هفته مد، مهمترین رویداد تقویم صنعت مد و لباس به شمار میآید. همان شلوار جین ساده یا زاپدار که همهجا و در هر فصلی میپوشید، کفشهای کتانی متنوع که به خاطر راحت بودن آن را در هر مناسبتی به پا می کنید، تیشرتها و پولوشرتها، نوع آرایش و مدل مویتان، همه سبکها و گرایشهایی هستند که روزی در یکی از هفتههای مد خلق شدند.
هفت روز تأثیرگذار
هفته مد (Fashion Week) رویدادی یکهفتهای در صنعت مد است. جایی که طراحان، برندها و یا خانههای مد، آخرین مجموعههای خود را برای خریداران و رسانهها به نمایش میگذارند. طرحها و اجرای این مراسم بر مد فصل آینده تأثیر میگذارد. برجستهترین هفتههای مد، در چهار پایتخت مد جهان، نیویورک، لندن، میلان و پاریس برگزارشده و توسط اکثر رسانهها پوشش خبری داده میشوند.
با چندقطبی شدن صحنههای مد در قرن 21، مرکزهای دیگری چون برلین، لسآنجلس، مادرید، رم، سائوپائولو، شانگهای و توکیو نیز میزبان هفتههای مد مهمی هستند.
اولین هفته مد
اولین هفته مد در نیویورک، در سال 1943 برگزار شد. هدف اصلی این برنامه، حذف فرانسه بهعنوان مرجع مد، در دوران جنگ جهانی دوم بود. در این زمان هر فردی که فعالیتی وابسته به صنعت مد داشت، به دلیل شرایط نابسامان فرانسه، قادر به سفر به مهد مد (پاریس) نبود. طراحان آمریکایی در این زمان که دوره « قبل از جنگ جهانی دوم» نامیده شده بود، با الهام از کوتور (مد سطح بالا سفارشی) پاریسی، قطب مد جدیدی در تاریخ بهوجود آوردند.
نوآوری به سبک آمریکا
روزنامهنگار مد، النور لمبرت (Eleanor Lambert) رویدادی به نام «مطبوعات هفته»، درباره طراحان آمریکایی به نمایش گذاشت. موفقیت مطبوعات هفته، باعث شروع برجسته نشان دادن خلاقیتهای آمریکایی در مجلههایی ازجمله ووگ (Vogue) شد، که همیشه مملو از طرحهای فرانسوی بودند.
تا سال 1994، نمایشهای مد در مکانهای مختلفی، مانند هتلها و یا شیروانیهای ساختمانهای مهم برگزار میشدند. تا اینکه، پس از یک تصادف ساختاری در یکی از نمایشهای مایکل کورس (Michael Kors)، این مراسم تا سال 2010 به پارک برایانت نیویورک (Bryant Park) منتقل شد. از آن به بعد نمایشها در مرکز لینکلن (Lincoln Center) به اجرا درآمدند.
نمایشهای آمریکایی
بااینحال، سالهای پیش از لمبرت نیز، در سراسر آمریکا نمایشهای مد برگزار میشدند. در سال 1910، بسیاری از فروشگاههای بزرگ، نمایشهایی برای محصولات خود برگزار کردند. که به نظر میرسد خردهفروشان آمریکایی با دیدن صحنههای مد در سالنهای کوتور پاریس، تصمیم به استفاده از این ایده گرفتند. این نمایشها راهی مؤثر برای پیشرفت فروشگاهها محسوب میشدند.
در دهه 1920، نمایشهای مد اغلب هنگام صرف غذا یا چای در رستوران فروشگاهها برگزار میشدند. این نمایشها بیشتر شبیه به یک تئاتر اجرا میشدند که موضوعی مشخص در آنها روایت میشد. محبوبیت زیاد این نمایشها باعث جلب هزاران نفر شد. این جمعیت بزرگ در دهه 50، فروشگاههای نیویورک را وادار کرد برای داشتن مدلهای زنده مجوز بگیرند.
بازگشت شکوهمندانه پاریس
پایتخت جاودانه مد جهان، سالها پیش از برگزاری هفته مد، نمایشهای مد خود را برگزار میکرد. پس از پایان جنگ جهانی، پاریس در سال 1945 با ارائه نمایشهای کوتور بازگشت. در ادامه آن، اولین هفته مد میلان در سال 1958 تأسیس شد. همچنین هفته مد پاریس از سال 1973 زیر نظر فدراسیون مد فرانسه برگزار شد و هفته مد لندن در سال 1984 توسط شورای مد انگلستان، تأسیس شد. علاوه بر این سازمانهای کلیدی نمایش مد، تولیدکنندگان مستقل و متعدد دیگری نیز در تمام شهرها فعالیت میکردند.
