سرطان روده و درمان آن/کاملترین مقاله

سرطان روده ی بزرگ و کوچک سرطان کلورکتال که به نام‌های سرطان کولون یا روده نیز خوانده می‌شود، در پی رشد سلول‌های سرطانی در کولون، رکتوم و آپاندیس بروز می‌کند

سرطان روده ی بزرگ و کوچک

سرطان کلورکتال که به نام‌های سرطان کولون یا روده نیز خوانده می‌شود، در پی رشد سلول‌های سرطانی در کولون، رکتوم و آپاندیس بروز می‌کند.

سرطان روده بزرگ (به انگلیسی: Colorectal cancer) (که همچنین به نام‌های سرطان کولون، سرطان رکتوم یا چنگار روده بزرگ نیز شناخته می‌شود) به رشد سلول‌های سرطانی در کولون یا رکتوم (بخشی از روده بزرگ) گفته می‌شود.

در این مقاله از دلگرم قصد داریم شما را با سرطان روده بزرگ و کوچک و درمان آن آشنا کنیم با ما همراه باشید.

سرطانروده

سرطان روده

مقدمه ای در مورد سرطان روده

کولون یا روده بزرگ بخشی از دستگاه گوارشی بدن می باشد. روده باریک حدود 6 متر طول دارد و بین معده و روده بزرگ قرار گرفته است. عملکرد اصلی روده باریک، هضم و جذب مواد غذایی می باشد و از انتهای معده شروع شده و به روده بزرگ ختم می شود و سپس روده بزرگ نیز از آنجا تا محل مقعد ادامه می یابد.

سرطان روده بزرگ یا چنگار روده بزرگ یا سرطان کولون گونه ای سرطان است که در آن سلول های سرطانی در درون بافت روده شروع به تکثیر می کنند .

سرطان روده بزرگ و راست روده اغلب به صورت چند پولیپ، یعنی توده های خوش خیم بر روی سطح داخلی راست روده، آغاز می شود.این بیماری به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها اتفاق می‌افتد که می‌توانند به بافت‌های دیگر بدن حمله کنند یا در آنها تکثیر یابند.

روده بزرگ یا کولون بخش پایانی دستگاه گوارش می باشد. در اغلب موارد، سرطان روده بزرگ خوش‌خیم و قابل درمان می باشد، اما در صورتی که به موقع تشخیص داده نشود، با گذشت زمان وخیم تر می شود.

سرطانروده چیست؟

سرطان روده

عوامل افزایش دهنده ابتلا به سرطان روده

• سن

اکثر افراد مبتلا به این بیماری سن بالای 50 سال دارند، اما ممکن است این بیماری در هر سنی اتفاق بیفتد.

• رژیم غذایی

بین این بیماری و رژیم غذایی پرچربی و پرانرژی و کم فیبر و مصرف کم میوه و سبزی، رابطۀ مستقیم وجوددارد.

• پولیپ ها

این بیماری به صورت رشد توده های خوش خیم در جدار روده تعریف می شود که معمولاً بعد از سن 50 سالگی شایع است. پولیپ ها شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهند.

• سابقه بیماریهای قبلی

احتمال ابتلا به این بیماری در افرادی که قبلاً سرطان های روده بزرگ داشته اند و خانم هایی که مبتلا به سرطان تخمدان، رحم، یا پستان بوده اند بیشتر است.

• انتقال وراثتی

افرادی که نزدیکانی مثل پدرو مادر و خواهر و برادرشان به این نوع از سرطان مبتلا شده اند، خصوصاً اگر زیر 50 سال بوده باشد، باید خود را تحت نظر پزشک متخصص قرار دهند .

• کولیت اولسروز

در این بیماری پوشش جدار روده بزرگ دچار التهاب شده است. افراد مبتلا به این بیماری احتمال بیشتری در ابتلا به سرطان کولورکتال دارند.

چاقی، مصرف الکل، استفاده از مواد مخدر سایر عوامل خطر شناخته شده هستند. آسپرین برای پیشگیری پولیپ های آدنوماتوز روده بزرگ و راست روده، در افرادی با سابقة این ضایعات مؤثر است.

علائم سرطان روده

سرطان روده

پولیپ در روده بزرگ

پولیپ به‌ویژه پولیپ‌های غده‌ای، فاکتور‌های ریسک سرطان کولون هستند. برداشتن پولیپ‌های کولون حین کولپوسکوپی، ریسک بعدی ابتلا به سرطان کولون را کاهش می‌دهد.‏

سرطان روده

علائم سرطان روده بزرگ

سرطان‌ روده بزرگ از پولیپ‌های غددی منشأ می‌گیرد.

