همه آنچه که میخواهید راجع به فیبرومیالژیا بدانید

بیماری «فیبرومیالژیا» چیست ؟ با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با بیماری فیبرومیالژیا بیشتر آشنا شوید

بیماری «فیبرومیالژیا» چیست ؟

با این بخش از دلگرم همراه باشید تا با بیماری فیبرومیالژیا بیشتر آشنا شوید.

بیماری «فیبرومیالژیا» چیست ؟

مقدمه ای در مورد فیبرومیالژیا

در10٪ تا 12٪ جمعیت دردهای اسکلتی-عضلانی دیده می‌شود که علت ساختاری یا التهابی برای آنها یافت نمی‌شود.[1] اکثر چنین دردهای منتشر ایدیوپاتیکی معمولاً منطبق بر کرایتریای سندرم فیبرومیالژی هستند.[2] فیبرومیالژی سندرم درد اسکلتی-عضلانی مزمنی است که با درد در سطح گسترده، نقاط حساس، خستگی و اختلال خواب مشخص می‌شود و اتیولوژی آن ناشناخته است. درد مزمن و تندرنس عضلانی و نقاط اتصال عضلانی مشخصه آن است. این بیماری نوعی روماتیسم بافت همبند است. وجود مجموعه علایمی غیر از درد باعث شده که اصطلاح نشانگان فیبرومیالژیا نیز در مورد این بیماری به کار رود.

فیبرومیالژی Fibromyalgia بیماری است که مشخصه آن درد در بسیاری از نقاط بدن همراه با احساس خستگی است. فیبرومیالژی یک بیماری مزمن است که مفصل را گرفتار نمیکند.فیبرومیالژی از اختلاط سه کلمه فیبرو Fibro ( به معنی بافت همبندی است که تاندون ها و رباط ها را میسازد) و می My ( به معنی عضله است) و الژیا Algia (به معنی درد است) ساخته شده و از لحاظ لغوی به معنی دردی است که در عضلات و تاندون ها وجود دارد. با این حال به نظر میرسد منشا مشکل در عضله و تاندون نبوده و در واقع در مغز و سیستم عصبی است ولی درد در نهایت در روی عضلات و تاندون ها حس میشود.

فیبرومیالژیا

علت فیبرومیالژی چیست؟

علت فیبرومیالژی به درستی شناخته شده نیست. تحقیقات نشان داده که بیماران مبتلا به فیبرومیالژی دچار تغییراتی در سطح نوروترانسمیترها Neurotransmitters در مغز و اعصاب میشوند. نوروترانسمیترها مواد شیمیایی خاصی هستند که نوسط اعصاب تولید شده و نقش مهمی در انتقال پیام های عصبی دارند.

در این بیماری مقدار یک نوروترانسمیتر بنام سروتونین Serotonin در مغز کم میشود. همچنن این بیماران در مایع مغری نخاعی Cerebrospinal fluid خود (مایع مغزی نخاعی مایعی است که اطراف مغز و نخاع را فرا گرفته است و در واقع مغر و نخاع در آن غوطه ور هستند) مقادیر بالاتری از یک ماده شیمیایی به نام ماده پی Substance P دارند. این ماده هم در انتقال پیام های درد تاثیرگذار است.به نظر میرسد افراد مبتلا به فیبرومیالژی به پیام های دردی که به مغزشان میرسد حساسیت بیش از معمول دارند. در واقع فشارهایی که در افراد معمولی موجب درد نمیشود در این افراد ایجاد درد میکند.بیماری فیبرومیالژی در دو درصد مردم دیده میشود.

در زنان هفت برایر شایعتر از مردان بوده بطوریکه بیش از 80 درصد بیماران از خانمها هستند و بیشتر در سنین 55-25 دیده میشود.فیبرومیالژی تغییر ساختاری در بدن ایجاد نکرده، موجب تغییر شکل اندام نمیشود و به مفاصل آسیبی نمیزند. شدت علائم این بیماری متغیر است. گاهی اوقات علائم بیماری برای چند ماه یا چند سال محو شده ولی بعد از مدتی دوباره برمیگردد. کیفیت زندگی در این بیماران به علت درد مزمن و ناتوان کننده ای که ایجاد میکند دستخوش تغییر میشود.

فیبرومیالژیا

علائم فیبرومیالژیا

علائم فیبرومیالژیا، می‌روند و می‌آیند. این علائم عبارت است از:

1- درد مزمن عضلانی: این درد در تمام بدن انتشار می‌یابد. به طور کلی، درد در مفاصل، عضلات و تاندون ها و دیگر بافت‌های نرم به وجود می‌آید.
مناطق بروز درد در فیبرومیالژیا عبارتند از: پشت سر، بین تیغه شانه، بالای سینه، بالای شانه، جلوی گردن، قسمت بیرونی آرنج، قسمت بالای لگن، طرفین لگن و قسمت داخلی زانو

بیماران با درد بدن از خواب بیدار می‌شوند. برخی از بیماران در شب درد بیشتری را احساس می‌کنند. درد معمولا با فعالیت، هوای سرد و مرطوب، عصبانیت و استرس بدتر می‌شود.

