سقف دهان از دو بخش اصلی، کام سخت در جلو و کام نرم در پشت تشکیل شده است. زبان کوچک که از وسط کام نرم آویزان است، در پشت گلو مشاهده می‌شود.
زبان کوچک از غشاهای مخاطی، بافت‌های پیوندی و عضلانی و همچنین کانال‌هایی برای دفع بزاق ساخته شده است. این زبان بسیار انعطاف‌پذیر است. این انعطاف‌پذیری باعث می‌شود همه عملکردهای مربوط به زبان کوچک به راحتی انجام شوند.
زبان کوچک و مناطق اطراف آن ممکن است متورم شوند. این تورم با قرمزی، درد و التهاب زبان کوچک همراه است. این التهاب نوعی پاسخ خودکار بدن به آسیب، واکنش‌های آلرژیک یا بیماری است. التهاب ممکن است با قرمزی، سوزش، خارش و تورم همراه باشد.
اگر سیستم ایمنی بدن قادر به حذف یک ارگانیسم مضر مانند یک ویروس یا باکتری نباشد، ممکن است زبان کوچک عفونی شود.
در تورم زبان کوچک، فرد ممکن است احساس کند که چیزی پشت گلویش گیر کرده است یا به سختی بتواند چیزی را قورت دهد. در برخی موارد، ممکن است صدای فرد نیز تحت تأثیر قرار گیرد.
علائم دیگر عبارتند از:
- مشکلات تنفسی
- گلودرد
- لوزه‌های متورم
- بزاق بیش‌ازحد
- عق زدن
- استفراغ از بینی
- تب
- درد
- بلع سخت یا دردناک
علل
عفونت‌های باکتریایی و ویروسی مانند گلودرد استرپتوکوکی، مونونوکلئوز یا عفونت دستگاه تنفسی می‌تواند باعث تورم زبان کوچک شود. سرماخوردگی یکی از علل شایع عفونت زبان کوچک است، زیرا باعث مسدود شدن بینی می‌شود و شخص را مجبور به نفس کشیدن از طریق دهان می‌کند.
عفونت زبان کوچک معمولاً به دلیل شرایط دیگری مانند عفونت دهان یا گلو رخ می‌دهد. هر یک از این شرایط می‌تواند باعث التهاب گلو شوند که ممکن است پس از آن به تورم زبان کوچک منجر شود.
علل دیگر
آلرژی: واکنش‌های آلرژیک می‌تواند باعث تجمع مایعات در گلو یا دهان شده و منجر به تورم شود. این واکنش می‌تواند در نتیجه یک واکنش آلرژیک به مواد غذایی و یا حتی یک نیش حشره رخ دهد.
ژنتیک: شکاف لب یا شکاف کام یک مشکل مادرزادی است که سقف دهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مشکل ژنتیکی می‌تواند باعث بزرگ شدن، جابجایی، چروکیدگی و حتی از دست دادن زبان کوچک شود.
تورم زبان کوچک همچنین می‌تواند به دلایل زیر ایجاد شود:
- خشکی دهان
- صدمه به زبان کوچک یا منطقه گلو
- رفلکس اسید
- مصرف سیگار و الکل بیش‌ازحد و تنفس مواد شیمیایی نیز می‌تواند باعث التهاب دهان و در نتیجه تورم زبان کوچک شود.
درمان و راه‌حل‌های خانگی
موارد خفیف تورم زبان کوچک اغلب در خانه درمان می‌شوند. چندین روش درمان خانگی وجود دارد که می‌توانند برای رفع این مشکل استفاده شوند:
- مقدار زیادی مایعات بنوشید. زبان کوچک گاهی اوقات به دلیل خشکی دهان یا از دست دادن آب بدن متورم می‌شود، بنابراین آب بهترین دارو است.
- غرغره کردن با آب گرم و نمک ساده می‌تواند به تسکین گلودرد کمک کند.
- قرص‌های مکیدنی گلو و قطره اکالیپتوس سرفه یا اسپری گلو می‌توانند باعث بی‌حس درد شوند.
- چای داغ و عسل یا تنها عسل و آب گرم می‌تواند به تسکین گلودرد کمک کند
- جویدن تکه‌های یخ ممکن است در کاهش تورم مفید باشد.
- چای برگ ریحان می‌تواند به کاهش التهاب گلو کمک کند.
- استراحت کافی.
ارتباط خروپف با تورم زبان کوچک
حدود 45 درصد از بزرگسالان گهگاه و حدود 25 درصد به طور مداوم خروپف می‌کنند. خروپف زمانی رخ می‌دهد که مسیر‌های تنفسی یک فرد در پشت دهان و بینی مسدود شوند. این منطقه‌ای است که در آن زبان و گلو به کام نرم و زبان کوچک متصل می‌شوند.
زمانی که ساختارها به هم برخورد می‌کنند و در طول تنفس باعث ارتعاش می‌شوند، خروپف به وجود می‌آید. اگر زبان کوچک بزرگ شود، خروپف می‌تواند به مشکل بزرگ‌تری تبدیل شود. متخصصین معتقدند تورم زبان کوچک در برخی افراد، نقش مهمی در خروپف یا آپنه خواب بازی می‌کند.
