی درزمینه چیپ های تصویربرداری و سنسورهای سه بعدی، فناوری نوردهی پس زمینه (BSI) است.
این فناوری با تبدیل تصاویر به الکترون، در فرایندهای ذخیره سازی، پردازش و ویرایش تصاویر به چیپست موبایل کمک کرده و توانایی آن را از پردازش عمق یک دو جین شئ به هزاران شئ مختلف افزایش می دهد.
«پی یر کامبو»، یکی از تحلیلگران تصویر شرکت «Yole Développement» می گوید:
سونی از تمام فناوری های لازم برای توسعه بازار سنسورهای سه بعدی برخودار است و بعید است در این زمینه مشکلی داشته باشد.
کمپانی ژاپنی سه سال پیش تصمیم گرفت وارد عرضه سنسورهای TOF شود اما در ابتدا بر سر دو راهی خرید یا فناوری یا توسعه آن گیر کرده بود و در نهایت با خرید شرکت «Softkinetic Systems» راه اول را انتخاب کرد.
Softkinetic Systems یک شرکت بلژیکی با 77 نفر کارمند بود که با پیاده سازی سنسورهای TOF در خودروهای سری هفت BMW، امکان کنترل بسیاری از وظایف راننده از طریق ژست های حرکتی را فراهم می کرد. یوشیهارا در مورد خرید این کمپانی می گوید:
ما با کمک مهندسان این کمپانی می توانیم کارایی چیپ ها را افزایش داده و درعین حال سایز آنها را کاهش دهیم.
یوشیهارا در سال 1991 و در اوایل ورود سونی به عرضه تصویربرداری دیجیتال به این شرکت پیوست و این شانس را داشت که در توسعه سنسورهای CCD بکار رفته در دوربین های سایبر شات و هندی کم، نقش داشته باشد. CCD بعدها به توسعه سنسورهای CMOS منجر شد که به گفته کمپانی «Yole Développement» بازاری 12 میلیارد دلاری را شکل داده و عملا در تمام موبایل های هوشمند به کار رفته است.
تعداد اپلیکیشن ها و گجت های مجهز به قابلیت واقعیت افزوده روز به روز در حال افزایش است و کمپانی مختلف در این زمینه رقابت نزدیکی با یکدیگر دارند، به گونه ای که پای شرکت هایی که در زمینه تکنولوژی فعالیت ندارد نیز به این عرضه باز شده است.
برای مثال کمپانی سوئدی «IKEA» که در زمینه طراحی و تولید لوازم خانگی فعالیت دارد به تازگی اپلیکیشنی را برای تعیین دکوراسیون منزل تولید کرده که امکان چینش لوازم خانگی را از طریق دوربین گجت فراهم می کند.
یوسوکه تویودا معتقد است در آینده نزدیک برای افزایش دقت و کاهش تاخیر ماشین های خودران علاوه بر سنسورهای CMOS از سنسورها مبتنی بر لیزر نیز در آنها استفاده خواهد شد. علاوه براین پهپادها نیز از چیپست های TOF کوچکتر برای شناسایی محیط اطراف استفاده خواهند کرد که نیاز آنها به کاربر را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد.
در پایان باید گفت که پیاده سازی این سنسورها به عنوان چشمان همیشه بیدار نرم افزارهای هوش مصنوعی، امکان شناسایی افراد و اشیاء پیرامون را برای آنها فراهم می کند. در حال حاضر تعامل ما با کامیپوترها و با یکدیگر از طریق واسطه های دو بعدی از قبیل صفحات وب صوت می گیرد اما در آینده نزدیک دنیای سه بعدی به ما خوش آمد خواهد گفت.
