غلامرضا جوادی در گفتوگو با ایسنا، درباره وضعیت مجتمعهای ایستگاهی در تهران گفت: در سال 1924 اولین مجتمع ایستگاهی با توجه به مفهوم فعلی در نیویورک ایجاد شد و در ابتدا تنها این مجتمعها محلی برای رفت و آمد مسافران مترو بودند اما بعد از مدتی مدرنتر شده و جنبههای اقتصادی و ... پیدا کردند.
وی با بیان اینکه مترو در دو بخش دیده میشود، تصریح کرد: در بخش زیرین که مسافر، قطار و ... وجود دارد و تنها جنبه انتقال سفر وجود دارد و در بخش بالاتر، میتوان مجتمعهای ایستگاهی را تعریف کرد و در صدد آن هستیم که تعریف جدیدی از مجتمعهای ایستگاهی در متروی تهران داشته باشیم.
جوادی با اشاره به اینکه مجتمعهای ایستگاهی سه وظیفه اصلی توسعه اقتصاد شهری، حمل و نقل و ارتقای سطح شاخصهای معماری و شهرسازی را بر عهده دارند، گفت: مجتمعهای ایستگاهی نیز نقش زیادی در افزایش ارزشهای فرهنگی، زیباشناختی و ... دارند که به مانند میادین میتوانند المانی از فرهنگ و معماری در شهر باشند که تا کنون از این زاویه به مجتمعهای ایستگاهی توجه جدی نشده است.
35مجوز ساخت مجتمع ایستگاهی صادر شده است
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمعهای ایستگاهی با بیان اینکه بر اساس برنامهریزیهای دقیق صورت گرفته وظایفی برای مجتمعهای ایستگاهی از زاویه شهرسازی و معماری، اقتصاد شهری و ترانسفر مسافر دیده شده است، تصریح کرد: از سال 80 تا کنون مجوز برای احداث 35 مجتمع ایستگاهی صادر شده است؛ اما از این میان تنها پنج مجتمع ساخته شدهاند و تعدادی دیگر نیز در حال اخذ پروانه هستند و در مراحل ابتدایی ساخت و ساز قرار دارند.
وی با بیان اینکه از این پس توسعه شهرها بر مبنای توسعه ایستگاههای مترو میبایست باشد، گفت: ایستگاهها با توجه به تراکم جمعیتی باید ایجاد شوند و بر همین اساس مجتمعهای ایستگاهی میتوانند محلی برای سفر، تفریح، خرید، ورزش و ... باشند.
جوادی در مورد چرایی عدم موفقیت پروژههای مجتمع ایستگاهی در تهران تصریح کرد: هنوز شناخت درستی از ظرفیت و نقش مجتمعهای ایستگاهی به دست نیامده است و جابجاییهایی که در سیستم شهرداری نیز رخ میدهد یکی دیگر از علل عدم نقش آفرینی درست مجتمعهای ایستگاهی است که در توضیح باید بگویم جابجایی مدیریت شرکت مجتمعهای ایستگاهی میان معاونتهای مختلف شهرداری سبب شده که مرکز ثقل و تمرکز برای مدیریت این شرکت وجود نداشته باشد.
بازسازی وظایف مجتمع های ایستگاهی
ساخت 4مجتمع ایستگاهی بزرگ در اطراف تهران
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمعهای ایستگاهی با بیان اینکه در مدیریت جدید شهری توجه زیادی به مجتمعهای ایستگاهی خواهد شد، گفت: به همین دلیل در حال بازسازی و ایجاد وظایف مشخصی برای شرکت مجتمعهای ایستگاهی هستیم.
جوادی در تشریح برنامههای آتی سازمان توسعه مجتمعهای ایستگاهی با بیان اینکه در صدد آن هستیم که چهار مجتمع بزرگ ایستگاهی در شرق، غرب، شمال و جنوب تهران ایجاد کنیم، گفت: ساخت مجتمع ایستگاهی شهر آفتاب در جنوب، مجتمع ایستگاهی قائم در شمال، مجتمع ایستگاهی وردآورد در غرب و مجتمع ایستگاهی پردیس در ایستگاه دردشت مترو در شرق تهران در دستور کار قرار دارد که جزء بزرگترین مجتمعهای ایستگاهی خواهند بود که تمامی این مجتمعها توسط بخش خصوصی ساخته خواهند شد. هر چند که مجتمع پردیس در شرق بارگذاری شده و در حال تدوین طرحهای پیشنهادی هستیم اما مجتمعهای وردآورد شهر آفتاب و قائم در مرحله تعیین حدود زمین و تهیه نقشه معماری هستند.
وی با بیان اینکه مجتمعهای ایستگاهی شریعتی و رز میرداماد جزء موفقترین مجتمعهای ایستگاهی تهران هستند، در مورد چرایی موفق نبودن برخی از مجتمعهای ایستگاهی افزود: استقبال مردم از این مجتمعها خوب است اما بسیاری از پروژههای مجتمعهای ایستگاهی به دلیل بار مالی در حین ساخت متوقف میشوند و حتی برخی از مجتمعها هم در ارتباط با املاک اطراف دچار معارض میشوند که ساخت آنها را به درازا میکشاند اما در حال رایزنی هستیم که مجتمعهای جدید با سرعت ساخته شوند.
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمعهای ایستگاهی با بیان اینکه در مدیریت شهری پیشین ساخت مجتمعهای ایستگاهی در قالب تهاتر انجام میشد گفت: این شیوه برای گذشته بوده است اما حالا برنامه این است که منابع مالی جدید ایجاد شود که با آن بتوانیم خطوط جدید مترو ساخته شود و بر همین اساس مطمئن باشید برای ساخت مجتمعهای ایستگاهی حتما فراخوان عمومی داده میشود.
