مصطفی-چمران

در سالروز شهادت شهید دکتر مصطفی چمران برای اولین بار سندی منتشر می‌شود که در رابطه با توجه و مساعدت ایشان به مشکلات مربوط به مهاجران افغان است.

امام موسی صدر در دیداری به مهندس بازرگان خاطرنشان می‌کند که من به‌دنبال مدیری تحصیل کرده و مؤمن می‌گردم تا بتواند دانش‌آموزانی عالم و ماهر را تربیت کند. برای من کسب علم بیشتر از اخذ مدرک ارزش دارد. آن فرد کسی نبوده است جز معلم شهید، مصطفی چمران.

کم‌کم با جنگ مأنوس شدم و فهمیدم جنگ یعنی چه. به این ترتیب تا پایان سال 59 در جبهه ماندم. شهید چمران به من گفت برگرد و قانونی به جبهه بیا، اینطوری که آمده‌ای غیرقانونی است و باید رسمی بیایی.

مقصد بعدی‌ام را روی نقشه پیدا کردم؛ یادمان شهدای هویزه. البته یادمان شهدا با خود شهر هویزه فاصلۀ زیادی دارد. چیزی در حدود 25 کیلومتر.

او جزء هیچ‌ حزبی نبود. البته جلسات نهضت آزادی می‌رفت و وقتی هم که جنگ شد اصلا کاری به این کارها نداشت.

مهدی چمران برادر شهید مصطفی چمران گفت: شهید چمران هنگام شهادت 35 هزار تومان پول در بانک شعبه پاستور داشت، ما به این پول دست نزدیم تا درس عبرتی برای خودمان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی باشد.

«جلال طالبانی» اولین نفری بود که از شهادت «چمران» خبر داشت و هنوز بیت امام خمینی (ره) هم بی‌خبر بود.

شهید علی‌عباس، لبنانی بود و زمانی که شهید چمران درگیر کردستان بود با گروهی از کودکان یتیم لبنانی به ایران آمد و به خدمت امام(ره) رسید، بعد در تهران ماند و به خدمت ستاد جنگ‌های نامنظم درآمد.

سخن گفتن از شهیدی با ابعاد گوناگون، از اسوه‌ای که جمع اضداد بود، از آهن و اشک، از شیر بیشه نبرد و عارف شب‌های قیرگون، از پدر یتیمان و دشمن سرسخت کافران، بسیار سخت بلکه محال است.