!حیوان؛ ابزاری برای خودنمایی

همزیستی انسان و حیوان از دیرباز رایج بوده و حیوانات معمولادر خدمت انسان ها بوده اند، اما امروزه در کشور ما تبی شکل گرفته که در آن تقریبا انسان ها خادم حیوانات شده اند. نگهداری از حیوانات خانگی به خصوص در شهرهای بزرگ دیگر به معنای قدیمی اش نیست بلکه به شکل و سبک جدید و تقلیدی سطحی و ظاهری است.
امروزه حیوانات خانگی به میزان قابل توجهی در میان خانواده های ایرانی جا باز کرده و خانواده ها واکنش های متفاوتی راجع به نگهداری این حیوانات از خود بروز داده اند. عده ای حتی حاضر نیستند در مجاورت و همسایگی کسانی زندگی کنند که به نگهداری حیوانات علاقه مندند و عده ای نیز حاضرند میلیون ها تومان خرج نگهداری سگ، گربه یا حیوان مورد علاقه خود بکنند.
حتی برخی پا را فراتر گذاشته و به نگهداری حیواناتی چون کروکودیل، مار، عقرب، رتیل، آفتاب پرست، سنجاب، عقاب، شاهین و... می پردازند!
با توجه به تغییر شرایط زندگی و گسترش آپارتمان نشینی و تراکم جمعیت، نگهداری از حیوانات خانگی مسلما راحت و بی دردسر نخواهد بود و مشکلات و مصائبی بیش از لذت هایش را به همراه خواهد داشت.

تمایل کودکان به نگهداری حیوانات
 

کودکان و نوجوانان امروز میل زیادی به داشتن یک حیوان خانگی دارند و با اصرار از والدین می خواهند به تقاضایشان جواب مثبت دهند. آنها معمولابه داشتن سگ و گربه تمایل دارند. نگهداری از این حیوانات به دلیل سنت و محدودیت های فرهنگی و مذهبی جامعه ما و مهم تر از همه خطرات بهداشتی، مقاومت والدین و لجاجت فرزندان را در پی دارد.
وجود تناقض میان باورها و سنت های جامعه و تبلیغات و نمایش های رسانه ای که عموما قهرمانان داستان ها حیواناتی دارند یا خود این حیوانات، قهرمان این داستان ها هستند و بسیار مورد توجه و محبت قرار می گیرند و داشتن آنها امتیازی برای صاحبانشان محسوب می شود، عاملی است که نسل امروز را دچار سرگردانی و تضاد کرده است.
مهرداد، جوان 24 ساله ای که به دلیل نگهداشتن سگش یک سال پیش از خانه پدری جدا شده و مستقل زندگی می کند، می گوید: «از بچگی آرزوی داشتن یک دوست خوب و باوفا به نام رکس، زمبه، بل، پا کوتاه و... را داشتم، اما آن زمان حتی جرات نمی کردم از والدینم درخواست کنم که برایم سگ بخرند. اما حالاکه بزرگ شده ام و استقلال مالی دارم آرزویم برآورده شده و صاحب یک سگ هستم و چون خانواده من بشدت مخالف این موضوع هستند مجبور شدم مستقل شوم. هنوز هم مادرم بدون آن که دوش بگیرم اجازه نمی دهد به خانه شان وارد شوم.»
طبق قوانین کشور ما، گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که برای سلامت عمومی مضر بوده یا نجس باشند در اماکن عمومی و وسایل نقلیه ممنوع است، مسلما کسی که این قانون را زیر پا بگذارد هنجار اجتماعی را شکسته و شهروند خوبی نخواهد بود و همین مساله او را دچار جامعه گریزی و قانون گریزی خواهد کرد و بر کارکرد های اجتماعی و فرهنگی او اثرگذار خواهد بود. همچنین باید دانست که نگهداری حیوانات خانگی ممکن است برای دیگر افراد جامعه خوشایند نباشد و موجبات آزار و اذیت همسایگان را فراهم آورد. با وجود آن که تعداد زیادی از خانواده ها به نگهداری از حیوانات خانگی علاقه مند شده اند، اما چون از شرایط نگهداری و خطرات بهداشتی آنان آگاه نیستند و در واقع این علاقه در بسیاری مواقع کاذب است، این راه را در نیمه رها می کنند.
نکته: امروزه خودنمایی با بغل گرفتن سگ یا گربه ای که با پوشاندن لباس ها و زیورآلاتی نیز تزیین شده اند در انظار عمومی مد شده است و کمتر کسی پیدا می شود که به دلیل علاقه واقعی از حیوانی نگهداری کند
دامپزشکان به اتفاق معتقدند بسیاری از بیماری ها فقط از طریق حیوانات خانگی به انسان منتقل می شود که از میان آنها می توان به سل، بیماری های عفونی دستگاه تنفسی، عفونت ها و برخی ویروس های گوارشی و هاری اشاره کرد. همچنین حیوانات مودار می توانند موجب بروز آلرژی در انسان شوند. باید توجه داشت که در صورت عدم نگهداری درست، این حیوانات باعث انتشار بعضی از عفونت ها و انگل ها به انسان می شوند، مثلامدفوع سگ و گربه ممکن است موجب بیماری «توکسوپلاسما» شود. این بیماری حتی ممکن است منجر به کوری شود و برای زنان باردار نیز بسیار خطرناک است.