ساخت بزرگترین مجتمع ایستگاهی در شهر آفتاب
جوادی در مورد ساخت مجتمع ایستگاهی شهر آفتاب با بیان اینکه بزرگترین مجتمع ایستگاهی خواهد بود که با همکاری بخش خصوصی ساخته میشود، گفت: برآورد ما این است که با ساخت این مجتمع حداقل در مرحله اول 1000 میلیارد تومان حاصل شود. چرا که در پروژه پردیس شرق در بارگذاری اول 800 میلیارد تومان آورده مالی برای شهرداری داشت و قطعا شاهد این خواهیم بود که مجتمعهای ایستگاهی که بر پایه توسعه حمل و نقل عمومی شکل میگیرند، شکوفا شوند.
وی با بیان اینکه برنامه دیگر این شرکت تعیین حدود مجتمعهای ایستگاهی است، ادامه داد: مجتمعهای ایستگاهی باید در مرکز قرار داشته باشند و در اطراف آن نیز فضای سبز، مراکز خرید، مدهای مختلف حمل و نقلی و ... وجود داشته باشند و بر همین اساس باید ساماندهی فضایی و ساختمانی در اطراف مجتمعهای ایستگاهی انجام گیرد و در این راستا مدل مجتمعها تغییر خواهد کرد و از این پس در فرم، فضا و نمای این مجتمعها مسائل فرهنگی دیده میشود.
جوادی با بیان اینکه این شرکت تمام ایستگاهها را مورد بازنگری جدید قرار خواهد داد و از زاویه ساخت مجتمعهای ایستگاهی آنها را بررسی میکند، گفت: در مطالعات بعدی، ساخت مجتمع ایستگاهی در ایستگاه مولوی، تقاطع آزادی و نواب، ایستگاه مرزداران و میدان کتاب در دستور کار قرار دارد و این شرکت موظف است تمامی ایستگاههای مترو را به لحاظ ساخت مجتمعهای ایستگاهی از ابعاد اقتصاد شهری، معماری و شهرسازی و کارکردهای حمل و نقلی مورد مطالعه قرار دهد.
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمعهای ایستگاهی شهرداری تهران با بیان اینکه باید به سمت ایستگاههای سبز مترو پیش برویم، تصریح کرد: با سازمان پارکها مطالعاتی آغاز شده است که ایستگاههای مترو تبدیل به ایستگاههای سبز شوند و نقاط سبز عمودی، دیوار و پشت بام مترو و ... پوشیده از فضای سبز شود که اولین ایستگاه نیز تقاطع مفتح و مطهری خواهد بود.
وی در مورد وضعیت مجتمع ایستگاهی صدر که سالهاست که در حال ساخت است، گفت: مشکلات مالی سبب کند شدن این پروژه شده اما به دنبال آن هستند که هر چه زودتر آن را تمام کنند.
لزوم تعامل سایر دستگاهها برای ساخت مجتمع های ایستگاهی بیشتر
جوادی همچنین با اشاره به لزوم تعامل سایر دستگاهها و ارگانها برای ساخت مجتمعهای ایستگاهی افزود: مجتمعی باید در اتوبان صیاد ساخته شود و امیدواریم سازمانهای صاحب زمینهای اطراف همکاری لازم را انجام دهند. هر چند که با بخشی از نیروهای مسلح هماهنگیهایی انجام شده است؛ اما لازم است که سطح همکاریها افزایش یابد به خصوص در شمال شرق تهران که مجتمعها در اراضی نیروهای مسلح قرار میگیرند باید هماهنگی در سطح بالایی باشد تا بتوانیم این مجتمعها را با لحاظ قرار دادن نقطه نظرات آنها بسازیم.
وی با بیان اینکه در فرودگاه امام خمینی (ره) نیز میبایست مجتمع ایستگاهی جهت رفاه حال مسافران داخلی و خارجی ساخته شود، گفت: از وزارت راه و سازمان فرودگاهها درخواست میشود هر چه سریعتر زمینها را تحویل شهرداری دهند تا بتوانیم طراحیهای اولیه را انجام دهیم.
مدیرعامل شرکت توسعه مجتمعهای ایستگاهی با بیان اینکه در حال حاضر اولویت ما ساخت مجتمعهای بزرگ در اضلاع تهران به خصوص شهر آفتاب است، اظهار کرد: شهر آفتاب در ورودی شهر تهران در جنوب قرار دارد و در اطراف آن نیز بهشت زهرا (س)، حرم مطهر امام خمینی (ره) و فرودگاه امام خمینی (ره) قرار دارد که میتوان مجتمع ایستگاهی تجاری، رفاهی، اداری و ... داشته باشد و قطعا یکی از بزرگترین مجتمعهای ایستگاهی شهر تهران خواهد بود.
تدوین برنامه 500ساله مجتمع های ایستگاهی
جوادی با بیان اینکه در حال تدوین برنامه 500 ساله مجتمعهای ایستگاهی هستیم، گفت: شاید از این مطالعات تعجب کنید اما دقت داشته باشید که این ایستگاهها و تونلها سازههای بتنی هستند که قرنها سرپا خواهند بود و میبینید که در سال 1863 در لندن تونل مترو حفر شده و یا در سال 1870 در نیویورک تونل مترو حفر شده و هنوز هم این تونلها باقی ماندهاند و با کمی اصلاحات میتوان آنها را برای استفاده بهتر آماده کرد و لازم است برنامههای بلندمدتی برای این سازههای زیرساختی داشته باشیم تا بتوانیم از آنها هر چه بهتر استفاده کنیم.