عجیب اما باورکردنی: درختان گوشتخوارند

اگر تا به حال فکر کردید گیاهخوارید اشتباه می‌کنید زیرا درختان و به طور کل گیاهان موجودات زنده گوشتخواری هستند.

انسان‌ها می‌توانند گیاهخوار باشند و به دلخواه خودشان از خوردن گوشت پرهیز کنند اما درختان چه؟! ممکن است کمی برایتان تعجب‌آور باشد اما شاید شما هم مثل خیلی‌های دیگر فکر کنید که درختان فقط به خاک، نور خورشید و آب نیاز دارند تا بتوانند به حیات خود ادامه دهند. درست است؟

پاسخ کوتاه به این سؤال این است که خیر! درختان گیاهخوار نیستند. اما مثل همیشه باید از جزییات به نتیجه رسید.

خب، یکی از جزییات این است که تعریف دقیقی برای گیاهخواری پیدا کنیم. درختان به طور مستقیم گوشت حیوانات را نمی‌خورند اما با کمک قارچ‌ها می‌توانند آنها را مصرف کنند.

واضح و مبرهن است که درختان از طریق فوتوسنتز قندهای ساده می‌سازند. به عبارت دیگر، با استفاده از نور خورشید منجر به قدرت بخشیدن به واکنش بین آب و دی‌اکسید کربن می‌شوند و در نتیجه این واکنش هیدرات کربن و اکسیژن تولید می‌کنند.

اما فقط این نیست و درختان به مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم، سدیم و فلزات خاصی نیاز دارند. درختان قادرند این مواد مغذی را با کمک قارچ‌ها کسب کنند.

قارچ‌ها تقریباً همه جای خاک جنگل هستند. شبکه گسترده‌ای از قارچ‌ها از میلیون‌ها رشته میکروسکوپی که در تمامی مسیرها جاری است وجود دارد. این شبکه به صورت مداوم در آب موجود در خاک غوطه‌ور است و همیشه به دنبال یک غذای جدید می‌گردد.

خود قارچی که می‌بینید آشکارترین بخش از یک ارگانیسم قارچی عظیم است که راه خود را به زیر زمین و به دل خاک باز می‌کند.

شبکه قارچی آنزیم‌هایی به نام پروتئاز می‌سازد که چربی و پروتئین موجود در جسد حیوانات مرده را تجزیه می‌کند؛ درست مثل کرم‌های خیلی ریزی که نماتود یا کرمک نام دارند و در خاک زندگی می‌کنند. با این حال، از آنجا که قارچ‌ها قادر به انجام عمل فوتوسنتز نیستند، آنها نمی‌توانند قند مورد نیاز خودشان را بسازند.

نیاز به قند منجر به ایجاد رابطه بین قارچ و درختان می‌شود. رشته‌های قارچی به ریشه‌های درخت متصل می‌شوند و اساساً ریشه را مانند یک دستکش جذب در برمی‌گیرند. سپس، ساختارهایی را رها می‌کنند که در ریشه درخت نفوذ کرده و یک تبادل دوسویه مواد مغذی را شکل می‌دهد.

وقتی این تبادل انجام پذیرفت، درخت به قارچ قند می‌دهد و در عوض، قارچ هم برای درخت مواد مغذی محلول در آب را تأمین می‌کند.

این یک رابطه همزیگری عالی و بی‌عیب و نقص است. در واقع، این طور نیست که یکی بیش از دیگری سود ببرد. این رابطه دوسویه که برای هر دو طرف مفید است یک نام علمی خاص دارد: “میکوریژا” (mycorrhiza) که نام یونانی ریشه قارچی است. بنابراین، درختان از طریق رابطه میکوریژا اجزای جسد حیوانات را مصرف می‌کنند.

حال می‌توان گفت بر حسب تعریفی که از گیاهخواری داریم، شاید نتوان به راحتی پی برد که درختان کاملاً گیاهخوارند زیرا برخی از مواد مغذی که جذب می‌کنند را از مردار حیوانات می‌گیرند.