2- خستگی : غالبا افراد دارای فیبرومیالژیا، خسته هستند، حتی اگر یک خواب طولانی هم کرده باشند. بسیاری از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا دارای سایر اختلالات خواب مانند: سندرم پاهای بیقرار و آپنه خواب می‌باشند.

3- افسردگی

4- کم کاری تیروئید5- بیماری لایم (نوعی بیماری آرتریت که به وسیله باکتری ایجاد می‌شود)

6- سندروم روده تحریک پذیر

7- مشکلات تمرکز و حافظه

8- بی حسی و سوزن سوزن شدن دست‌ها و پاها

9- لرزش و تپش قلب

10- کاهش توانایی ورزش کردن

11- سردرد تنشی یا میگرنی

فیبرومیالژیا

علل فیبرومیالژیا

پزشکان هنوز یک علت خاص را برای این بیماری نشناختند. به نظر می‌آید که به دلایل زیادی، می‌تواند این بیماری را باعث شود؛ از جمله: ژنتیک، عفونت (مانند ویروس)، پاسخ‌های غیر طبیعی درد و ضربه فیزیکی و یا روحی.

فیبرومیالژیا

عوامل خطر فیبرومیالژیا

جنسیت: در زنان بیشتر دیده شده است.
تاریخچه فامیلی: اگر یکی از اقوام شما این بیماری را داشته باشد، شما نیز ممکن است این بیماری را بگیرید.
روماتوئید: اگر شما بیماری آرتریت روماتوئید و یا لوپوس داشته باشید، ممکن است به فیبرومیالژیا نیز دچار شوید.

فیبرومیالژیا

تشخیص فیبرومیالژیا

همانطور که گفته شد، هیچ آزمایشی برای تشخیص این بیماری وجود ندارد. اما پزشک با دیدن آزمایش خون، می‌تواند بفهمد که علائم بیماری شما از چه منشاء گرفته است.

آزمایش خون باید شامل موارد زیر باشد:

شمارش سلول‌های خونی
سرعت رسوب اریتروسیت
آزمایش عملکرد تیروئید

فیبرومیالژیا

علایم بالینی

ویژگی‌های اصلی فیبرومیالژی درد منتشر در بافت نرم است که معمولاً با جملاتی نظیر سوزش، خارش و ... بیان می‌شود. درد ممکن است در گردن، پشت، سینه، بازوها و پاها حس شود. بعلاوه بیماران ممکن است از خشکی صبحگاهی، خستگی، اختلالات خواب یا سردرد شاکی باشند. بیماری‌های شایع همراه شامل سندرم روده تحریک پذیر، سندرم خستگی مزمن، افسردگی، سردرد مزمن، آلرژی‌های دارویی متعدد، سندرم پیش از قاعدگی و اختلالات اضطرابی است.معاینات فیزیکی غیر از وجود tender pointها (نقاط قرینه در عضلات و اتصالات تندونی دربدن نرمال است.

اختلالات همراه بافت همبند، بیماری‌های روانی، اختلالات خواب و عفونتهای مزمن ارزیابی بیماران با درد و تندرنس که کرایتریای فیبرومیالژی را پر می‌کنند، مشکل کرده است. همپوشانی علائم فیبرومیالژی با سایر بیماریهای با اتیولوژی ناشناخته، مانند سندرم خستگی مزمن، بررسی‌های اضافه در تشخیص را ضروری می‌سازد. تشخیص‌های دیگری که باید مد نظر باشد شامل هایپوتیروئیدیسم، میوپاتیهای ناشی از دارو (به عنوان مثال HMG-CoA inhibitorها)، پلی میالژیا روماتیکا، سندرم درد میوفاسیال، بیماری لایم، مالتیپل اسکلروزیس، میوپاتی متابولیک، افسردگی، سندرم تمپرومندیبولار و سایر بیماریهای روماتولوژیک است.

فیبرومیالژیا
تشخیص فیببرومیالژیا

تشخیص فیبرومیالژی بالینی است. بر اساس معیارهای ای سی آر (ACR):

وجود سابقه درد مزمن (بالای 3 ماه) و منتشر (بالا و پایین کمر و دو طرفه)
درد در 11 نقطه از 18 نقطه حساس در معاینه (لمس) تشخیصی (تصویر)

کرایتریای انجمن روماتولوژی آمریکا برای سندرم فیبرومیالژی، فیبرومیالژی را به عنوان سندرمی با درد منتشر و تندرنس در 11 یا بیشتر از 18 نقطه مشخص تعریف کرده است. بررسی‌های آزمایشگاهی و رادیولوژیک معمولاً غیرقابل اطمینانند اما برای رد سایر اختلالات کمک کننده‌اند. آزمایش‌ها اصلی CBC، ESR، آزمایش‌ها بیوشیمی استاندارد و تستهای عملکرد تیروئید را شامل شوند. به علت تعدد موارد مثبت کاذب، RF، ANAو لایم آنتی بادی‌ها تنها باید در بیمارانی که شک بالینی بالاست بررسی شوند.

