موارد مسمومیت بر اثر مصرف قارچهای سمی کوهی در استانهای کرمانشاه، کردستان، لرستان، زنجان، آذربایجان غربی، کهگیلویه و بویراحمد و قزوین به بیش از 682 و تعداد موارد فوت به 8 نفر افزایش یافت.
به گزارش به نقل از ایران ،بنابر آخرین آماری که مجتبی خالدی؛ سخنگوی مرکز فوریتهای پزشکی کشور(اورژانس) اعلام کرد؛ از نیمه اردیبهشت ماه و بهدنبال شدت یافتن بارندگیها در غرب و شمالغرب کشور، 682 نفر از افراد ساکن در استانهای نواحی غرب و شمالغرب کشور با مصرف قارچهای خودرو و کوهی دچار مسمومیت شدند و شدت مسمومیت 50 نفر از مسمومشدگان بدحال در حدی بوده که تاکنون 8نفر فوت کردهاند، 3 نفر در بیمارستان شهید نمازی شیراز پیوند کبد شدهاند، 6 نفر در نوبت پیوند کبد هستند و 23 نفر از مسمومشدگان بهدلیل نارسایی کبدی در فهرست گزینههای احتمالی پیوند کبد قرار گرفتهاند.
بهگفته خالدی، از مجموع تعداد مسمومشدگانی که بر اثر مصرف قارچهای سمی به مراکز درمانی مراجعه کردهاند، 287 نفر مربوط به استان کرمانشاه، 154 مورد استان لرستان، 84 مورد استان کردستان، 69 مورد استان آذربایجان غربی، 55 مورد استان زنجان، 6 نفر در کهگیلویه و بویراحمد و 3 مورد هم مربوط به استان قزوین بوده است.
بنا بر آخرین آماری که سخنگوی مرکز فوریتهای پزشکی کشور اعلام کرده ظرف دو هفته گذشته و تا صبح روز جمعه 29اردیبهشت، از مجموع 8 نفری که بر اثر مصرف قارچهای سمی فوت کردهاند، 7 نفرشان مربوط بهاستان کرمانشاه و یک نفر نیز در استان لرستان بوده است.
خالدی با اشاره به اینکه هم اینک 185 نفر از مسمومشدگان در بخش عمومی مراکز درمانی بستری اند، گفت: از مجموع 682 نفر از مسمومشدگان، 153 نفر در بخش مراقبتهای ویژه بستری شده بودند که 110 نفرشان ترخیص شدهاند اما شدت مسمومیت 43 نفر در حدی است که همچنان در بخش مراقبتهای ویژه بستری اند.
سخنگوی مرکز فوریتهای پزشکی کشور با بیان اینکه 33 نفر از تعداد مسمومشدگان با قارچهای کوهی برای دریافت درمانهای تخصصی، به مراکز درمانی استانهای تهران و شیراز اعزام شدهاند، اظهار کرد: کوچکترین مورد مسمومیت مربوط به دختر بچه 9 ماهه و بزرگترین فرد مسموم شده نیز خانم 63 ساله است.
او در ادامه افزود: از 15 روز گذشته با بیمارانی مواجه شدیم که با علائم مسمومیت گوارشی به اورژانس مراکز درمانی مراجعه میکردند. این بیماران پس از اقدامهای درمانی دچار افزایش آنزیم کبدی و بعضاً نارسایی کبدی شدند که بلافاصله مشخص شد نقطه مشترک همه این موارد مصرف قارچهای کوهی یا خودرو در طبیعت کوهستانی است.
او افزود: بعد از افزایش تعداد موارد مسمومیت بر اثر مصرف قارچهای سمی اطلاع رسانیهای گستردهای را بویژه در استان کرمانشاه که شاهد بیشترین تعداد مراجعان بودیم، انجام دادیم اما با این حال همچنان تعداد موارد مشابه در ساکنان استانهای غربی افزایش یافت.
خالدی ضمن ابراز نگرانی از بابت نادیده گرفتن هشدارهای مکرر درباره خودداری از مصرف قارچهای خودرو در مناطق کوهستانی استانهای غربی عنوان کرد: وزارت بهداشت علاوه بر رسانهها از طریق شبکههای بهداشت روستایی و شهری نیز درباره مصرف قارچهای سمی به مردم استانهای غربی اطلاعرسانی میکند اما عمدتاً مردم محلی و بومی استانهای غربی همزمان با افزایش بارندگیها در اردیبهشت ماه و رویش قارچ در دامنه کوهها و مناطق کوهستانی اقدام بهمصرف قارچهای خودرو و کوهی میکنند با این حال انتظار داشتیم با این حجم از اطلاعرسانی مردم از مصرف این قارچها که شباهت بسیار زیادی به نوع غیر سمی آن دارند، پرهیز کنند و تعداد موارد مسمومشده با قارچ خاتمه یابد اما در هفته گذشته شاهد مراجعه آخرین موارد مسمومیت در زنجان و قزوین بودیم.
او این را هم گفت که دمای بالا و رطوبت ناشی از بارش باران طی هفتههای گذشته، زمینه رشد چندین نوع گونه قارچهای کلاهدار خودرو را فراهم کرده که شکل ظاهریشان با قارچهای غیر سمی بسیار شبیه به هم بوده و بهطور کلی مردم محلی نیز نمیتوانند تفاوت گونههای سمی و غیر سمی را از هم تشخیص دهند. بهطوری که هماکنون وزارت بهداشت در آزمایشگاه قارچ شناسی 7 گونه از این قارچها را بهصورت جدی بررسی میکند.
