برگ‌های ساقه‌ای از لب‌های دراز یا کشیده تشکیل شده و بنابراین دارای بریدگی‌های زیادی است. برگ‌های طوقه‌ای دارای دمبرگ‌های دراز، منقسم، برگ‌های ساقه‌ای با دمبرگ‌های کوتاه و لب‌های خطی یا کشیده است. گل‌ها کوچک و به رنگ زرد روشن هستند.
دانه خاکشی در میوه‌های خورجین و باریک قرار دارد. دانه خاکشی ریز و به رنگ زرد تیره یا قهوه‌ای روشن است که سطحی ناصاف به شکل بیضی کشیده دارد که یک رأس آن بریده و دارای حلقه‌ای قهوه‌ای رنگ و شفاف است. دانه‌های خاکشی را پس از به میوه نشستن گیاه عموماً در مرداد و شهریور ماه محصول‌برداری می‌کنند. دانه خاکشی حاوی اسیدهای چرب پالمیتیک، لینولنیک، اولئیک و استئاریک است.
دانه خاکشی به طور عمده به عنوان ملین و کاهش‌دهنده دمای بدن به صورت مخلوط با کمی آب سرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در طب گذشته خاکشی به عنوان اشتهاآور، مقوی معده، ضدتب و ملین و در درمان سوء هاضمه مورد مصرف قرار می‌گرفته است. باید دور از نور، در جای خنک، غیرمرطوب و در ظروف بسته نگهداری شود. این گیاه بومی آمریکای شمالی است ولی در مناطق معتدل هیمالیا، سراسر اروپا، آفریقا و اغلب نواحی ایران هم می‌روید. در ایران در نواحی هراز، آمل، تبریز، سنندج، کرمان، شیراز، تهران، یزد، اصفهان و . . . می‌روید.
منبع : گلستان علی
