هپاتیت ناشی از چربی چیست؟
هپاتیت ناشی از چربی در واقع نوعی التهاب کبد است که همراه با تجمع چربی در کبد میباشد. این وضعیت ممکن است با بزرگی خفیف تا متوسط کبد همراه باشد. این وضعیت ارتباطی با دیگر علل بیماریهای مزمن کبدی از جمله هپاتیت ویروسی B وC، بیماریهای خود ایمنی، الکل، مسمومیت دارویی و تجمع مس یا آهن در کبد ندارد.
از طرفی با تجمع ساده چربی در کبد (کبد چرب، یا استئاتوزکبدی) نیز متفاوت است چرا که کبد چرب به سمت تخریب سلولهای کبدی پیشرفت نمیکند در حالیکه هپاتیت ناشی از چربی ممکن است سبب تخریب سلولهای کبد میشود.
این بیماری ممکن است با الکلیسم، دیابت قندی، بالا بودن چربیهای خون چون کلسترول و تریگلیسیرید چاقی سوء تغذیه افراد ارتباط داشته باشد. کبد چرب حاد ممکن است در اثر سموم کبدی مثل د.د.ت. بلع فسفر و تتراکلریدکربن و یا مصرف ناگهانی مقادیر زیاد الکل رخ دهد و یا ممکن است علتی برای آن پیدا نشود که اکثر موارد همینطور است.
علائم هپاتیت ناشی از الکل چیست؟
علائم این بیماری به مدت زمان و میزان انباشته شدن چربی وعلل زمینهای بستگی دارد.
ممکن است بیماری بدون علامت باشد. ممکن است کبد کمی حساس و بزرگ شده باشد. در مورد علائم آزمایشگاهی ممکن است آزمونهای کبدی و یا آزمونهای انعقادی دچار اختلال شود.
علل هپاتیت ناشی از چربی چیست؟
هنوز علت مشخصی برای هپاتیت ناشی از چربی (NASH) پیدا نشده است. قبلاً فکر میکردند که علت آن دیابت (افزایش قند خون) بیماران است زیرا اکثر بیماران خانمهای چاق میانسالی بودند که قند خونشان بالا بود. بعلاوه این بیماران ممکن است چربی اضافی در خونشان داشته باشند (تری گلیسیرید یا کلسترول) و ممکن است بیماریهای دیگری از قبیل بیماریهای عروقی فشار خون باشند. اخیراً مواردی از بیماران دیده شده است که معیارهای بالا را نداشتند. بطور مثال این بیماری در مردانی دیده شده است که چاق نبودهاند و افزایش قند و چربی نیز نداشتهاند. هپاتیت ناشی از چربی در کودکان مابین 9 تا 16 سال نیز گزارش شده است که اغلب چاق بودهاند و فقط تعداد کمی از آنها که دچار این بیماری بودند، دارای بیماری دیابت نیز بودهاند. هنوز معلوم نیست که تجمع چربی در کبد علت التهاب است یا علت دیگری برای هپاتیت وجود دارد. محققین معتقدند بخاطر اینکه کبد نمیتواند چربی را به فرمی تبدیل کند که قابل دفع باشد در کبد تجمع مییابد.
چگونه هپاتیت ناشی از چربی تشخیص داده میشود؟
اغلب این بیماران از شرایط خود بی اطلاع هستند زیرا دچار علامتی نمیباشند در اغلب موارد افزایش مختصری در آنزیمهای کبدی دیده میشود که البته ممکن است در دیگر بیماریهای کبدی نیز افزایش صورت گیرد. برای تشخیص این بیماری ابتدا پزشک باید دیگر علل بیماریهای مزمن کبدی را در بیمار رد کند. تشخیص قطعی با بیوپسی کبد که آزمایش راحت و خیلی کم خطری است انجام میگیرد در بیوپسی کبد بیمار حداکثر یک روز در بیمارستان بستری میشود و تحت بیحسی موضعی، پزشک سوزن مخصوصی را وارد کبد میکند و نمونه کوچکی از بافت کبد را جهت بررسی میکروسکوپی برمیدارد.
سیر طبیعی بیماری چگونه است؟
در گذشته پزشکان معتقد بودند که این نوع هپاتیت بیماری خوش خیمی است که پیشرفت نمیکند و یا به کندی پیشرفت میکند. مطالعات اخیر و تجربیات پزشکان ثابت کرد که هپاتیت ناشی از چربی میتواند حداکثر تا 40 درصد موارد باعث لیفی شدن (تنبلی) کبد شود و یا میتواند در 5-10 درصد بیماران به سمت سیروز (تخریب بافت و نارسائی کبد) پیشرفت کنند. هنوز مشخص نیست که سیر بیماری کدام بیمار به سمت لیفی شدن و سیروز پیشرفت به سمت لیفی شدن یا سیروز متغیر است ولی گاهی اوقات در کمتر از 10 سال اتفاق میافتد.
چگونه هپاتیت ناشی از چربی درمان میشود؟
در حال حاضر درمان مشخصی که همگان با آن موافق باشند وجود ندارد. اما در افرادی که چاق، دیابتی و دچار افزایش چربی خون هستند توصیه میشود که وزن خود را کاهش دهند و قند خون و چربی خون خود را کنترل کنند. برای بیماران دیابتی، معمولاً یک رژیم کم چرب با کالری کم همراه با انسولین یا داروهای خوراکی پایین آورنده قند خون توصیه میشد. برای بیمارانی که افزایش وزن و دیابت ندارند نیز اغلب یک رژیم کم چرب توصیه میشود. البته داروهایی نیز وجود دارد که تأثیر بخشی آنها در دست بررسی میباشد. اقداماتی که در جهت حفظ قوای بدنی و بهبود برخی علائم میتوان انجام داد:
اجتناب از کارهایی که کبد را تحت استرس قرار می دهد از جمله نوشیدن الکل، مصرف بیرویه داروهای غیرضروری حتی داروهایی که نیاز به نسخه ندارند مثل استامینوفن.
سعی کنید یک غذای متعادل میل کنید که شامل یک غذای کم چربی و یا فیبر غذایی زیاد مثل سبزیجات، لوبیا، کاهو و میوههای تازه. این غذاها میتوانند سلامتی شما را حفظ کنند.