پولیپ رشد غیر‌طبیعی توده‌های خوش‌خیم در جدار اعضای بدن است. تبدیل پولیپ به سرطان یک فرایند چند مرحله‌ای است که از تجمع تغییرات ‍ژنتیکی ناشی می‌شود و حداقل 10 سال طول می‌کشد تا پولیپ به سرطان تبدیل شود.

بعد از 50 سالگی شانس ابتلا افزایش می‌یابد و در صورت ابتلای یک نفر از بستگان درجه اول و یا دو نفر از بستگان درجه دوم شانس ابتلا به این بیماری 2 تا 3 برابر افزایش می‌یابد همچنین در صورت ابتلای یک نفر از بستگان درجه اول که قبل از سن 50 سالگی مبتلا شده باشد شانس ابتلای فرد 3 تا 4 برابر افزایش می‌یابد.

5 تا 10 درصد افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا می‌شوند، نقایص ژنتیکی دارند که منجر به بروز سرطان در سنین پایین‌تر می‌شود. یافتن خانواده‌های دارای نقایص ژنتیک در سنین پایین‌تر برای شروع زودتر اقدامات غربالگری و پیشگیری اهمیت دارد.

دفع خون روشن از مهمترین علائم سرطان روده بزرگ

دفع خون روشن یکی از مهم‌ترین علائم سرطان روده بزرگ است. البته هر فردی در طول عمرش می‌تواند یک یا دو بار دفع خون روشن را تجربه کند.
فردی ممکن است هموروئید و بواسیر داشته باشد و موجب دفع خون روشن بشود و تکرار شود. پس این حالت نباید نگرانی ایجاد کند؛ منظور از دفع خون، خونی است که اخیرا شروع شده و چند بار تکرار می‌شود و این زنگ خطری است که بیمار با مراجعه به پزشک شکایت خود را مطرح کند تا اقدامات درمانی آغاز شود.

علائم سرطان روده بزرگ-تغییر اجابت مزاج

یکی دیگر از علائم سرطان روده بزرگ تغییر در اجابت مزاج است. تغییر اجابت مزاج نباید بیشتر از 6ماه طول بکشد. تغییر اجابت مزاج بویژه در تومورهای سمت چپ روده که روده باریک است و مسیر آن زود مسدود می‌شود بصورت تأخیر در اجابت مزاج که برای نمونه فرد روزی یکبار اجابت مزاج داشته به 4 روز تا یک هفته طولانی‌تر شود و زمان این تغییر بطور مشخص کمتر از 6ماه است.

البته فردی که یبوست مزمن دارد نباید نگران باشد؛ تغییر اجابت مزاج را زمانی می‌گوییم که شروع تغییر چند ماه اخیر باشد و پیش‌رونده هم بوده و در چنین مواردی، فرد باید برای درمان مراجعه کند.

کاهش وزن و کم‌خونی از علائم سرطان روده

کاهش وزن و کم خونی دو مشخصه بارز کلون سمت راست است. کاهش وزن بویژه درباره تومورهای کلون سمت راست شاخص است، چون قطر کلون زیاد است و تومور رشد می‌کند و دیر‌تر تشخیص داده می‌شود.

کم‌خونی از دیگر علایم سرطان روده بزرگ است. به این ترتیب فرد با علائمی چون غش کردن، کاهش انرژی، کاهش توان کار کردن معمول و سایر علائم سرطان روده و کم‌خونی مراجعه می‌کند و اقدامات لازم با توجه به بیماری‌های بدخیمی که شایع شده، تشخیص داده شده و درمان آغاز می‌شود.

سابقه فامیلی از دیگر علائم سرطان روده

سابقه فامیلی در درصد زیادی از بیماران سرطان روده بزرگ مثبت است. کسانی که در خانواده‌شان یک فرد مبتلا به سرطان روده بزرگ داشته‌اند، باید زود‌تر مراجعه کنند و تنها نگرانیشان همین باشد که فردی در خانواده هست که مبتلا به سرطان روده بزرگ است.

این افراد برای مراجعه به پزشک دنبال دیگر علائم سرطان روده نباشند؛ بویژه اگر سن ابتلا به سرطان زیر50سال باشد یا اگر تعداد افراد مبتلا در خانواده از یک نفر بیشتر باشند و یا افرادی که سابقه پولیپ داخل روده داشته و در این زمینه دچار سرطان شده‌اند و به این ترتیب شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ افزایش می‌یابد.

