امروزه در جوامع شهری دیگر وقتی برای انسان‌ها نمی‌ماند تا بخواهند ساعت‌ها وقت خود را در آشپزخانه‌ها و در کنار اجاق گاز سپری کنند و به همین دلیل رو به دستگاه‌های پخت و پزی می‌آورند که به سرعت غذاها را آماده کنند.
اغلب مردم گمان می‌کنند که غذاهایی که به سرعت آماده می‌شوند خاصیت خود را حفظ می‌کنند و دلیلی ندارد تا بخواهند غذاهای دیرپخت را جایگزین غذاهای به اصطلاح فست‌فود کنند. از همین رو، از دستگاه‌هایی مانند مایکروویو برای زودتر آماده کردن غذاها استفاده می‌کنند. مایکروویو دستگاه نجات‌بخش افراد تنبل است زیرا به سرعت می‌تواند با امواج مخرب و خطرناک خود غذاها را آماده سرو کند!
Credit: FitDay
نام دستگاه مایکروویو برگرفته شده از دو کلمه MICRO وWAVE است. مایکرو به معنی کوچک و ویو به معنی موج است. ترکیب این دو واژه با یکدیگر به معنی امواج با طول موج کوتاه و تعداد نوسانات بسیار بالا است. فرکانس این امواج 300 مگاهرتز است و امواج این فرکانس بیشتر از 2 متر نیست و برد کوتاهی دارد اما همین فرکانس کوتاه برای گرم کردن غذاها کافی است. از سوی دیگر، طبیعتاً هر چه فرکانس بیشتر باشد شدت تخریب بالاتر می‌رود.
امواج هنگامی که در دستگاه مایکروویو و یا میکروویو به ماده برخورد می‌کنند ایجاد حرارت می‌کنند و حرارت ایجاد شده تمام خواص غذاها را از بین می‌برند و در حقیقت چیزی را که در ظرف باقی می‌ماند دیگر نمی‌توان غذا نامید زیرا همان طور که گفتیم تمام خواص غذا نابود شده است و دیگر خاصیت غذایی ندارد. باید یک نکته دیگر را دانست و آن اینکه غذاهایی که با دستگاه مایکروویو پخته و یا گرم می‌شوند به هیچ عنوان خوشمزه نیستند. این دستگاه تاثیر مستقیم بر روی طعم غذا می‌گذارد. به عنوان مثال برنج هنگامی که در درون مایکروویو قرار می‌گیرد نرمی و مزه خود را از دست می‌دهد و برنجی که باید نرم و خوش طعم باشد خشک و به قول معروف مزه هر چیزی را به جز برنج می‌دهد.
Credit: beirutobserver
دستگاه مایکروویو نمی‌تواند گرمای حاصله را به تمام نقاط ظرف غذا برساند. در این صورت ممکن است نیمی از غذا سرد باشد. البته در بعضی از دستگاه‌های مایکروویو، سیستم چرخاننده ظرف غذا وجود دارد تا بتواند گرما را به تمام غذا برساند. سیستم چرخاننده نوعی آرمیچر است که می‌توان سرعت چرخش آن را باب میل خود تنظیم کنیم اما همان طور که گفتیم غذاهای گرم شده با دستگاه مایکروویو خوشمزه نیستند و حتی با سیستم چرخاننده هم نمی‌توان غذاها را با این دستگاه خوشمزه و لذیذ کرد.
براساس برخی مطالعات، ارتعاشات شدید مایکروویو موجب پاره شدن دیواره سلول‌های غذاها و به هم ریختن ساختمان ظریف برخی مواد غذایی از جمله ویتامین‌ها شده و آنها را به سرعت از بین می‌برد. از بین رفتن ویتامین غذاها آن غذاها را به موادی بی‌خاصیت و بی‌ارزش تبدیل می‌کند. افرادی که این غذاها را می‌خورند با گذشت زمان دچار سوءتغذیه می‌شوند. شاید فکر کنید که بعد از خوردن این غذاها احساس سیری می‌کنید که البته حق با شما است اما شما تنها معده خود را پر می‌کنید و دیگر متوجه نمی‌شوید که غذای خورده شده هیچ ارزشی برای بدن انسان ندارد. درست مانند این است که یک غذای پرخاصیت را در ابتدا بسوزانید و بعد میل کنید. غذای سوخته شده نمی‌تواند نیازهای بدن انسان را برآورده کند و ممکن است بعد از مدتی حتی بعد از غذا خوردن احساس گرسنگی کنید و این باعث می‌شود که حجم غذا خوردن بالا برود و به مرور زمان دچار اضافه وزن شویم.
Credit: safebee
به گفته محققان، غذاهایی که خاصیت و ویتامین‌های خود را بر اثر پخته شدن با دستگاه مایکروویو از دست داده‌اند آثار مخربی در بدن به جا می‌گذارند زیرا پژوهشگران پس از آزمایش خون افرادی که از دستگاه مایکروویو برای پختن غذاهای خود استفاده می‌کنند متوجه شدند که گلبول‌های این افراد بسیار تخریب شده‌اند و به مرور زمان دچار کم خونی و بیماری‌های دیگر شده‌اند و همچنین احتمال سرطان‌زا بودن این دستگاه را مطرح کرده‌اند.
