ربا

چکیده: اساس کار بانکداری بر تحصیل سود و ربح و تقسیم آن بر سپرده های افراد (مشتریان بانک) است. نظر به اینکه فعالیتهای بانکی در جمهوری اسلامی ایران باید بر مبنای معاملات غیرربوی باشد، این مقاله موضوع خرید و فروش پول به زیاده و بامدت را از این منظر که آیا می تواند به عنوان حیلة شرعی جایز باشد یا خیر، مورد بررسی قرار می دهد.

هرکس با اندک آشنایی با بخشهای معاملات فقه، اهمیت، گستردگی و پیچیدگی مساله ربا را درمی یابد. «ربا» موضوعی است که هم در پژوهشهای فقهی، بویژه با پدیدار شدن روابط پیچیده نوین اقتصاد و بانکداری، و هم در کاوشهای دانش اقتصاد، جایگاه ویژه ای دارد و بسیار بدان می پردازند.

می توان گفت اهل مکه عموما تاجربودند. مرد و زن اشراف مکه و فامیل های وابسته، در مال التجاره و سرمایه این تجارت عمومی و همیشگی سهیم بودند، و از این راه ثروت زیادی به دست می آوردند. معروف است که خدیجه همسر پیغمبر قبل از ازدواج باآن حضرت از تجار عمده بود، ولی باید دانست که بقیه زنان قریش هم تقریبا چنین بودند، و اختصاص به خدیجه نداشت.

غارت اموال عمومی، حاکمیت تعداد محدودی از وابستگان رژیم بر بخش عظیمی از منابع اقتصادی کشور، (1) و بخصوص تهاجم سرمایه داران خارجی به ویژه آمریکایی دردهه سی به بعد، (2) فاصله و شکاف اقتصادی بین طبقات جامعه که فقر و محرومیت گسترده ای را بر کشور حاکم کرده بود، (3) انتظار بازسازی اقتصادی، استقرار عدالت اجتماعی و فقر زدایی و رفع محرومیت را به طور طبیعی م ...

ربای قرضی آن مقدار اضافه بر مبلغ قرض است که قرض‌گیرنده به‌خاطر قرضی که می‌گیرد به قرض‌دهنده می‌دهد اما سود حاصل از کارکرد پولی که به‌عنوان سپرده به بانک داده شده تا به وکالت از طرف صاحب آن در یکی از عقود صحیح شرعی به‌کار گرفته شود، ربا نیست و اشکال ندارد.

اگر چه تخلفاتی وجود دارد، اما به گونه‌ای نیست که اصل بانک را نفی کنیم. در حالی که سیستم بانکی مورد نیاز جامعه است و جایگزین مناسب‌تری هم نیافته است.

نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر این که بانک‌ها باید رسالت بانکداری خودشان را حفظ کنند، گفت: باید دستور مراجع برای اصلاح سریع‌تر قانون بانکداری را پی‌گیری کنیم تا بانکداری داشته باشیم که مبتنی بر دستورات اسلام باشد.

نایب رییس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس، انتقاد و توصیه آیت‌الله نوری همدانی را کاملا به‌جا دانست و افزود: اصلاح نظام بانکی چاره درد مشکلات فعلی بانک‌هاست.