خونریزی مقعد و یا خون در مدفوع

ناراحتی مداوم شکم، مانند گرفتگی، نفخ و درد

احساس فرد از اینکه که روده به طور کامل تخلیه نمی شود

ضعف یا خستگی

کاهش وزن بی دلیل

سرطان روده

مراحل تشخیص بیماری سرطان روده

رشد سرطان روده ممکن است سال ها به طول بینجامد و تشخیص به موقع آن، شانس بهبودی را به طور چشمگیری افزایش می دهد. بنابراین، انجام تست های دوره ای که در متن زیر آمده اند، در افرادی که در گروه خطر قرار دارند توصیه می شود.

آزمایش دیجیتال کولون ‏‎(DRE)‎‏‏

تنها تومورهای بزرگ و قابل لمس را آشکار می کند.

آزمایش وجود لخته خون در مدفوع

با یک پروب نوری (سیگموئیدوسکوپ) که از انتهای روده بزرگ وارد شده، هر گونه پولیپ یا موارد غیرعادی را شناسایی می کند.

آزمایش خون ‏

وجود برخی از انواع خاص پروتئین ها در خون بیمار، علامت تومور است.

پروکتوسکوپی

در این روش از طریق دستگاه های خاصی به صورت مستقیم داخل راست روده و قسمت های تحتانی روده بزرگ مورد مشاهده قرار می گیرد. از طریق این روش نیمی از سرطان ها، قابل تشخیص هستند. در این روش ممکن است بیمار احساس فشار کند، اما دردی را احساس نخواهد کرد.

کولونوسکوپی

از طریق این روش نیز با ابزارهای خاصی، مشاهده کلی روده بزرگ و راست روده ممکن می شود. در این حالت نیز فرد دردی را احساس نخواهد کرد.

بیوپسی

در صورت وجود هر گونه توده در طول این قسمت ها نیاز است که بخشی از توده برداشته شود تا در زیر میکروسکوپ از نظر وجود بافت یا سلول های سرطانی مورد بررسی قرار گیرد.

مشاوره ژنتیک ‏

تست و مشاوره ژنتیک در خانواده هایی که به صورت وراثتی احتمال ابتلا به مواردی از سرطان کولون نظیر سرطان روده غیرپولیپی ‏‎(HNPCC)‎‏ یا پولیپ غده ای خانوادگی ‏‎(FAP)‎‏ را دارند، پیشنهاد می شود.
چون سرطان روده بزرگ و راست روده پنهان کار است، غربالگری راه حل ردیابی زودهنگام می باشد. در اکثر افرادی که به 50 سالگی می رسند، باید هر 10 سال یکبار آندوسکوپی روده بزرگ انجام شود.

سرطان روده

درمان سرطان روده

درمان‌هایی که برای سرطان روده به کار می‌رود، می‌تواند شامل ترکیبی از جراحی، پرتودرمانی ، شیمی‌درمانی و درمان هدفمند باشد.

احتمال درمان سرطان‌های محدود به درون دیوارهٔ کولون، با جراحی وجود دارد، اما سرطانی که در سراسر بدن گسترش یافته، معمولاً قابل درمان نیست و مدیریت بر روی بهبود کیفیت زندگی و علائم بیماری متمرکز می‌شود.

نرخ بقای پنج ساله در ایالات متحده حدود 65 درصد است.

البته این مقدار به میزان پیشرفت سرطان و این که آیا تمام سرطان با جراحی قابل برداشت هست یا خیر و همچنین به سلامت کلی فرد بستگی دارد. در تمام دنیا، سرطان روده بزرگ، سومین نوع معمول سرطان است و ده درصد تمامی موارد سرطان را در بر می‌گیرد.

در سال 2012، 1٫4 میلیون مورد ابتلای جدید به این بیماری و همین‌طور 694 هزار مورد مرگ از آن اتفاق افتاد. این بیماری در کشورهای توسعه‌یافته شایع‌تر است و 65 درصد موارد در این کشورها یافت می‌شود.

شیوع این بیماری در زنان کمتر از مردان است.

مطالعاتی که به تازگی به وسیله محققان کالج پزشکی ویل کورنل آمریکا انجام شد نشان می دهد که فعال کردن مجدد یک ژن، رشد سلول های سرطانی روده را متوقف و سلول ها را به بافت سالم تبدیل می کند. 80 تا 90 درصد تومورهای کولورکتال به دلیل جهش در همین ژن اتفاق می افتد؛ بنابراین معکوس کردن فعالیت این ژن، نقش بسزایی در توقف رشد تومور سرطانی دارد. ژن مرتبط با سرطان روده p53 نام دارد.

مطالعات حیوانی نشان می دهد که فعال کردن مجدد این ژن از رشد تومور جلوگیری می کند و پس از شش ماه، دیگر نشانی از تومور در بدن موش های آزمایشگاهی دیده نشده است.

سرطان روده