سخنگوی مرکز فوریتهای پزشکی وزارت بهداشت در توضیح بروز علائم مسمومیت ناشی از مصرف قارچهای سمی خودرو توضیح داد: علائم اولیه شامل تب، استفراغ، درد شکم، سرگیجه، تاری دید، ضعف عضلانی و زردی است ولی با پیشرفت اثر سم و تخریب آنزیمهای کبدی علائم نارسایی کبد و سپس تشنج، کما و مرگ اتفاق میافتد.
او تأکید کرد که جذب سموم کشنده قارچ کند بوده و چنانچه فرد مسموم در لحظات اولیه به مرکز درمانی مراجعه کند از پیشرفت علائم مسمومیت جلوگیری میشود ولی اگر علائم به مراحل تشنج و یرقان برسد تنها راه زنده ماندن بیمار پیوند کبد است.
در حالی که نخستین و بیشترین قربانیان مصرف قارچهای سمی از اهالی روستاهای استان کرمانشاه بودند و این استان از بابت تعداد مراجعان مسمومیت و موارد فوت بر اثر مصرف قارچهای سمی، شرایط نسبتاً متفاوتی نسبت به دیگر استانهای غربی و شمالغربی کشور داشته است.
مردم محلی گونه های سمی قارچ را چیده و مصرف کرده اند
دکتر بهمن روشنی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه نیز در گفتوگو با «ایران» درباره علت مسمومیت بر اثر خوردن این قارچها توضیح داد: نوع سمی و غیرسمی قارچهای کلاهدار از لحاظ ظاهری قابل تشخیص از هم نیستند، قبلاً نوع غیرسمی قارچهای خوراکی در طبیعت استان کرمانشاه زیاد بوده اما امسال بهخاطر بارندگیهای خیلی زیاد و رطوبت و دمای مناسب محیط موجب رشد زیاد نوعی قارچ سمی به نام «آمانتیا» شده است.
دکتر روشنی با اشاره به اینکه امسال شرایط آب و هوایی زمینه رشد قارچ سمی «آمانیتا» را در مناطق کوهستانی فراهم کرده، گفت: قارچ سمی «آمانیتا» بسیار شبیه گونههای غیر سمی بوده و در حجم بسیار زیادی کنار گونههای غیرسمی رشد کرده است از اینرو مردم محلی گونههای سمی را چیده و مصرف کردهاند.
او در ادامه افزود: تنها 8 مورد از موارد مسمومشدگان این قارچهای سمی را از دستفروشها خریداری کردهاند و بقیه مسمومشدگان که اغلب روستایی اند، خودشان قارچها را از طبیعت چیدهاند.
دکتر روشنی در پاسخ به اینکه آیا موارد مرگ و میر ناشی از مصرف قارچهای سمی در سالهای گذشته نیز در استان کرمانشاه مشاهده شده است یا خیر؟ اظهار کرد: امسال بهخاطر فراهم بودن شرایط دما و رطوبت قارچ آمانیتا بیش از حد در طبیعت رشد کرده است. سال گذشته تعداد مسمومشدگان به این وسعت نبود اما در دهه 80 نیز یکبار 7 الی 8 مورد از مردم کرمانشاه بهخاطر مصرف قارچ سمی فوت کردهاند. بعد از آن هر سال 2 تا 3 مورد موارد مسمومیت بر اثر خوردن قارچ سمی گزارش شده است.
قارچ «آمانیتا»سمی و کشنده است
معاونت درمان استان کرمانشاه درباره تأثیر سم مهلک قارچ «آمانیتا» گفت: این قارچ سم بسیار مهلکی به نام «آماتوکسین» و «فلوتوکسین» ترشح میکند که بسیار قوی و خطرناک است بهطوری که گل قارچ برای کشتن 4 نفر کافی است. به همین خاطر 170 مورد از مسمومشدگان استان کرمانشاه که زود به مرکز درمانی مراجعه کردهاند پس از بهبودی از بیمارستان ترخیص شدهاند و 7 نفر دیگر بهخاطر نارسایی کبدی و تشنج فوت کردهاند.
او با بیان اینکه همه موارد مسمومشدگان، قارچ آمانیتا مصرف کردهاند، افزود: علائم یک تا دو روز بعد از بهبودی نسبی بهصورت نکروز سلولهای کبدی تشدید میشود و تنها راه نجات پیوند کبد است.
دکتر روشنی در ادامه احتمال افزایش موارد مسمومیت در روزهای آتی را بعید دانست و گفت: متأسفانه تعداد موارد مراجعه مسمومشدگان روز به روز بیشتر میشود اما احتمال میدهیم در روزهای آتی با آفتابی شدن هوا قارچهای سمی رشد پیدا نکنند البته با اطلاع رسانیهایی که از سوی صداوسیما، نصب بنر و شبکههای بهداشتی انجام شده امیدواریم مردم از مصرف قارچهای خودرو در طبیعت خودداری کنند.
بنا به این گزارش، یکی از قارچهای سمی مرگبار که اشتباه گرفته شدن آنها با قارچهای خوراکی رایج است و علت موارد بسیاری از مسمومیتها هستند شامل گونه «آمانیتا فالوئیدس» یا همان کلاهک مرگ است که از گونههای قارچهای کلاهکدار بوده و شباهت بسیار ظاهری به قارچهای خوراکی دارد. ماده سمی قارچ «کلاهک مرگ» آنزیمهای کبدی را از بین برده و کبد و کلیه را از کار میاندازد.