سینمای ایران از حاشیه تا متن؛ هفته اول بهمن

سلام، بهمن‌ماه هم شروع شد و این برای ما عاشقان سینما فقط یه معنی میده؛ جشنواره فیلم فجر. در روزهای گذشته پیش‌فروش بلیت سینماهای مردمی بانظم و استقبال خوبی برگزار شد و برخلاف سال گذشته که همه از روند بلیت‌فروشی ناراضی بودن امسال همه‌چیز مرتب و سربرنامه پیش رفت. دیگه رسماً فقط یه هفته مونده به جشنواره و ما هم از این فرصت استفاده میکنیم تا خبرها و حاشیه‌های جشنواره فجر رو براتون آماده کنیم. پس با ما همراه باشید.
هفته گذشته پنج فیلمی که خیلی منتظرشون هستیم و یا اینکه احتمال میدیم پدیده‌های جشنواره باشن رو معرفی کردیم و این هفته هم پنج فیلم دیگه رو بهتون معرفی میکنیم:

مهم‌ترین فیلم‌های جشنواره:

• فیلشاه (هادی محمدیان): هرچند که دهه شصت و هفتاد سینمای کودک پرباری داشتیم اما این روزها، فیلم‌های کودک به‌شدت مهجور هستن. ساخت انیمیشن هم گرچه سابقه طولانی در سینمای کشورمون داره، اما در رقابت با آثار خارجی، چه ازلحاظ محتوا و چه ازلحاظ جلوه‌های بصری، ناتوان بوده. انیمیشن‌ها در سراسر دنیا، پای ثابت گیشه ان و علاوه بر کودکان میتونن بزرگسالان رو هم به خودشون جذب کنن. گرچه در طی یکی دو سال اخیر، ازلحاظ بصری پیشرفت خوبی در ساخت این آثار داشتیم اما با موضوع‌های کلیشه‌ای و غیر جذاب همچنان حرف مهمی برای گفتن نداشتیم. امسال انیمیشن «فیلشاه» در حالی به رقابت با آثار داستانی میپردازه که از کیفیت ساخت خوبی برخورداره و موضوعی متفاوت و جذاب داره. «فیلشاه» اگه به‌اندازه تیزرها و آنونسهاش جذاب باشه، میتونه همون اتفاق خوبی باشه که سال‌ها در حوزه انیمیشن منتظرش بودیم.
• شعله‌ور (حمید نعمت‌الله): مگه میشه که نعمت‌الله فیلمی بسازه و کسی مشتاق دیدنش نباشه؟ نعمت‌الله تونسته در زمان کوتاهی خودش رو به‌عنوان یک فیلم‌ساز صاحب سبک اثبات کنه و در هر تجربه جدید، دنیایی متفاوت و جذاب رو به تصویر بکشه. امسال نعمت‌الله از امین حیایی و پسرش، دارا حیایی به‌عنوان ستاره‌های فیلمش استفاده کرده و این بار به سراغ روایت ناکامی‌های یک قهرمان مرد رفته. همکاری دوباره نعمت‌الله با سهراب پورناظری از جوانب هیجان‌انگیز دیگه این فیلمه. نعمت الله بعد از «آرایش غلیظ» بازهم خودش قلم‌به‌دست شده و فیلم‌نامه «شعله‌ور» رو نوشته.
• ماهورا (حمید زرگرنژاد): طی دو جشنواره گذشته، فیلم اولی‌ها خوب درخشیدن و ثابت کردن که خلق یک فیلم سینمایی کامل بیش از تجربه به نبوغ و دانش کافی نیاز داره؛ اما در جشنواره امسال بیشتر فیلم اولی‌ها از دور رقابت کنار گذاشته شدند و «ماهورا» جز معدود فیلم اولی هاییه که از الک هیئت انتخاب رد شده. «ماهورا» شاید همه‌چیزی باشه که در سینمای امروز ایران کم داریم؛ سینمای ملی و قومی. هرچند که سینمای ایران در چند سال اخیر به‌ویژه درزمینهٔ استفاده از فناوری‌های روز به‌شدت پیشرفت داشته اما استفاده از این فناوری‌ها هم همیشه با نیم‌نگاهی به سینمای غرب بوده و در بعضی از بهترین آثارمون هم شاهد نیم‌نگاهی به دکوپاژ غربی بودیم. «ماهورا» روایتیه که بر مبنای باورهای قومی و قبیله‌ای سنتی ایران و در طی سال‌های جنگ اتفاق می­افته. فضاسازی و داستان ناب زرگرنژاد میتونه این فیلم رو به یکی از پدیدهای جشنواره پیش رو تبدیل کنه.
• مغزهای کوچک زنگ‌زده (هومن سیدی): هومن سیدی که بیشتر به‌عنوان یک بازیگر شناخته میشه و بعد از حضورش در «عاشقانه» حسابی محبوب شده، فیلم‌ساز جوان و باذوقیه که حساسیت خاصی روی تصویرش داره. دانش سیدی از گرافیک باعث شده تا تمام پلان‌هایی که میگیره شبیه یک نقاشی زیبا باشه و جز معدود فیلم‌سازان جوانیه که از پس‌زمینه، پیش‌زمینه و میان زمینه به‌صورت کاملاً روایی و مستقل استفاده میکنه. از طرف دیگه، سیدی فیلم‌سازی هست که دغدغه‌های اجتماعی خودش رو داره و در به تصویر کشیدن روایتش به‌هیچ‌وجه خودسانسوری نمیکنه و بیننده رو درگیر درام و فضای داستانش میکنه. همکاری دوباره یا بهتره بگیم چندباره سیدی با نوید محمدزاده در این فیلم میتونه خیلی جذاب باشه و «مغزهای کوچک زنگ‌زده» رو به یکی از پدیده‌های احتمالی جشنواره تبدیل میکنه.
• سوءتفاهم (احمدرضا معتمدی): در فیلم‌های معتمدی، فلسفه و سینما دو عضو جدانشدنی هستن. همین امر هم باعث میشه که شاید فیلماش خیلی با مخاطب عام ارتباط برقرار نکنه. «آلزایمر» ساده‌ترین فیلمش بوده که کمی به مذاق هیئت‌داوران خوش اومده. «سوءتفاهم»، بعد از تعویض کامل گروه بازیگری حالا برای حضور در جشنواره فجر آماده میشه. روایت فیلم همونطور که از معتمدی انتظار میره، کمی فلسفیه و مرز بین واقعیت و خیال رو در طی یک گروگان‌گیری به چالش میکشه. «سوءتفاهم» اگه خوب پرداخت‌شده باشه و هیئت‌داوران هم کمی به یک فیلم متفاوت بها بدن میتونه تو خیلی از رشته‌های اصلی به‌ویژه بازیگری نامزد دریافت سیمرغ بشه.

