اعداد و کمیت ها امروزه، وجه رایج هرگونه معامله ی علمی، اجتماعی، فرهنگی یا حتی هنری شده اند که باعث ظهور پدیده های تناقض آمیزی مثل دوگانه ی زیر نیز می شوند:
خرید تجربه ی زیست بر مبنای متر مربع!
بر همین اساس، خرید خانه یا ویلا نیز بیش از آنکه مبتنی بر معیارهای کیفی رفتاری، فرهنگی و معمارانه باشد، دچار اعداد و کمیت‌های مادی شده است. آثار این پدیده را در تقلیل مفهوم «خانه» به «سرپناه» می توان یافت. آیا می توان در جهت رفع این تناقضات و بهبود موضوع کیفیت زیست در یک خانه، اقدامی انجام داد؟
به گزارش خط معمار، رویارویی با نیاز کارفرمای پروژه به یک خانه‌ی کوچکِ قابل فروش، فرصت پاسخ گویی به این سؤال را برای ما فراهم کرد. ما می‌دانستیم عوامل زیادی به‌عنوان معیار انتخاب مسکن در ذهن مردم تأثیرگذارند که اغلب موضوعات اقتصادی و در خوش‌بینانه‌ترین حالت، اجرای تمیز و کم نقص مجری هستند.
گویی «معمار» محرکی است برای استفاده ی حداکثری از متراژ در جهت سودآوری بیشتر. متراژی که گاهی بیان کننده ی ارزیابی ما از کیفیت فضایی می شود. خانه های با متراژ پایین، خانه ی مجردی اطلاق می‌شوند؛ بیان کیفیت فضا با کمیت عددی ناهمجنس!
به نظر می‌رسد این فرآیند در آینده با شرایط حاکم در جامعه و نیاز روزافزون به سیستم ساخت سریع، بحرانی تر نیز می شود. ما با بررسی شیوه های مرسوم ساخت و ساز سریع دریافتیم که جایگاه معماری در تایپ معمول خانه سازی، صرفا به طراحی پلان فروکاهش کرده است.
سیستم ساخت سریع + معماری (طراحی پلان) = محصول قابل فروش (فاقد ارزش فضایی)
در این الگو، سازنده با هدف کاهش زمان ساخت و تحویل زودهنگام محصول با کمترین هزینه، از متدهای رایج ساخت استفاده می‌کند که همگی معماری را به سیستم های سازه ای موجود محدود می کنند.
برای حل این چالش، الگو را در جهت متفاوتی از تفکرات کارفرما و بازار تغییر دادیم:
معماری طرح (طراحی فضا و دیتیل) + سیستم اجرای متناسب با طرح = محصول قابل زیست (دارای کیفییات فضایی و اجرایی).
در این الگو، معماری به دنبال بازگرداندن لایه‌های فراموش‌شده‌ی زندگی در خانه به فضاها است، چه در طراحی پلان، چه در نحوه ی اجرا و چه در دیتیل های ساخت. نتیجه ی این الگو، دست یابی به تایپ جدید تولید فضای قابل زیستی است که هرچند با متراژ کم و سرعت بالای ساخت خلق شده ولی دارای خصوصیات کیفی است و کلیشه های روتین واحدهای مسکونی فعلی در کشور تغییر یافته، کلیشه هایی مثل: اختصاص بدترین و کمترین فضا به سرویس بهداشتی، استفاده ی حداکثری از فضای مسقف، عدم طراحی دیتیل، عدم درنظرگیری عمر ساختمان و…
پس این‌بار “خانه” را می‌توان از طریق تعاریف زیر مبادله کرد:
- خانه ای کوچک اما با سقف بلند و نشیمن شیشه ای جهت خیال‌بافی
- دارای بالاخانه با فضای کار و بهارخواب خصوصی
دارای حمامی با فضای قرارگیری وان رو به سبزینگی
دارای آشپزخانه‌ای با ناهارخوری منعطف
- دارای انباری و محفظه‌ی تاسیسات، ایوانی جهت تماشا، گوشه‌ای دنج برای خلوت، فضاها و جزئیاتی قابل کشف و…