بررسی‌های رادیولوژیک نیز در بیمارانی که شواهد آرتریت یا رادیکولوپاتی دارند، انجام می‌شود. شرح حال دقیق خواب و بررسیهای آن در بیماران چاق و مردان مبتلا به فیبرومیالژی الزامی است. بیماران باید از نظر وجود افسردگی همراه، که در بیماران با دردهای مزمن معمول است، نیز مورد بررسی قرار گیرند.

دردتان را ردیابی کنید

‌بروس بیژ، روماتولوژیست درمورد بیماری فیبرومیالژیا می‌گوید: «مشکل این بیماری این است که بیماران همیشه درد می‌کشند، بنابراین بسیار سخت بتوان پیش‌بینی کرد که این درد کی بهتر می‌شود و تا چه مدت تداوم خواهد داشت.
نوشتن روزانه زمان و مدت درد می‌‌تواند به شما کمک کند که درد را پیگیری کرده و فراز و فرود بیماری فیبرومیالژیا را دریابید. در اینصورت وقتی که بفهمید چه وقت‌‌هایی اوضاع بهتر می‌شود، می‌توانید آنچه را موجب کاهش یا افزایش درد شده است، کشف کنید، بنابراین خواهید دانست که بار دیگر چه اقداماتی باید انجام دهید.»

انتظار زیادی از داروها نداشته باشید

اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده آمریکا، سه نوع دارو را برای بیماری فیبرومیالژیا تائید کرده است: لیریکا(پریگابلین)، سیمبلتا(دولکستین)، ساولا(میلناسیپرن).
دکتر بیژ در این باره می‌گوید: «این داروها احتمال دارد که روی بدن شما تاثیر بگذارد، چرا که گاهی اوقات نیز تاثیر چندانی نخواهند داشت. مساله دیگر اینکه ممکن است گران‌قیمت درآید و عوارض جانبی از جمله مشکلات روانی نیز به همراه خود داشته باشند.»
درمورد گزینه‌هایی که درمقابلتان قرار دارد، انعطاف‌پذیر باشید و درصورت لزوم آنها را تعویض کنید. دکتر بیژ در تایید این مساله می‌گوید: «درمان فیبرومیالژیا تنها با یک دارو امکان‌پذیر نیست بلکه به نوعی از زندگی بستگی دارد.»

از مصرف داروهای بدون برچسب اجتناب کنید

داروهای بدون برچسب به آن‌هایی گفته می‌شود که برای درمان دردی مشخص تولید می‌شوند اما غالبا به افراد مبتلا به بیماری دیگری داده می‌شود.
برای مثال، معمولا بیماران فیبرومیالژیا با داروهای ضد افسردگی هم درمان می‌شوند، درحالی که همه داروهای ضدافسردگی به‌طور خاص برای درمان این بیماری تایید نشده‌اند.

فیبرومیالژیا

درمان فیبرومیالژیا

* داروها موجب کاهش درد و بهبود خواب می‌شوند. داروهای مورد استفاده عبارتند از: استامینوفن، ایبوپروفن، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد تشنج.

* کم کردن استرس با تنفس عمیق و حفظ آرامش

* به اندازه کافی خوابیدن: با چرت نزدن در طی روز و در یک ساعت معین بیدار شدن و هر شب در یک ساعت معین به خواب رفتن، این مشکل اصلاح می‌شود.

* به طور مرتب ورزش کردن: ورزش کردن، باعث کاهش علائم بیماری می‌شود. ورزش‌های کششی، درست نشستن و پیاده روی، شنا ، دوچرخه سواری و ورزش‌های آبی مفید می‌باشد.

* به اندازه فعالیت داشتن: نه آن اندازه که خود را خسته کنید و نه آنقدر کم، که حوصله‌ی تان سر رود.

* خوب و متنوع خوردن

* کمتر کافئین نوشیدن

* طب سوزنی: باعث تغییرات در جریان خون و مقدار انتقال دهنده‌های عصبی در مغز و نخاع می‌شود.

* ماساژ: باعث کاهش ضربان قلب، شل کردن عضلات، بهبودی دامنه حرکت مفاصل و افزایش تولید قاتلین طبیعی درد در بدن می شود و استرس و عصبانیت را از بین می‌برد.

* یوگا و تای چی: در کنترل علائم فیبرومیالژیا کمک می‌کنند.

فیبرومیالژیا

مواد غذایی و ویتامین‌های مفید در فیبرومیالژیا