حسن موسویچلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران درباره فرزندخواندگی در ایران و دنیا گفت: «در همه جوامع یکسری کودکان وجود دارند که به هر دلیلی سرپرست ندارند که سرپرست آنها فوت شده، از یکدیگر جدا شده یا این کودکان براساس رابطه خارج از خانواده متولد شدهاند اما صرفنظر از ماجرای جداگانه زندگی هر کدام و وجه اشتراک این کودکان با هم این است که هیچکدام سرپرست ندارند.»
به گزارش ، فرهیختگان نوشت: وی ادامه داد: «دین ما همیشه در مراقبت و نگهداری از کودکان یتیم تاکید کرده است که حقوق آنها را رعایت کنیم و چطور با آنها برخورد کنیم که این شاید به خاطر اهمیت و جایگاهی است که دین برای کانون خانواده قائل شده است. در واقع هیچکجا خانه و کانون خانواده نمیشود حتی اگر مرکزی با بهترین امکانات نیز تاسیس شده باشد؛ پس در واقع به خاطر اهمیت حضور بچهها در کنار والدین است که دین ما به یتیمنوازی سفارش کرده است.»
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران افزود: «وقتی کودکی والدینش را به هر دلیلی از دست میدهد، دیگران میتوانند سرپرستی وی را به عهده بگیرند و در همه دنیا نیز همین شیوه وجود دارد. در ایران مراکز شبانهروزیای داریم که در این اماکن از این کودکان نگهداری میشود اما بعضی کشورها این مراکز را ندارند چراکه اطلاعات خانوادهها آنقدر بالاست که از قبل درخواست میکنند تا سرپرستی چنین کودکانی را که ممکن است بدون سرپرست باقی بمانند، به عهده بگیرند.»
موسویچلک اظهار داشت: «در ایران موضوع فرزندخواندگی وجود دارد و قانون به صراحت به آن پرداخته است. آخرین تغییراتی که در قانون حمایت از کودکان بیسرپرست مطرح شد، در واقع بازنگری قوانین دهه 50 بود. قانون فرزندخواندگی در ایران به دو صورت پذیرفتن فرزند از دوران نوزادی یا به صورت امین موقت است. در قانون جدید دختران مجرد یا حتی ایرانیان مقیم خارج از کشور یا خانوادههایی که خودشان فرزند دارند نیز میتوانند با داشتن شرایط خاص، کودکی را به فرزندخواندگی بپذیرند. این موضوع نشان میدهد سیاستگذاری قضایی، تسهیلاتی را در این زمینه برای افرادی که خواهان داشتن فرزندخوانده هستند، قائل شده و فضا نسبت به سالهای اخیر بازتر شده است.»
وی به نگاه منفی برخی افراد جامعه به این کودکان اشاره کرد و گفت: «درگذشته چون بیشتر بچههای یتیم توسط اطرافیان حمایت میشدند، متاسفانه این نگاه منفی که شاید این کودکان بچههای نامشروع باشند که کسی از اطرافیانشان حاضر به نگهداری از آنها نشده است، در ذهنیت برخی افراد شکل گرفت اما براساس آمارهای ارائهشده از مراکز بهزیستی، بیش از 80 درصد کودکانی که در مراکز شبانهروزی نگهداری میشوند بدسرپرست هستند. البته باید بدانیم اگر این کودکان چنین گذشتهای را نیز نداشته باشند، آنها خود قربانی هستند و نقشی در تولدشان نداشتهاند؛ پس باید نگاه منفی به این کودکان را از بین ببریم.»
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران تاکید کرد: «بیشک بهترین جا برای بزرگ شدن این کودکان خانه و در قالب فرزندخواندگی است تا در مراکز نگهداری، اما نکته مهم اینجاست که خانوادههایی که میخواهند این کودکان را به فرزندخواندگی بپذیرند، نیازمند درجاتی از آموزش، خدمات مشاورهای و روانشناسی هستند تا بتوانند به راحتی با این کودکان ارتباط برقرار کنند.»
موسویچلک تاکید کرد: «عدهای از خانوادهها متاسفانه اشراف اطلاعاتی کافی ندارند و اینجاست که خدمات مشاورهای و مددکاری و روانشناسی به کمک آنها میآید. تاکید قانون بر اینکه والدین خواهان داشتن فرزندخوانده باید از نظر قضایی، روانشناسی و مددکاری اجتماعی بررسی شوند به همین علت است تا با آمادگی کامل بتوانند با این بچهها زندگی کنند.»
وی به خانوادههایی که قصد دارند کودکی را به فرزندخواندگی بگیرند، توصیه کرد: «این خانوادهها بهتر است قبل از آنکه این کودکان جستوجویی را درباره شرایط گذشتهشان آغاز کنند، واقعیت را به او بگویند اما زمان و نحوه گفتن این موضوع بستگی به میزان فهم و درک کودک دارد.
این خانوادهها باید آمادگی این را داشته باشند که فرزندخوانده پس از مطلع شدن از واقعیت نسبت به آنها واکنش نشان دهد که اینجاست که روانشناس، مشاور و مددکار اجتماعی میتواند کمکهای قابل توجهی را برای گذر از این مهم به آنها بدهد چراکه اگر والدین خودشان این موضوع را به فرزندخوانده نگویند، ممکن است روی اعتماد کودک به والدین تاثیر منفی داشته باشد. گفتن این موضوع به فرزندخوانده موضوعی مهم است که باید با تدبیر و به شکل مناسب از آن گذر کرد.»