از ۵۰ سال مونتاژ «بیک» تا تولید «کیان» ایرانی/ تحریم باعث شد خودمان تولیدکننده شویم/ چرا باید خودکار ایرانی بخریم؟+ عکس

 سرویس اقتصاد مشرق - وقتی اسم سال حمایت از کالای ایرانی است یعنی همه ما برای چرخیدن چرخ کارخانه‌ها مسئولیت شرعی و ملی داریم. اگر خریدار هستیم باید جنس داخلی بخریم، اگر مسئول دولتی و... هستیم باید از تولیدکننده حمایت کنیم و در صورتی هم که کارگر هستیم باید تعهد داشته باشیم که با وجدان کاری بهترین محصول را با کیفیت بالا و قیمت مناسب برای خریدار آماده کنیم.

در این میان، رسانه‌ها هم به عنوان حلقه رابط بین این سه گروه نقش اساسی دارند و باید بدور از حاشیه‌ها و مسایل مختلف با حمایت از تولیدات خوب داخلی زمینه معرفی آن‌هایی را که سرمایه و وقت و انرژی خودشان را می‌گذارند تا چراغ خانه‌ای روشن بماند به مردم معرفی شوند.

به همین خاطر در مشرق تصمیم گرفتیم به سراغ تولیدکنندگانی برویم که کالای با کیفیت و قابل قبول تولید میکنند و از زحمات آن‌ها برای شما بگوییم.

این یک گزارش تبلیغاتی نیست؛ آغاز یک حرکت است برای حمایت از کالای ایرانی...

این قسمت: خودکار کیان

هماهنگی برای بازدید ما از کارخانه تولید خودکار ایرانی کیان چندروزی طول کشید تا اینکه بالاخره صبح زود یکی از روزهای اردیبهشت به همراه مدیر روابط عمومی شرکت صفا (بالادست کیان) به سمت کارگاه به راه افتادیم. از همان اوایل مسیر مهندس هاشمی مدیر روابط عمومی شرکت درباره فعالیت‌های مجموعه هولدینگ صفا توضیحاتی کلی داد و علت اصلی موفقیت برندشان را هم روحیه جهادی مدیر شرکت در خودکفایی کشور عنوان کرد.

ببینید:

صفر تا صد خط تولید خودکار کیان

این ادعا را می‌شود از شعار این مجموعه که "اندیشه صفا، ایران خودکفا" است نیز به خوبی دریافت. اما شنیدن کی بود مانند دیدن. تا از نزدیک نمیدیدیم فعالیت‌ها را باورش برای‌مان راحت نبود.

* کارخانه‌ای که از کنار آن می‌گذریم

شاید هر کدام از ما بارها از تهران به سمت شمال و استان‌های مازندران و گلستان رفته باشیم. کافیست دفعه بعد که در این مسیر تردد می‌کنیم وقتی به شهر فیروزکوه میرسیم حواسمان را بیشتر جمع کنیم و تا کارخانه قلم و خودکار کیان را در کنار جاده و در شهرک صنعتی فیروزکوه مشاهده کنیم.

ورود ما به کارخانه همزمان می‌شود با خروج تعداد زیادی دانش‌آموز دختر که به سن و سالشان می‌خورد سال‌های آخر دوران ابتدایی باشند و با سر و صدای زیاد در حال سوار شدن به مینی‌بوس ها برای بازگشت به مدرسه‌ هستند.

دانش‌آموزانی که از شور و شوقشان پیداست که بازدید از یک کارخانه صنعتی تا چه اندازه برایشان خوشحال کننده بوده و خودکارهای در دستشان که هدیه گرفته بودند هم نوید این را میداد که از همین دوران ابتدایی عادت می‌کنند به استفاده از کالای با کیفیت ایرانی.

