کودکان در حال رشد هستند

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4

کودکان را چگونه با غذاهای سودمند تندرستی آور مورد لزوم،تغذیه کنیم؟

تغذیه سالم برای داشتن استخوانهای قوی

کودکان باید میوه، سبزی، لوبیا، خیار و غیره و غله کامل مانند نان سپوس دار بخورند و در عوض چربی، شکر، مواد درست شده با شکر و غذاهای شکم پرکن غیر مغذی کمتر بخورند. مواد«ایدروکربوردار» مانند نان، باید در حدود 55درصد و پروتئین هم 10 تا 15درصد مواد غذائی کودک را تشکیل بدهند.

درباره رژیم غذائی باید با کودک به گفتگو نشست در این صورت تعجب خواهید کرد که کودک به راحتی طرز تغذیه پیشنهادی رامی پذیرد. درست است که کودک ابتدا طرز تغذیه پیشنهادی رانمی خواهد قبول کند اما وقتی که بحث می کنیم بسیار منطقی تر رفتارمی کند. پس از آن که کودک را راهنمائی کردید، از وی برای تهیه غذا راهنمائی بخواهید. حتی موقع خرید میوه و سبزی، می توانیدکودکان را با خود ببرید تا مقداری هم آنان انتخاب کنند و به نظر و رای آنان احترام بگذارید. بهتر است از خریدن چیزهائی که کودکان نباید بخورند مانند چیپس های شور و آشامیدنیهای گازدارخودداری کنید.

وقتی که می خواهید رژیم غذائی را تغییر دهید، در چند ماه نخست، موقع صرف غذا، حتما از بحث و هیجان خودداری کنید.

کودکان را قانع نمائید که غذا اساسا سوخت بدن است و ضروری.

بنابراین خوردن، تنها برای لذت بردن نیست. فراموش نکنید که غذانباید به عنوان جایزه و غذا ندادن به عنوان تنبیه باشد. مقدارغذا باید به اندازه باشد، نه کم و نه زیاد.

وقتی که کودک همه غذای بشقابش را خورد تعریف نکنید و موقعی هم که از خوردن همه آن خودداری کرد، خشونت به خرج ندهید.

چربی غذا را کم کنید

برای این کار یکی از راهها این است که گوشت را به جای سرخ کردن در روغن، آب پز کنید. به عوض روغن جامد و کره، مقدار کمی روغن نباتی مایع، مرجحا روغن زیتون، مصرف نمائید. در صورت امکان از تابه های نچسب استفاده کنید(یعنی تابه هائی که غذا به ته آنها نمی چسبد). پوست مرغ و ماکیان را از گوشت جدا کنید ودور بیندازید. همه چربیهای قابل رویت گوشت را جدا کنید و کناربگذارید. اگر برای غذا تخم مرغ مصرف می کنید، فقط از سفیده آن استفاده کنید.

همه می دانند که بستنی، کره، مارگارین دارای مقدار زیادی چربی هستند. باید دانست که در بسیاری از غذاهای دیگر نیز چربی وجوددارد که از آن جمله است: پنیر، خامه، پوشش های زینتی غذا مانندسس ها به ویژه سس مایونز، غذاهای سرخ شده و کیک خامه دار.

لازم نیست که شما کلا از این غذاها پرهیز کنید ولی می توانیدآنها را محدود نمائید و یا نوع کم چربی آنها را انتخاب کنید مثلابه جای شیر پرچرب می توانید از ماست کم چربی استفاده کنید.

از نمک زیاد بپرهیزید

درست است که نمک باعث بانمک شدن غذا می شود اما زیادی آن به پرفشار خونی در سالهای آینده کمک می نماید. پس غذاهائی را که نمک زیاد دارند، مانند خیارشور، گوشت های کنسرو شده و غیره محدود نمائید.

موقع پختن غذا نیز نمک را به مقدار14 سابق برسانید و سر سفره هم نمکدان نگذارید. گرچه در ابتدا ممکن است چند روزی غذاخوشایند نباشد، ولی خیلی زود به غذای کم نمک خو می گیرید.

در مورد چربی

در غذای کودک باید مقداری چربی باشد و نباید چربی را از غذای آنان کاملا حذف کرد غذای کودکان باید دارای کالری کافی باشد تارشد بکنند فقط از غذاهای پرچرب باید پرهیز کرد.

مایعات

به کودکان به جای نوشابه های گازدار، آب و شیر کم چربی بدهید.

