خطر تجهیزات پزشکی قاچاق برای سلامت

برخی تجهیزات پزشکی و داروها از مجرای قانونی وارد کشور نمی‌شوند و استانداردهای لازم را ندارند. باید وزارت بهداشت و درمان نظارت کافی را در این زمینه داشته باشد. کم کاری‌ها و کاستی‌ها در تمامی ابعاد دیده می‌‌شوند، اما وقتی جان آدمی در میان باشد، حتی اگر سایر نهادها هم مسئول باشند همگان سازمان شاخص و برجسته وزارت بهداشت و درمان را متهم می‌‌کنند. انگار تمامی مسائل خلاصه می‌شود در ضعف نظارتی یک وزارتخانه.

به گزارش ، روزنامه آرمان نوشت: این روزها حواشی پیرامون نادیده انگاشته شدن سلامتی مردم زیاد شده است. از خطا و قصور و تجهیزات غیر استاندارد پزشکی گرفته تا عدم امنیت غذایی که برخی شهروندان حتی بدون آگاهی محصولاتی را مصرف می‌کنند که از کیفیت آن بی اطلاعند. با وجود این، باز تمام مسیرها به عدم نظارت وزارت بهداشت ختم می‌شود، هر چند در این بین کم کاری سایر سازمان‌ها نیز مساله ساز است.

پدیده قاچاق سایه خود را در تمامی ابعاد گستردانیده است، آن‌چنان که در واردات تجهیزات پزشکی هم جلوه گری می‌کند. گرچه کالاهای قاچاق ضربه به پیکره اقتصاد می‌زنند، اما تجهیزات پزشکی غیر استاندارد از آنجا که با جان مردم سر و کار دارد مشکلات این حوزه را دو چندان کرده اند، به گونه ای که لوازم و تجهیزات پزشکی غیر استاندارد از صافی نظارتی وزارت بهداشت و درمان عبور نکرده و با تبلیغات پر زرق و برق بازار سیاه لوازم پزشکی را به تسخیر خود درآورده اند و برخی پزشکان نیز بدون سرلوحه قرار دادن وجدان کاری از این وسایل استفاده کرده و در این میان دود این مساله تنها به چشم بیمارانی می‌رود که بدون شناخت از استاندارد بودن وسایل پزشکی و از سر اعتماد خود را به دست این گروه از پزشکان می‌‌سپارند. این در حالی است که لوازم پزشکی خارجی نیز مانند بسیاری از وسایل در دید عموم از تولیدات داخلی بهترند و پزشکان نیز در این قضیه مستثنا نیستند و بیشتر راغبند که از تجهیزات وارداتی استفاده کنند. بنابراین باید روی فرهنگ استفاده از محصولات با کیفیت داخلی نیز کار کرد، چرا که ظرفیت‌های بسیاری در ایران وجود دارند که بدون کمترین حمایتی از فعالیت خود باز مانده‌اند. مهر تایید وزارت بهداشت روی تجهیزات پزشکی نشان از استاندارد بودن این وسایل است، اما به گفته برخی مسئولان برای برخی از این تجهیزات معیار سنجشی در اداره استاندارد وجود ندارد. این مسائل نگرانی‌ها را در این حوزه افزایش داده است، گرچه گاهی اوقات نهادهای مربوط لوازم و تجهیزات پزشکان را بازرسی می‌کنند، اما اهمیت این موضوع نظارت‌های بیشتری را می‌‌طلبد که باید در دستور کار متولیان امر قرار بگیرد.

ضرورت کدگذاری کالاهای سلامت محور

دامنه مسئولیت وزارت بهداشت و درمان به کشف تجهیزات پزشکی وارداتی غیر استاندارد محدود نمی‌شود، آن‌چنان که باید این وزارتخانه با همکاری سایر ارگان‌ها امنیت غذایی مردم را تضمین کنند و این مساله تنها با شناسنامه دار کردن کالاهای سلامت محور میسر خواهد شد. به نظر می‌رسد هنوز مجرای قانونی و نظارت دقیقی برای مراحل تولید و توزیع مواد غذایی وجود ندارد و بارها و بارها کارخانه‌های بسیاری به علت ناسالم بودن مواد غذایی پلمب شده اند. این کاستی‌ها هر لحظه امکان شیوع بیماری را در شهروندان فراهم می‌کند و به نظر می‌رسد باید ضعف‌های ساختاری را در این زمینه هر چه زودتر مرتفع کرد. از سوی دیگر، محصولات تراریخته در ایران نیز بدون برچسب در اختیار مردم قرار می‌گیرند، در حالی که یکی از حقوق مردم آگاهی نسبت به نوع محصولاتی است که از آن استفاده می‌کنند. مسئولیت وزارت بهداشت و درمان برای تضمین سلامتی مردم بسیار محرز است، اما باید گفت که این مساله مسئولیت را از دوش سازمان‌های دیگر برنمی‌دارد، چرا که وزارت جهاد کشاورزی، سازمان ملی استاندارد، گمرک، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و... هر یک به نوبه خود در سلامتی شهروندان سهیم هستند و نقش بسزایی را ایفا می‌کنند. با وجود این، باید وزارت بهداشت با پیگیری‌های خود مسئولیت سازمان‌های دیگر را پر رنگ جلوه داده و در مواردی کم کاری‌های آنان را نیز گوشزد کند، چون حرف از جان آدمی است که با ناکارآمدی برخی مسئولان به بازی گرفته می‌شود. از این رو همکاری بین دستگاهی از اهمیت بسیاری برخوردار است که باید سرلوحه کار دولتمردان قرار گیرد.