* مدیری که دفتر ندارد

پس از صحبتی کوتاه با تعدادی از کارگران، با استقبال مهندس قربانی مدیر کارخانه که برخلاف سایر مدیران کشور، علاقه‌ای به کت و شلوار پوشیدن نداشت و لباس کارگری همانند سایر کارگران کارخانه می‌پوشد، به اتاق جلسات رفتیم.

یکی از اولین جملاتی که او گفت، همین روحیه جهادی و عملیاتی او بود که نه تنها لباسش، لباس کار بود بلکه علاقه‌ای به دفتر و میز هم نداشت و وقت خود را در خط تولید و بین کارگران می‌گذراند.

صحبت درباره همین مسئله هم سبب شد تا او بخشی از گلایه‌هایش را از مسئولان مطرح کند. مسئولانی که وظیفه‌شان این است که موانع را از پیش پای تولیدکنندگان بردارند اما انقدر درگیر جلسات شدند که وقت ندارند تولیدکننده ها را ببینند.

معلوم است که معطلی‌های چندین باره پشت در اتاق یک مسئول برای گرفتن یک امضا حوصله‌اش را سر برده و بروکراسی معیوب اداری کشور فشار زیادی بر او آورده. بروکراسی نادرستی که ماحصل منابع نفتی کشور است و مدیران را با خیال خام درآمدهای نفتی بی‌نیاز می‌کند از رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان.

آنچه از فحوای صحبت‌های این صنعتگر که نشان از تجربه چندین‌ ساله‌اش دارد، مشخص است، جایگاهی بود که برای خودکار در ذهن داشت و به آن صرفا به عنوان یک محصول نگاه نمی‌کرد بلکه وسیله‌ای می‌دانست که از نوشته‌های عادی ترین افراد جامعه تا بالاترین شخصیت ها برای ثبت اتفاقات مهم از آن استفاده می‌کنند و به همین دلیل برای خودکار احترام قائل بود.

* ولی افتاد مشکلها...

مهندس قربانی از دیگر مشکلات تولیدکنندگان هم برایمان گفت. از بی نتیجه بودن برخی وعده‌هایی که توسط مسئولان به تولیدکنندگان داده می‌شود تا نبود مشوق‌های تولید.

از هزینه‌ بالایی که بابت بیمه باید پرداخت شود تا مالیاتی که میپردازد و در طرف مقابل هم یارانه‌ای که قرار بود به تولیدکننده بدهند و ندادند. او برای ما مثال میزد که به عنوان نمونه پیش از اجرای هدفمندی یارانه‌ها قیمت برق کارگاه ماهانه حدود 330 هزار تومان بود که قرار بود پس از افزایش قیمت ناشی از هدفمندی، اختلاف آن به طرق مختلف دوباره به تولیدکننده برگردد اما آنچه ماند، قبض برق بیش از 10 میلیون تومانی فعلیست و یارانه‌ای که نیست.

جالب است بدانید طبق بررسی‌هایی که انجام شده برخی هزینه‌های تولید طی بازه سالهای89 که طرح هدفمندی یارانه‌ها شروع شد تا سال 95، حداقل 400 برابر افزایش یافته درحالی که قیمت فروش محصولات نهایتا دو برابر شده است.

او مقایسه می‌کرد شرایط تولید در کشور را با واردات و می‌گفت کسی که با رانت کالایی را وارد کشور می‌کند، و بعضا با دور زدن قانون و واردات قاچاق، بدون اینکه کمترین هزینه‌ای بابت تعرفه‌های گمرکی و مالیات و ... بپردازد و نیاز باشد بخشی از پولش را بابت بیمه و... بدهد، محصولی را وارد بازار می‌کند و سود کلان می‌برد، اما در مقابل تولیدکننده ایرانی هرچقدر هم تلاش کند باز هم در شرایط رکودی اقتصاد هشتَش گرو نهَش می‌شود.