به کودکان تشنه، آب سرد را با کمی آب میوه یا آب پرتقال مخلوطنموده و بخورانید. نوشابه و دیگر مواد گازدار، دارای کالری بدون ارزش هستند که شکم بچه را پر می کنند و با ایجاد سیری کاذب، مانع خوردن کودک می شوند.

آهن

در کودکان کمبود آهن زیاد دیده می شود و در نوجوانان نیز چنین است. گوشت گاو و گوساله منبع خوب آهن است منابع غیر گوشتی آهن عبارتند از دانه های غلات، میوه های خشک، سیب زمینی، لوبیا و عدس.

اگر غذا در ظرف چدنی پخته شود، از آن مقداری آهن وارد غذامی گردد.

صبحانه

برخی از کودکان میانه خوبی با صبحانه ندارند. در این صورت مقداری کالری و ویتامین ضروری به بدن آنان نمی رسد. باید دیدچرا کودک مایل به خوردن صبحانه نیست. به احتمال قوی چنین کودکی شب قبل، پیش از خواب، شکم خود را با غذاهای کم کالری و غیر لازم پر کرده است که صبح به غذا میل ندارد. اگر چنین است، نبایدگذاشت که وی شب ها پرخوری نماید. فراموش نکنید که پدر و مادرسرمشق خوبی برای کودکان هستند اگر شما صبحانه بخورید کودک نیزممکن است از شما پیروی بکند پس بهتر است با کودکان خود صبحانه بخورید. صبحانه سالم برای همه اهل خانه دارای اهمیت است. بودن همه افراد خانواده بر سر سفره صبحانه می تواند آغاز روز خوبی برای همه باشد. برخی از کودکان چون دیر از خواب بیدار می شوندلذا برای رفتن به کودکستان و دبستان شتاب می کنند. برای جلوگیری از این کار می توان آنان را ربع ساعت زودتر از خواب بیدار کردتا فرصت کافی برای خوردن صبحانه داشته باشند.

برخی از کودکان چنان شیفته بستنی هستند که اگر والدین، آنهارا از خوردن بستنی منع کنند، دلگیر و تندخو می شوند در این صورت باید علت این کار را به وی توضیح داد و قرار گذاشت هفته ای یک ویا دوبار، آن هم نصف لیوان به او بستنی خواهید داد.

چند نکته دیگر

1 - از دندان پزشک بخواهید که به کودک شما بگوید که شیرینی برای دندانهای او زیان آور است و در ضمن یادآوری نماید که دندانهایش را مسواک کند.

2 - وقتی که کودک در فاصله غذاهای اصلی چیزی می خورد بهتر است میوه، ماست و آب میوه بخورد از شربت هائی مانند شربت به و آلبالوو غیره نیز می تواند استفاده نماید.

3 - بچه اگر کمی بزرگتر است، می توانید فواید میوه، پنیر وماست را نسبت به بستنی و شیرینی ها به وی یادآور شوید.

اگر بچه به خوردن شیر و ماست مایل نبود، چه باید کرد؟

این یک مطلب دقیق است. چه کودکان به ویژه دختران، در زمان رشد باید به حد کافی کلسیم وارد بدن خود کنند که فرآورده های شیری به مقدار لازم دارای این ماده هستند.

برخی از دختران بزرگ شاید شنیده باشند که شیر و چربی آدم راچاق می کند و چون چاقی هم خوب نیست پس از خوردن شیر خودداری می کنند. باید به این کودکان توضیح داد که شیر چربی زیاد ندارد.

هر لیوان شیر کم چربی فقط 90 کالری دارد در صورتی که نصف بطری آشامیدنی گازدار نیز دارای همان مقدار کالری است و نیز باید به آنان یادآوری کرد که شیر علاوه بر ایجاد کالری، مواد مغذی دیگری نیز دارد که در نوشابه ها موجود نیست.

اگر ایراد کودک به مزه شیر است، شیر را به اشکال گوناگون به وی بدهید:

1 - به شکل پنیر کم نمک.

2 - سوپ را با شیر درست کنید.

3 - به ماست می توانید مقداری میوه بیفزائید، مانند تکه های سیب که این خوش آیند کودک است.

فراموش نکنید سبزیهائی که برگ تیره دارند و نیز تخم آفتاب گردان دارای مقداری کلسیم هستند.

