به گزارش ایسنا، با این‌همه آشفتگی ژئوپلیتیکی در حال حاضر اختلالاتی را در کشورهای بزرگ تولید کننده نفت در خاورمیانه ایجاد کرده و پرسش‌هایی را درباره توانایی این منطقه برای تامین بازار جهانی در بلندمدت مطرح کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی مکررا هشدار داده که اگرچه نفت شیل آمریکا در کوتاه مدت بازار را دچار مازاد عرضه می‌کند اما نمی‌تواند تقاضای آتی را تامین کند. تا اواسط دهه 2020 به دلیل اینکه پرسش‌های متعددی نسبت به طول عمر شیل آمریکا وجود دارد، ممکن است درست همانند گذشته اتکای بیشتری به خاورمیانه وجود داشته باشد.
با این‌همه طبق گزارش موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، وخامت چشم انداز ژئوپلیتیکی در خاورمیانه ممکن است صدمات های بلند مدتی بر بخش انرژی این منطقه وارد کند.
تهدیدهای ژئوپلیتیکی به اشکال مختلف در خاورمیانه و شمال آفریقا ظاهر می‌شود و تا جایی که به بازارهای نفت مربوط می شود، این مشکلات ژئوپلیتیکی هنوز کاملاً آشکار نیستند. اشباع عرضه شیل آمریکا بازار نفت را از بی ثباتی و ناآرامی خلاص کرده است. همچنین در حالی که کانونهای درگیری متعددی وجود داشته و تهدیدهای احتمالی کم نیستند اما اختلالات تولید نفت حداقل مانده است. در واقع، ایران پس از برچیده شدن تحریمهای بین‌المللی تولید خود را افزایش داده و لیبی و نیجریه به میزان قابل توجهی تولید خود را بهبود بخشیده اند.
با این همه رویدادهای ژئوپلیتیکی بذر مشکلات عرضه در آینده را می کارند. به عنوان نمونه، دولتهای خاورمیانه با افزایش تنشها، هزینه بر روی امنیت و دفاع را افزایش می‌دهند و مخارج هنگفت، به معنای نیاز آنها به درآمد بالاتر است در نتیجه بسیاری از تولیدکنندگان بزرگ نفت برای تامین بودجه خود به قیمت های بالاتر نفت نیاز خواهند داشت.
تنشهای ژئوپلیتیکی فعلی مانع سرمایه گذاریهای ضروری در ظرفیت تولید جدید می شوند .به عنوان مثال اگر چه ایران توانسته حجم بالایی را از تولید بالا دستی خود را از زمان برداشته شدن تحریم‌ها احیا کند، به نظر می‌رسد دولت ترامپ تنشها را بالا می برد و معلوم نیست این منازعه به کجا ختم می شود اما در حال حاضر مانع از سرمایه گذاری در ظرفیت تولید نفت و گاز ایران شده است. شرکت نفتی فرانسوی توتال تلاش می کند در پروژه فاز 2 پارس جنوبی سرمایه‌گذاری کند اما اعلام کرده در صورت بازگشت تحریمهای آمریکا ممکن است برای این منظور منصرف شود.
در این بین تنشها در نقاط دیگر نیز مانع سرمایه گذاری در ظرفیت تولید شده است. سالها دولت منطقه‌ای کردستان تلاش کرده بود سرمایه گذاری بالادستی را جذب کند اما اختلاف با دولت مرکزی بغداد مانع از بالا بردن تولید این منطقه خواهد شد.
همچنین در مورد لیبی،ناآرامی‌های داخلی این کشور نه تنها به مختل شدن گاه و بیگاه تولید منجر می شود بلکه مانع از این شده که این کشور به ظرفیت کامل تولید برسد. آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده بود تولید لیبی تا سال 2030 به 3 میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت اما تا این مقطع چنین اتفاقی دور از واقعیت نظر می رسد. تولید نفت لیبی از 1.6 میلیون بشکه در روز پیش از جنگ این کشور کاهش یافته و اکنون حدود یک میلیون بشکه در روز مانده است.
اگرچه به نظر می رسد این مسئله در حال حاضر مشکل خاصی نباشد اما بی ثباتی ژئوپلیتیکی با محدود شدن فزاینده عرضه در بازارهای نفت به میزان فزاینده‌ای مشکل‌ساز خواهد بود. در حال حاضر ذخایر نفت به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده و اختلالات غیرمنتظره در عرضه، تاثیرگذاری بیشتری در بازار پیدا کرده است. این مسئله به خصوص به دلیل کم بودن ظرفیت شناور است که حدود 2 میلیون بشکه در روز است و از نظر تاریخی بسیار اندک به شمار می رود. زمانی که اوپک محدودیت عرضه فعلی خود را تعدیل کند، ظرفیت شناور کاهش بیشتری پیدا خواهد کرد و مانع از این می شود که این سازمان تولید جدید را به بازار بیاورد. آژانس بین المللی انرژی پیش بینی می‌کند ظرفیت شناور جهانی تا سه ماهه سوم سال 2019 به حدود 1.24 میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت که فوق العاده اندک به شمار می رود.
بر اساس گزارش اویل پرایس، با گذشت سالها و رشد تقاضا، بازار جهانی به تولید اوپک نیاز بیشتری پیدا خواهد کرد. طبق گزارش موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، آشفتگی ژئوپلیتیکی جاری ممکن است مانع از این شود که این سازمان عرضه جدید را در آینده محقق کند. بازارهای نفت در کوتاه‌مدت با رشد تولید شیل چشم اندازه بازگشت تولید اوپک، به خوبی تامین می‌شوند انا پرسش‌های جدی درباره مشکلات تامین در بلند مدت وجود دارد.
