زمانی که در دوران کودکی به سر میبردید، احتمالاً بسیاری از شبها دوست نداشتید زود بخوابید. گاهی اوقات این اتفاق برای فرزند شما نیز پیش میآید. کودکان نمیخواهند بخوابند و والدین اصرار دارند که فرزندشان در تاریکی در رختخوابش دراز بکشد تا خوابش ببرد. بسیاری از کودکان در چنین شرایطی از یک چراغقوه برای خواندن کتاب در زیر پتو استفاده میکنند. کودکان از این روش استفاده میکنند؛ زیرا تصور میکنند نور ضعیف چراغقوه باعث جلبتوجه والدینشان نخواهد شد و آنها میتوانند به راحتی داستانهای موردعلاقه خود را بخوانند.متأسفانه این کودکان معمولاً لو میروند و والدین از این کار مطلع میشوند. در چنین مواقعی هم احتمال تنبیه وجود دارد و هم ممکن است به آنها هشدار داده شود که مطالعه در زیر نور ضعیف، به چشمهایشان آسیب میرساند.
با این حال ممکن است این شرایط این سؤال را به وجود آورد که آیا واقعاً نور ضعیف به چشمها آسیب میرساند؟ با توجه به این که در گذشته چندین نسل از انسانها با کمک نور شمع به مطالعه میپرداختند و مشکلی برایشان پیش نمیآمد. آیا والدین امروزی بیشازاندازه محافظهکار هستند؟
به نظر میرسد که والدین بیشازاندازه محافظهکار هستند. در سال 2007 ایده آسیب رسیدن به چشمها در نور ضعیف به هنگام مطالعه، به عنوان یکی از 7 باور رایج و غلط پزشکی اعلام شد که بیشتر پزشکان آن را باور دارند. طبق این تحقیق که در نشریه British Medical Journal منتشر شد، مطالعه در نور ضعیف به چشمها آسیب نمیرساند؛ اما باعث ایجاد درد در چشمها و اطرافش میشود.
ارتباط درد چشمها با مطالعه در نور ضعیف
زمانی که در اتاقی با نور ضعیف قرار میگیرید، چشمها خود را به چند روش با شرایط اتاق تطبیق میدهند. در روش اول، سلولهای یاخته استوانهای و یاخته مخروطی شبکیه، مواد شیمیایی حساس به نور بیشتری تولید میکنند. این مواد شیمیایی نور را شناسایی کرده و آن را به یک سیگنال الکتریکی تبدیل میکنند. سپس این سیگنال به مغز ارسال میشود. در روش دوم، ماهیچههای عنبیه شل میشوند و این امر باعث باز شدن مردمک چشمها میشود. بدین طریق مردمک بسیار بزرگ میگردد. این موضوع به چشمها اجازه میدهد تا به اندازه ممکن نور جذب کنند. در نهایت در روش سوم، سلولهای عصبی شبکیه طوری خود را وفق میدهند که بتوانند با نور کم کار کنند. زمانی که در حال مطالعه هستید، چشم شما باید روی تصویر کلماتی که روی شبکیه هستند، فوکوس کند. برای این کار، هم عنبیه و هم ماهیچههای چشم که شکل عدسیهای چشم را کنترل میکنند، باید منقبض شوند تا تصویر تنظیم شده را روی شبکیه نگه دارند.اگر در نور کم به مطالعه میپردازید، ماهیچههای بصری شما، چندین سیگنال دریافت میکنند. این سیگنالها عبارتاند از شل شدن برای جمعآوری بیشترین نور و منقبض شدن برای حفظ تصویر تنظیم شده. زمانی که شیء موردنظر نور کمی دارد، عمل فوکوس سختتر میشود؛ زیرا تضاد میان کلمات و صفحه، خوب نیست. این موضوع توانایی چشم برای تشخیص جزئیات تصویر را کاهش میدهد. این توانایی، دقت دید نام دارد. چشمهای شما باید سختتر کار کند تا کلمات را از صفحه جدا نماید. این موضوع باعث ایجاد فشار در ماهیچههای چشم میشود.
زمانی که مدت زیادی چشمها به شدت کار میکنند، خسته میشوند. این فشار ممکن است باعث ایجاد یک سری عوارض جسمانی مانند درد یا خارش در کره چشم، سردرد، درد کمر و گردن و تاری دید شود. از آنجا که به هنگام فوکوس روی یک شیء، زیاد پلک نمیزنید، ممکن است دچار خشکی چشم نیز بشوید. هیچکدام از این علائم به چشمها آسیب نمیرسانند و معمولاً بهخودیخود از بین میروند. با این حال اگر علائم از بین نرفتند، به چشمپزشک مراجعه کنید. ممکن است دچار یک بیماری چشمی نهفته مانند نزدیکبینی باشید. علائم نزدیکبینی همانند علائم فشار چشم است. به همین دلیل برخی افراد معتقدند مطالعه در نور کم، باعث آسیب جدی به چشمها میشود.
در حال حاضر، قدرت بینایی کودکانی که در نور کم کتاب میخوانند، مشکلی ندارد. با این حال، بهتر است در نور عادی به مطالعه بپردازند. همچنین میتوانید به هنگام مطالعه از ایجاد فشار در چشم جلوگیری کنید. این کار از طریق پلک زدن مستمر و فوکوس روی شیءای دور به مدت 15 الی 30 دقیقه، امکانپذیر است.