در برخی افراد شیر باعث نفخ شکم و اسهال می شود که بعضی ازکودکان به همین سبب از خوردن شیر خودداری می کنند در این صورت از ماست و پنیر، که دارای چنین خاصیتی نیستند، می توان استفاده کرد. با افزودن مقدار کمی عسل، کشمش و یامیوه تازه مانند سیب به ماست، می توان آن را خوشایند کودک نمود. برخی از کودکان خرده گیر هستند مثلا برای ناهار همان غذای هر روزی را می خواهند.

اگر نبود، قهر می کنند و غذا نمی خورند و شب هم شام نمی خورند ولی تا موقع خواب نق می زنند و خوردنیهای غیر مفید می خواهند.

رفتار با کودک خرده گیر، حوصله زیاد می خواهد چه کودکان درشناختن رفتار والدین استادند به طوری که در یکسالگی می دانند نظرآنها را چگونه جلب کنند. اگر کودک بداند که نخوردن غذا توجه شما را بیشتر جلب می کند، احتمالا به کار خود ادامه خواهد داد دراین صورت ناراحت نباشید.

یک نفس عمیق بکشید و بکوشید تا آرام بگیرید و آنگه به نظم وترتیبی که برای غذا خوردن کودک برقرار نموده اید، ادامه دهید ونیز به طرز زیر رفتار نمائید:

1 - به کودک شرح دهید که چرا یک رژیم غذائی متعادل مهم است وهمیشه صلاح نیست غذائی را که دوست دارد بخورد، بلکه هر هفته دوسه بار کافی است.

2 - اگر کودک نق بزند، و غذا نخورد زیاد اصرار نکنید ولی اورا وادار نمائید تا پایان غذا خوردن دیگران سر سفره بنشیند.

3 - اگر کودک یک ساعت پیش از غذا آشامیدنیهای گازدار، آب میوه و بستنی بخورد احتمالا برای غذا بی اشتها خواهد شد.

یکی دو ساعت پیش از غذا، از خوردن چنین موادی جلوگیری کنید.

4 - کودکان از همان غذائی که دیگران می خورند، میل نمایند نه این که برای آنان غذای مخصوص درست کنید که در این صورت به آن عادت می کنند.

5 - مقدار غذا را بر حسب سن کودک در بشقابش بریزید.

6 - کودکان غذا را با مقدار کمی مایعات، مانند آب و آب میوه و شیر بخورند نه مایعات فراوان که معده را پر می کنند و جائی برای غذا نمی ماند.

منافع محبت والدین به کودکان

در ادامه بحث لازم می دانم به طور فشرده اثر لطف و محبت والدین بر تندرستی کودکان نکاتی را یادآوری نمایم.

محبت به کودکان آسان ترین و ارزان ترین چیزی است که از طرف والدین برای تندرستی کودک اعطا می گردد. کودکان را در آغوش بگیرید، نوازش کنید، ببوسید و کلمات محبت آمیز نثار آنان کنید.

پژوهش های جدید نشان می دهند هرقدر کودک بیشتر مورد مهر و محبت والدین قرار گیرد، همان قدر هم در زمان بلوغ سالم تر خواهد بود.

پژوهشگران دانشگاه پرآوازه «هاروارد» ⁽¹⁾ آمریکا وقتی که از116 مرد، درباره زمان کودکی آنان پرس و جو کردند، به نتیجه یادشده در بالا رسیدند:

از این عده، کسانی که پدر و مادر پر مهر و مواظبت کننده داشتند، فقط 25% آنان مبتلا به مشکلات معمولی تندرستی از قبیل پرفشار خونی،ناراحتی قلبی، عروقی، زخم معده و اعتیاد به الکل بودند. اما83کسانی که هم پدر و هم مادر کم مهربان داشتند، دارای مشکلات یاد شده بودند ⁽²⁾ .

وقتی که چنین پژوهش هائی در دانشگاه «آریزونا» ⁽³⁾ روی 400پسر و دختر دانشجو انجام گردید، به نتایج مشابهی رسیدند.

چرا چنین است؟

وقتی که پدر و مادر، محبت خود را آشکارا نشان می دهند، کودک به طور چشم گیر اعتماد به نفس پیدا می کند و خود را محترم می شماردو نظر خوش بینانه پیدا می کند و این خود عوامل خطر را که در زمان بلوغ باعث بیماریهائی در اثر استرس می شوند، کاهش می دهند و یک رشته عادات نیک; از تغذیه درست گرفته تا انتخاب دوست سالم رادر وی پرورش می دهد.

پی نوشتها:

1 - Harward.

2 - Psychosomatic Medicine,March,April.1997.

3-Arizona