او اگرچه مقداری از واردات را برای به‌روز کردن تولید داخلی مفید می‌دانست اما از واردات بی‌رویه و غیراصولی نیز گلایه داشت. وارداتی که طی‌ سال‌های اخیر کمر خیلی از تولیدکنندگان را شکسته و نان بسیاری از کارگران را نیز آجر کرده است.

* کیان از کجا آمد؟

دهه شصتی‌ها و قبل آن، خودکار بیک را خوب می‌شناسند. خودکارهایی ارزان و با ظاهری ساده که برای استفاده‌های روزمره کارایی داشت. بیک اصالتا محصول کشور فرانسه بود که تحت لیسانس شرکت اصلی در محل فعلی کارخانه کیان در بیش از 50 سال مونتاژ و به بازار عرضه می‌شد.

این روند ادامه داشت تا اینکه در سال 89 ، با توجه به شرایط تحریم و... طرف فرانسوی که موقعیت را برای زیاده‌خواهی مناسب دیده بود درخواست‌هایی کرد که نتیجه‌اش پایان همکاری بود. پایانی که سرآغاز شروعی امیدآفرین شد.

در این زمان مدیران اصلی هولدینگ صفا که شرکت کیان زیر مجموعه آن است تصمیم گرفتند روی پای خودشان بایستند و به توان داخلی اعتماد کنند بنابراین از این به بعد قرار شد خودشان به صف تولیدکننده‌ها بپیوندند.

در واقع قطع ارتباط با طرف خارجی و تولید تحت برند او برای مدیران این کارخانه ثمرات زیادی داشت و از طرف دیگر تواسنت طی مدت کوتاهی نیازهای کشور را هم تا حد زیادی تامین کرد.

* سالانه چقدر خودکار نیاز داریم؟

طبق آمارهای موجود، هر شخص طی سال به 8 خودکار نیاز دارد که براین اساس و اگر جمعیت کشور را در نظر بگیریم می‌توان گفت چیزی در حدود 500 میلیون قطعه خودکار در سال مورد نیاز است.

اما متاسفانه آنچه مشخص است، تنها بخش کوچکی از این میزان مورد نیاز در داخل تولید میشود، و باورش سخت است اگر بگوییم بیش از 80 درصد نیاز کشور که 400 میلیون قطعه میشود وارداتی است. به بیان دیگر سهم تولید داخلی در این میان بسیار کم و تقریبا گم شده است.

باتوجه به این آمار و نیاز کشور، شرکت کیان در ابتدا فعالیت خود را با تولید روزانه 20 هزار قطعه خودکار آغاز کرد. زمانی که حتی شاید فکر نمی‌کرد روزی این خط تولید پاسخگوی نیازش نباشد.

طبق آنچه در کارخانه دیدیم، این شرکت در سال گذشته -1396- روزانه نزدیک به 200 هزار قطعه خودکار تولید میکرد که با توجه به نامگذاری سال جدید به حمایت از کالای ایرانی و همچنین نیاز وافر بازار، قرار است میزان تولید آن به روزانه بیش از 320 هزار قطعه برسد.

در واقع این کارگاه که روزی تولید خود را با 20 هزار عدد در روز آغاز کرده بود،  از این پس قرار است ماهانه 10 میلیون خودکار بسازد و 25 درصد بازار ایران را نصیب خود کند.

در حال حاضر این شرکت محصولات خود را در دو نوع سایز نوشتاری 1.0 و 0.7 میلیمتر و با تنوع 6 رنگ خاص در بازار عرضه می‌کند که همین موجب شده بسیاری از دانش‌آموزان بخصوص دختران مشتری‌اش شوند. موسسات و شرکت‌های دولتی و خصوصی نیز از این قافله عقب نماندند و با سفارش به کارخانه برای چاپ تبلیغات خود بر روی این خودکارها، ضمن حمایت از کالای ایرانی نیاز خود را هم با قیمت و کیفیت مناسب تامین کردند.