ویژگیهای هفته مد
هفته مد دو بار در سال، در چهار پایتخت مد جهان (نیویورک، لندن، میلان و پاریس) برگزار میشود. در ماههای فوریه و مارس، طراحان مجموعههای پاییز و زمستان خود را به نمایش میگذارند. و در سپتامبر و اکتبر، مجموعههای بهار و تابستان ارائه میشوند. برگزاری هفته مد چند ماه پیش از فصل آن، فرصتی برای پیشنمایش مد فصل آینده برای مطبوعات و خریداران است. همچنین در این زمان خردهفروشان قادر به خرید و یا بازاریابی و تبلیغات برای محصولات آینده خود خواهند بود.
آخرین نوآوریها در طراحی لباسهای زنانه توسط طراحان مد مشهور، در هفته مد به نمایش درمیآیند، و همه این مجموعههای جدید در مجلاتی مانند ووگ اعلام میشوند.
برخی از هفتههای مد نیز بر اساس سبک خاصی ارائه میشوند، مانند هفته مد میامی (Miami Fashion Week) و تابستان ریو (Rio Summer) با لباسهای شنا، اوت کوتور پاریس (Haute couture) با طراحی سفارشی برای مشتریان خاص، هفته مد اندونزی (Indonesia Islamic Fashion Week) با مد اسلامی، هفته مد لباس عروس (Bridal Fashion Week)، و هفته مد پورتلند در اورگان آمریکا (Portland Fashion Week) با طرحهای سازگار با محیطزیست.
نمایشهای چهار شگفتانگیز
اگرچه هفتههای مد قابلتوجه بسیاری در سراسر جهان اجرا میشوند، اما تنها این چهار شهر بهعنوان چهار پایتخت بزرگ شناخته شدهاند.
در درجه اول، دو نوع نمایش لباس زنانه و لباس مردانه وجود دارد. بهعنوان مثال، در پاریس مجموعه مد سطح بالا یا اوت کوتور (Haute coutue) و در نیویورک مجموعههای ریزورت-کروز (Resort/Cruise) – مجموعههایی از پوشاک آماده مجلل – و همچنین مجموعه لباسهای عروس (Bridal) به نمایش درمیآیند.
هفته مد به دو نوع لباس های زنانه و مردانه تقسیم می شوند. لباسهای زنانه در ماههای فوریه، سپتامبر و اکتبر، به ترتیب در نیویورک، لندن، میلان و پاریس ارائه میشوند. هفتههای مد لباس مردانه در ژانویه، ژوئن و ژوئیه به ترتیب در لندن، میلان، پاریس و نیویورک برگزار میشوند.
در فلورانس نیز، نمایشی مختص طراحان ایتالیایی، به نام (Uomo Pitti Immagine) با دو مجموعه پوشاک مردانه در سال برگزار میشود؛ و درنهایت مجموعههای اوت کوتور، در ماه ژانویه و ژوئیه ارائه میشوند. طبق قوانین اتحادیه پوشاک اوت کوتور (Chambre Syndicale de la Haute Couture) محصولات اوت کوتور فقط باید در پاریس نمایش داده شوند.
مجموعههای میان فصل
طراحان زیادی مجموعههای میان فصل خود را بین فصلهای پاییز-زمستان و بهار-تابستان، نمایش دادهاند. اینگونه مجموعهها بیشتر جنبه تجاری داشته و به کوتاهتر شدن زمان انتظار مشتریان، برای فصل جدید کمک میکنند.
مجموعههای میان فصل، شامل ریزورت-کروز (قبل از بهار-تابستان) و پیش از پاییز (قبل از پاییز-زمستان) میشوند. برای این نمایشها، زمانبندی ثابتی وجود ندارد و هر یک به طور معمول سه ماه پس از نمایش فصل اصلی اجرا میشوند.
برخی از طراحان، مجموعههای میان فصل خود را خارج شهر نمایش میدهند. بهعنوان مثال، کارل لاگرفلد (Karl Lagerfeld) مجموعه ریزورت و پیش از پاییز شانل را بهجای پاریس، در شهرهای مسکو، لسآنجلس و مونتکارلو به نمایش درآورد.