بازیگران در سی و ششمین جشنواره فجر:

بعد از بابک حمیدیان با چهار فیلم، هادی حجازی فر، با سه فیلم در جشنواره فجر سی و ششم حضور داره. حجازی فر که با نقش بدون دیالوگش در «ایستاده در غبار» شناخته شد، خیلی زود تبدیل شد به ستاره فیلم‌های مهدویان. حجازی فر که سال گذشته با درخشش در «ماجرای نیمروز» کاندید دریافت سیمرغ بلورین بود، امسال با سه فیلم، «لاتاری» محمدحسین مهدویان، «به‌وقت شام» ابراهیم حاتمی کیا و «دارکوب» بهروز شعیبی در جشنواره حضور داره و اگه کمی شانس باهاش یار باشه شاید امسال بتونه سیمرغ رو با خودش به خونه ببره.

مینا ساداتی هم که در چند سال اخیر در سینما و تلویزیون حسابی درخشیده، با دو فیلم «جشن دل‌تنگی» پوریا آذربایجانی و «سرو زیرآب» محمدعلی آهنگر در کنار همسرش بابک حمیدیان در جشنواره حضور داره.
اما شاید بپرسید چه خبر از ستاره‌های جشنواره قبل؟
لیلا حاتمی و مریلا زارعی که سال گذشته به‌طور مشترک برنده جایزه بهترین بازیگر زن شدن، امسال هرکدوم با یک فیلم در جشنواره حضور دارن. حاتمی با «بمب؛ یک عاشقانه» بار دیگه در مقابل پیمان معادی، همبازیش در «جدایی نادر از سیمین» قرار میگیره و مریلا زارعی هم با «سوءتفاهم» احمدرضا معتمدی در جشنواره حاضره. همچنین نوید محمدزاده که در دو سال گذشته، به‌طور پیاپی جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد رو دریافت کرد، امسال فقط با «مغزهای کوچک زنگ‌زده» هومن سیدی در جشنواره حضور داره. گرچه این بازیگران هر کدوم یک فیلم دارن اما شانسشون درست به‌اندازه بازیگرای دیگه یا حتی بیشتر از اوناست، چون قبلاً هم تواناییشون را ثابت کردن.
راستی بد نیست بدونین علی نصیریان، در سن هشتادوسه‌سالگی و بعد از حضور درخشانش در «شهرزاد» امسال با فیلم «امپراتور جهنم» از رقبای اصلی سیمرغ بازیگری مرد محسوب میشه.

معرفی مستندهای حاضر در جشنواره فجر:

همون طور که هفته قبل گفتیم، یکی از اتفاقات جالب جشنواره امسال، حضور دو فیلم مستند و رقابتشون با فیلم‌های داستانیه. هفته قبل، «بانو قدس ایران» رو معرفی کردیم و این هفته قصد داریم به سراغ «زنانی با گوشواره‌های باروتی» بریم.

