دانشمندان دانشگاه کمبریج دریافته‌اند که جنین با استفاده از DNA پدری، بدن مادر را در دوران بارداری تحت تأثیر قرار می‌دهد. این فرآیند از طریق فعال‌سازی ژن‌های پدری و ترشح هورمون‌های جفتی انجام می‌شود تا متابولیسم مادر را تنظیم کرده و مواد مغذی بیشتری برای رشد جنین فراهم کند. در این میان، مادر نیز باید تعادل انرژی خود را حفظ کند تا علاوه بر تغذیه جنین، بدنش را برای شیردهی و بارداری‌های آینده آماده نگه دارد.
نبرد پنهان مادر و جنین برای دریافت مواد مغذی
به گزارش روزیاتو، دانشمندان دانشگاه کمبریج کشف جدیدی انجام داده‌اند که نشان می‌دهد ژن‌های پدری در جنین می‌توانند بدن مادر را تحت تأثیر قرار دهند تا مواد مغذی بیشتری در دوران بارداری به جنین منتقل شود.
این یافته نشان می‌دهد که در رحم، یک «کشمکش تغذیه‌ای» در جریان است؛ جایی که جنین با استفاده از ژن‌های نقش‌گذاری‌شده (imprinted genes) متابولیسم مادر را تغییر می‌دهد تا رشد خود را به حداکثر برساند. در همین حال، مادر باید انرژی خود را به‌گونه‌ای مدیریت کند که علاوه بر تأمین نیازهای جنین، بتواند سلامت خود را حفظ کند، دوران شیردهی را پشت سر بگذارد و برای بارداری‌های آینده آماده باشد.
این پژوهش، نقش حیاتی جفت را در این فرآیند برجسته می‌کند. جفت مانند یک مرکز فرماندهی متابولیکی عمل می‌کند و با ترشح هورمون‌های جفتی، اولویت تغذیه را به رشد جنین اختصاص می‌دهد. آزمایش‌های انجام‌شده روی موش‌های باردار نشان داده که سلول‌های سیگنال‌دهنده در جفت، تحت کنترل ژن‌های پدری، مقدار مواد مغذی منتقل‌شده به جنین را تنظیم می‌کنند.
پروفسور آماندا اسفراتزی-پری، یکی از پژوهشگران کلیدی این مطالعه، توضیح می‌دهد که این یافته‌ها اولین شواهد مستقیم از تأثیر ژن‌های پدری بر فیزیولوژی مادر برای بهبود تغذیه بارداری و رشد بهینه جنین هستند.
ژن‌های پدری «خودخواه» و «حریص» هستند و این به نفع جنین است!
ژن‌های پدری در دوران بارداری رفتاری به‌ظاهر «خودخواهانه» و «طمع‌کارانه» دارند، اما این ویژگی در واقع به نفع رشد و بقای جنین است. یکی از اساتید این مطالعه توضیح می‌دهد که جنین از یک سیستم کنترلی پیچیده بهره می‌برد که ژن‌های پدری و مادری را به طور متفاوتی فعال می‌کند.
ژن‌های پدری با تأثیرگذاری بر عملکرد جفت و تنظیم تولید هورمون‌ها، سعی می‌کنند حداکثر مواد مغذی را از بدن مادر دریافت کرده و به جنین منتقل کنند. هدف آن‌ها این است که نوزاد را قوی‌تر، بزرگ‌تر و آماده‌تر کنند.
درحالی‌که بارداری یک فرآیند طبیعی و هماهنگ بین مادر و جنین است، اما فضایی برای تضاد منافع نیز وجود دارد. ژن‌های نقش‌گذاری‌شده و جفت در این کشمکش بیولوژیکی نقش کلیدی دارند.
این رقابت ژنتیکی پیچیده، اهمیت حیاتی جفت را در ایجاد تعادل میان سلامت مادر و رشد مطلوب جنین نشان می‌دهد.
وظایف متفاوت ژن‌های پدری و مادری
این پژوهش نشان می‌دهد که ژن‌های پدری در تلاشند تا جنین را قوی‌تر و بزرگ‌تر کنند، در حالی که ژن‌های مادری به حفظ سلامت مادر و ذخیره انرژی برای بارداری‌های آینده کمک می‌کنند. در این میان، هورمون‌های جفتی به عنوان پیام‌رسان‌هایی عمل می‌کنند که متابولیسم مادر را تنظیم کرده و مواد مغذی را به طور متعادل بین جنین و بدن مادر توزیع می‌کنند.
پروفسور پری توضیح می‌دهد که این مکانیسم به گونه‌ای عمل می‌کند که جنین تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را دریافت کند، بدون آنکه سلامت مادر یا توانایی او برای ادامه زندگی و برنامه‌ریزی برای بارداری‌های آینده به خطر بیفتد. این هماهنگی شگفت‌انگیز در تغذیه دوران بارداری نه‌تنها بر رشد و سلامت نوزاد تأثیر می‌گذارد، بلکه اثری ماندگار بر وضعیت جسمی و سلامت مادر نیز دارد.