بیشتر افراد بر این گمان هستند که می‌توانند از هر نوع ظرفی برای گرم کردن غذا با دستگاه مایکروویو استفاده کرد اما باید یک نکته مهم را دانست و آن اینکه دستگاه‌های مایکروویو امواج خطرناکی دارند و اگر از ظروف مخصوص برای گرم کردن غذاها استفاده نشود امواج مخرب بر روی ظروف تاثیر می‌گذارند و ظروف نیز شروع به تخریب غذا می‌کنند. حتی دیده شده که بعضی از افرادی که از ظروف مخصوص مایکروویو استفاده نکرده‌اند بعد از خوردن غذا دچار مسمومیت غذایی شده‌اند. از این رو، باید همیشه از ظروف مخصوص دستگاه مایکروویو برای گرم کردن غذاها استفاده کرد تا تاثیرات مخرب مایکروویو را تا حد ممکن پایین آورد.
Credit: BabyCenter
پختن تخم مرغ در این دستگاه گاه به انفجار آن در محیط اجاق مایکروویو منجر می‌شود. همچنین گرم کردن شیر در ظروف شیشه‌ای سبب می‌شود حرارت شیر بسیار بیشتر از حرارت ظرف آن باشد. نوشیدن چنین شیری موجب سوختگی شدید هم شده است. یک نکته دیگر در مورد گرم کردن شیر با دستگاه مایکروویو این است که امواج این دستگاه کلسیم و بیشتر خواص شیر را از بین می‌برد. بنابراین به مادران توصیه می‌شود که به هیچ عنوان از دستگاه مایکروویو برای گرم کردن شیر کودک خود استفاده نکنند زیرا سیستم دفاعی کودکان بسیار ضعیف است و ممکن است بر اثر خوردن شیر گرم شده با مایکروویو دچار مشکل شوند. از همین رو، مادران مانند گذشته شیر را روی اجاق گاز گرم کنند.
بهتر است هنگام کار با اجاق مایکروویو از آن دور بمانید و حداقل فاصله باید بیش از 2 متر با آن باشد تا احتمال سوختگی انسان کمتر شود. فاصله گرفتن از دستگاه مایکروویو تنها به دلیل سوختگی نیست بلکه ممکن است دستگاه بر اثر امواج زیاد دچار انفجار شود. منظور از انفجار این نیست که باعث شود تمام آشپزخانه تخریب شود بلکه برای پیشگیری است.
Credit: Foodal
پس از اینکه کار پخت در اجاق مایکروویو به پایان رسید باید مدت کوتاهی صبر کرد زیرا پخت غذا تا مدتی پس از خاموشی دستگاه ادامه می‌یابد. سپس غذا را از دستگاه خارج و مصرف کنید. در صورت نیاز، مراحل بعدی را با سایر وسایل ادامه دهید زیرا ماندن غذا به مدت طولانی در اجاق ممکن است موجب آلودگی و افت کیفیت شود. غذایی که توسط مایکروویو یخ‌زدایی شده است لازم است به سرعت از فر خارج شود و مورد استفاده قرار گیرد زیرا چنین غذایی برای آلودگی میکروبی و فساد آمادگی بسیاری دارد.
یک نکته مهم را هم باید دانست که بعد از هر با استفاده از مایکروویو، دستگاه را کاملاً تمیز و ضد عفونی کنید زیرا اگر دستگاه تمیز نشود محل مناسبی برای انواع قارچ‌ها و عفونت‌ها به وجود می‌آید. نکته دیگر اینکه قبل از تمیز کردن دستگاه مایکروویو حتماً از کشیده شدن کابل برق مطمئن شوید زیرا ممکن است دچار برق گرفتگی شوید.
Credit: wsj
همچنین گوشت‌ها باید از استخوان جدا شوند زیرا ممکن است استخوان‌ها بر اثر حرارت امواج خرد شوند و غذا را غیرقابل مصرف کنند. در طول مراحل پخت باید مواد غذایی چند بار به هم زده شوند تا گرما به خوبی و به مقدار کافی به تمام نقاط غذا برسد. بدین ترتیب علاوه بر پخت مناسب احتمال آلودگی میکروبی نیز به حداقل می‌رسد. البته قبل از باز کردن درب دستگاه مایکروویو حتماً از خاموش بودن دستگاه مطمئن شوید زیرا ممکن است سیستم خودکار دستگاه بعد از باز شدن درب خراب شده باشد.
تمام دستگاه‌های مایکروویو بعد از باز شدن در آنها به صورت خودکار خاموش می‌شوند اما بهتر است تمام نکات ایمنی را در نظر بگیرید. اگر برای پخت غذا از قدرت کمتر دستگاه به مدت طولانی‌تر استفاده شود مطلوب‌تر از زمانی خواهد بود که دستگاه با قدرت بالا و مدت کوتاه غذا را بپزد. بالا بردن سرعت دستگاه برای زودتر آماده شدن غذا کار درستی نیست زیرا امواج مایکروویو هر چه قدر بالاتر برود تاثیر مخرب آن بر روی غذاها بیشتر می‌شود.
اگر به دلیل مشغله کاری فراوان فرصت زیادی برای پخت و پز ندارید به جای استفاده از دستگاه مایکروویو که قطعاً پیامدهای ناخواسته ولو به اندازه اندک دارد به فکر یافتن راه‌ها و روش‌‌هایی برای آشپزی سریع باشید و برای شروع مطالعه مقاله مفید دستور پخت غذاهای گیاهی که کمتر از نیم ساعت آماده می‌شوند را در سایت بنیتا به شما پیشنهاد می‌کنیم.
همچنین شاید خواندن مطلب طرز تهیه چند غذای قدیمی ایرانی بتواند به شما در تهیه غذای سالم در زمانی کوتاه کمک کند. این مطلب را نیز در سایت بنیتا بخوانید.
منابع: naturalsociety، health