این مستند ساخته رضا فرهمند، پرمخاطب‌ترین مستند جشنواره سینما حقیقت در روز اول است که به زنان قربانی داعش میپردازه. «زنانی با گوشواره‌های باروتی» فیلمی زنانه درباره جنگ و جنایات گروه موسوم به حکومت اسلامی است و برای اولین بار تصویری از زنان درگیر این نبرد به مخاطب میده. فرهمند، به‌صورت کاملاً حرفه‌ای برای ساخت این مستند به بطن حوادث میره به طوری که در جریان ساخت فیلم، یک فیلم‌بردار عراقی در اثر برخورد خمپاره کشته میشه و صدابردار دچار موج گرفتگی میشه. پس خودتون رو آماده کنین که قراره برای اولین بار، شخصاً میدان جنگ نیروهای عراقی و داعشی رو تجربه کنین. مسلماً این مستند، لحظه‌های ناراحت‌کننده زیادی داره و همین بی‌پردگی میتونه برگ برندش در برقراری ارتباط با بیننده باشه.

 غایبین جشنواره:

علی‌رغم همه پیش‌بینی‌ها، فیلم‌های زیادی بودند که به جشنواره نرسیدند یا از شرکت در این رویداد انصراف دادن. در ادامه چهار فیلمی رو معرفی میکنیم که خیلی مشتاق اولین اکرانشون در جشنواره بودیم، اما حالا باید برای اکران سراسری صبر کنیم.

• سراسر شب (فرزاد مؤتمن): مهم نیست که مؤتمن چندتا فیلم بد بسازه، مهم اینکه که با فیلم‌های خوبش طرفدارای زیادی رو بدست آورده و اونقدر کاربلد هست که هر فیلمش میتونه یه پدیده باشه. بعد از انتشار عکس‌های عجیب مؤتمن در کنار ستاره فیلمش، الناز شاکردوست و تعریف و تمجیدهاش از این بازیگر و با توجه به فضای متفاوت و خاص این فیلم، خیلی‌ها منتظر بودن که این فیلم رو در جشنواره ببینن، اما متأسفانه، «سراسر شب» موفق نشد به لیست نهایی فیلم‌های شرکت‌کننده در جشنواره راه پیدا کنه و اعتراضات مؤتمن هم کاری از پیش نبرد.
• جن زیبا (بایرام فضای): بایرام فضلی برای دوستداران سینمای هنر و تجربه نام آشناییه. این فیلم‌ساز که فعالیت خودش رو به‌عنوان فیلم‌بردار در سینما شروع کرد با ساخت چند فیلم کوتاه امسال با «جن زیبا» خیلی سروصدا به پا کرد. همه‌چیز هم از اونجایی شروع شد که فضلی برای نقش اول زن فیلمش به سراغ یک بازیگر مطرح ترکیه‌ای رفت. موضوعی که حساسیت‌های زیادی ایجاد کرد و پای بخش خبری 20:30 رو هم به ماجرا بازکرد. درنهایت این فیلم به دلیل طولانی شدن مراحل فنی به جشنواره فجر نرسید و تماشای این اثر جنجالی به زمان اکران اون که پیش‌بینی میشه اواخر بهمن‌ماه باشه موکول شد.
• حکایت دریا (بهمن فرمان آرا): در حالیکه جای خالی پیشکسوتان فیلم‌سازی کشورمون در این جشنواره به‌شدت احساس میشد، خبرهایی از حضور آخرین فیلم فرمان آرا که از «دل دیوانه» به «حکایت دریا» تغییر نام داده بود، میتونست خبر خیلی خوبی باشه. طرفداران این سینماگر معناگرا و رک، خیلی چشم‌به‌راه اکران این فیلم در جشنواره فجر بودند تا شاید شاهکاری مثل «شازده احتجاب» و «خانه‌ای روی آب» دوباره آفریده بشه؛ اما فرمان آرا در آخرین لحظات از شرکت در جشنواره فیلم فجر انصراف داد و ترجیح داد فیلمش در اردیبهشت‌ماه در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اکران بشه.
• خوک (مانی حقیقی): آخرین حضور مانی حقیقی در جشنواره، به دوره سی و چهارم و تجربه موفق «اژدها وارد می‌شود» بر می گرده که به دلیل فرم نیمه پست‌مدرن نمادینش و پرداخت متفاوت و جذابش، خیلی‌ها انتظار فیلم بعدی این فیلم‌ساز رو می‌کشیدن. گرچه مانی حقیقی در جشنواره سی و ششم به‌عنوان تهیه‌کننده «بمب؛ یک عاشقانه» حضور داره، اما ترجیح داد که فیلم کمدی و فانتزیش رو برای جشنواره برلین آماده کنه. «خوک» در جشنواره امسال حاضر نخواهد بود و باتوجه به اینکه در لیست فیلم‌های رقابتی جشنواره برلین پذیرفته‌شده تا حقیقی چهارمین حضورش رو در این رویداد تجربه کنه، به نظر میرسه که اکران عمومی فیلم هم با تأخیر انجام بشه.

خب، اینم از آخرین اخبار جشنواره سی و ششم فجر. راستی نظر شما چیه؟ مشتاقین که کدوم فیلم‌ها رو در جشنواره ببینین؟ به نظرتون سیمرغ‌های طلایی امسال نصیب چه کسانی میشن؟ از عدم حضور کدوم فیلم خیلی پکر شدین؟
نظراتتون رو با ما در میون بذارین.

کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریه‌ها، وبلاگ‌ها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.