استاندارد نبودن بخشی از تجهیزات پزشکی وارداتی

اوایل ماه جاری سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه کدگذاری کالاهای سلامت محور گامی موثر در شناسایی کالاهای قاچاق و بی ‌کیفیت است، تصریح کرد: کدگذاری کالاهای سلامت محور نباید منحصر به داروها شود. محمدنعیم امینی با بیان اینکه سامانه مشخصی برای نظارت بر تولید، حمل ‌و ‌نقل و توزیع مواد غذایی تعریف نشده است، تصریح کرد: موضوع ردیابی و کدگذاری کالاهای سلامت محور تکلیف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بوده و موظف است آن را انجام دهد. نماینده مردم ایرانشهر در مجلس بر لزوم کدگذاری تمامی کالاهای سلامت محور برای شناسایی کالاهای قاچاق تاکید کرد و گفت: برای مدیریت بیماری‌های غیرواگیر و واگیر ضروری است تمامی کالاهای سلامت محور شناسنامه‌ دار و کدگذاری شوند. زیرا با شیوع بیش از حد شاخص‌های جهانی در رابطه با بیماری‌‌های غیرواگیر روبه‌رو هستیم که مهم‌ترین علت شیوع این بیماری‌ها عدم نظارت درست بر مواد غذایی و همچنین عدم امنیت غذایی خانوار است. سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه مردم باید از سلامت موادغذایی خود اطمینان داشته باشند، تصریح کرد: تحقق این امر مستلزم کددار کردن تمامی کالاهای سلامت محور است تا شهروندان از نحوه تولید، سلامت و میزان مصرف سموم شیمیایی مجاز در مواد غذایی آگاهی کافی داشته و با اطمینان کامل آنها را مورد استفاده قرار دهند. امینی‌فرد با بیان اینکه کدگذاری کالاهای سلامت محور گامی موثر در شناسایی کالاهای قاچاق و بی‌کیفیت است، تصریح کرد: کدگذاری کالاهای سلامت محور نباید منحصر به داروها شود، بلکه لازم است نسبت به کدگذاری تمامی کالاهای سلامت محور مانند تجهیزات پزشکی و مواد غذایی اقدام کرد، به گونه‌ ای که با کدگذاری فرایند تولید، نقل و انتقال، مصرف و... مشخص شود. نماینده مردم ایرانشهر در مجلس با اشاره به اینکه هیچ مشکلی در رابطه با سلامت داروها وجود ندارد، افزود: نظارت بر ملزومات و تجهیزات پزشکی مستلزم همکاری دقیق میان وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت بهداشت است. به گزارش خانه ملت، سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر اینکه تجهیزات و ملزومات پزشکی که از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توزیع می‌‌شود از استانداردهای کافی برخوردار هستند، گفت: بخشی از تجهیزات و ملزومات پزشکی کشور از طریق واردات تامین می‌‌شود. بنابراین برخی تجهیزات از استانداردهای کافی برخودار نیستند؛ نیاز است تجهیزات پزشکی وارداتی در ابتدا استانداردهای لازم را کسب کنند سپس وارد کشور شوند. زیرا تجهیزات پزشکی بی کیفیت و قاچاق سلامت مردم را در معرض خطر قرار می‌‌دهند.

ورود غیرقانونی برخی تجهیزات پزشکی

یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس درباره استاندارد نبودن بخشی از تجهیزات پزشکی در گفت‌وگو با «آرمان» می‌گوید: برخی تجهیزات پزشکی و داروها از مجرای قانونی وارد کشور نمی‌شوند و استانداردهای لازم را ندارند. اصغر سلیمی می‌افزاید: باید وزارت بهداشت و درمان نظارت کافی را در این زمینه داشته باشد. او با بیان اینکه 20 تا 30 درصد تجهیزات پزشکی وارداتی غیر استاندارد هستند، اضافه می‌کند: استانداردسازی واردات تجهیزات پزشکی احتیاج به قانون مناسب، بودجه، امکانات و بررسی‌های کارشناسی دارد. او اظهار می‌‌کند: باید از شرکت‌هایی که واقعا معتبر هستند و تحقیقات خوبی را در زمینه تجهیزات پزشکی انجام داده و عملکرد خوبی دارند، وسایل پزشکی خریداری شود. این نماینده مجلس ادامه می‌دهد: چون بحث جان مردم در میان است، اگر کوچکترین تخطی‌ای در این زمینه صورت بگیرد تبعات جبران‌ناپذیری دارد. سلیمی در مورد کدگذاری کالاهای سلامت محور تاکید می‌کند: باید این کالاها کدگذاری شوند تا سلامتی مردم تضمین شود. این کار بسیار خوبی است که باید به صورت صحیح و کارشناسی عملیاتی شود، اما احتیاج به هزینه، تامین مالی و نیروهای کافی و ناظر دارد. این عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره امنیت غذایی خانوار‌ها می‌گوید: باید کد سلامت و استاندارد روی موادی که در سلامتی مردم تاثیرگذارند، نصب شود تا این امنیت حاصل شود. او ادامه می‌‌دهد: از سوی دیگر، باید مراقب مواد غذایی که از کشورهای دیگر وارد شده و مشکلی را برای سلامتی انسان‌ها ایجاد می‌کنند، باشیم. این نماینده مجلس توضیح می‌دهد: اکنون محصولات تراریخته را در کشورهای دیگر داریم که برای خودشان مقررات ویژه ای دارند، اما واردات این محصولات به کشور ما بدون کارشناسی انجام می‌شود که باید نظارت‌های کافی صورت بگیرد. او خاطرنشان می‌‌کند: باید در بحث سلامت و امنیت غذایی دلسوزی باشد، چون سلامتی انسان‌ها را تهدید می‌کند. از این رو باید در این زمینه اقدامات کارشناسی و قانونگذاری صریح صورت بگیرد و با متخلفان شدیدا برخورد شود.