* چرا کیان بخریم؟

برای پاسخ به این سوال می‌توان سه جواب مطرح کرد:

1- کیفیت:

اولین و مهم‌ترین مسئله‌ای که باید در خرید خودکار به آن توجه کنید ، بی خطر بودن آن برای سلامتی است. باید به این مسئله فکر کنید که خودکاری که از یک کشور خارجی وارد می‌شود، آیا جوهر آن از مواد مضر برای سلامتی انسان تامین شده و حتی ماده های سمی در آن وجود دارد یا خیر؟ این مسئله زمانی مهمتر میشود که براثر دم و بازدم تنفس هر انسان، ممکن است جوهری که با آن در حال نوشتن هستید، وارد دستگاه تنفسی شما شود و در آینده سلامتی تان را به خطر بیندازد.

بعلاوه اینکه خود جنس خودکار و بدنه آن هم مسئله مهمی است که آیا مواد به کار رفته در آن از جنس مرغوب تولید شده یا بازیافت زباله‌های بیمارستانی و صنعتی است؟ در نظر گرفتن این دو مورد بخصوص برای خانواده‌هایی که به‌دنبال خرید لوازم التحریر برای کودکانشان هستند مسئله‌ای مهم و حیاتی است.

2- حمایت از کالای ایرانی:

کارخانه خودکار کیان در حال حاضر به صورت مستقیم برای 80 نفر اشتغالزایی ایجاد کرده که با در نظر گرفتن شبکه تولید مواد اولیه، محصولات جانبی، توزیع و فروش و.... مطمئنا عدد بالاتری را مشغول به کار کرده است و سفره‌ای برای تامین درآمد پایدار خانوارها مهیا نموده.

به همین خاطر حمایت از کارگرانی که با وجدان کاری در حال تلاش برای تولید محصولی هستند که از کشورهای دیگر هم مشتری پیدا کرده است، وظیفه ای ملی و شرعی است که با در نظر گرفتن شرایط فعلی اقتصادی کشور، لحظه‌ای  نباید در آن شک کرد.

3- توسعه:

در محوطه کارگاه، برخی دستگاه ها وارداتی هستند و تعدادی هم ایرانی. مهندس جوان کارخانه برای ما توضیح می‌دهد چگونه پس از اینکه کارخانه نیاز به دستگاه جدید داشت توانستند مشابه داخلی آن را در کشور تولید کنند و از خروج مقدار قابل توجهی ارز از کشور جلوگیری نمایند. دستگاهی که با همان کیفیت تولید میکند اما یک دهم قیمت خارجی قیمت دارد.

همچنین طی سالیان اخیر، رفته‌رفته میزان داخلی سازی محصول این کارخانه رشد داشته و در حال حاضر تنها مقدار کوچکی از جوهر خودکار آن‌هم به دلیل نبود امکان تولید بیشتر در داخل، وارداتی است که مهندس قربانی این قول را داد تا بزودی و با حمایت بیشتر مردم آن هم در داخل تامین شود.

همینطور سایر برنامه‌هایی که کارخانه قلم و خودکار کیان برای ورود به بازار 4 هزار میلیارد تومانی لوازم التحریر دارد نظیر تولید ماژیک وایت برد که از این هفته تولید انبوه آن آغاز شده و همچنین راه اندازی مجدد خط تولید مداد که قرار است با روشی جدید تولید شود، همگی محقق خواهد شد اگر مصرف کننده از آن حمایت کند.

گرچه هرکدام از این جواب‌ها به تنهایی کفایت می‌کند برای اینکه وقتی برای خرید خودکار به لوازم‌التحریر فروشی‌ها مراجعه می‌کنیم مسرانه و متعصبانه دنبال خودکار ایرانی بگردیم. خودکاری که از لحاظ کیفیت نوشتار و مواد اولیه، با تمام مدل‌های خارجی رقابت میکند و قیمت تولید آن خیلی پایین است، اما برای یک بار هم که شده از این خودکار استفاده کنید، پشیمان نمیشوید.

نویسنده: محسن عرب