سگ ها و گربه ها روی تخت صاحبان خود
 

نگهداری حیوانات شرایط خاصی دارد که فراهم کردن آن معمولااز توانایی بسیاری از افراد خارج است ؛ مثلاحیوان خانگی باید محل مخصوصی دور از اعضای خانواده داشته باشد، اما متاسفانه امروز می بینیم که جای خواب سگ ها و گربه ها داخل تخت صاحبانشان است و نه مثل گذشته گوشه حیاط یا باغ. این در حالی است که دامپزشکان می گویند پس از هر بار بغل کردن حیوان باید دست ها را شست و لباس ها را عوض کرد.
در کنار معایب و مشکلاتی که داشتن حیوانات خانگی در منزل ایجاد می کند، ولی برخی معتقدند نگهداری از آنها به شیوه مناسب و در جایی خارج از آپارتمان مسکونی خالی از فایده نیست به طوری که برخی روان شناسان معتقدند حیوانات خانگی به بهبود روابط اجتماعی کودکان و نوجوانان کمک می کنند؛ البته در عین حال به دلیل علاقه روحی ـ روانی شدیدی که میان کودک و حیوان برقرار می شود، با مرگ حیوان ممکن است ضربات غیرقابل جبرانی به کودک وارد شود که عوارضی شبیه داغ دیدگی دارد. آنها همچنین می گویند در تماس با حیوان خانگی فرزندان در جریان موضوعات مهمی همچون تولیدمثل، تولد و... قرار می گیرند که در رشد احساسی کودکان تاثیر مثبتی دارد
حیوانات خانگی علاوه بر سرگرمی در بسیاری از موارد برای حل مشکلات عاطفی و اختلالات روحی که محصول مدرنیزه شدن جوامع است برای افراد منزوی از سوی روان شناسان توصیه می شوند.
به اعتقاد این روان شناسان حیوانات خانگی برای سالمندان همدم خوبی محسوب می شوند به طوری که در پژوهش ها نشان داده شده است نگهداری از حیوانات خانگی اثری مثبت تر از گل و گیاه برای افراد تنها بخصوص سالمندان دارد. بسیاری از صاحبنظران علوم تربیتی نیز بر این باورند که کودکان در بازی و مراقبت از حیوانات علاوه بر این که مهارت های اجتماعی و زندگی شان رشد می یابد از لحاظ هوشی نیز دچار تحول می شوند.
با همه اینها به نظر می رسد در جامعه ما علاقه سطحی و لحظه ای، چشم و هم چشمی، مد و ترحم از جمله عوامل موثر در نگهداری از حیوانات خانگی هستند. امروزه خودنمایی با بغل گرفتن سگ یا گربه ای که با پوشاندن لباس ها و زیورآلاتی نیز تزیین شده اند در انظار عمومی مد شده است و کمتر کسی پیدا می شود که به دلیل علاقه واقعی از حیوانی نگهداری کند.

شرط ازدواج
 

رامین 30 ساله که یک گربه سفید را بغل کرده و پشت فرمان ماشینش نشسته از علاقه اش به حیوانات می گوید: «این گربه مال همسرم است. هنگام ازدواج شرطش نگهداشتن این گربه بود البته فقط در مهمانی ها می بردش و زحمتش مال من است.»
اگر سری به وبلاگ های نگهداری حیوانات خانگی بزنید متوجه می شوید که این تب هزینه های سرسام آوری دارد آنچنان که نگهداشتن یک سگ یا گربه هزینه ای بیشتر از یک بچه را می طلبد. اگر تبلیغات داخل این سایت ها را مشاهده کنید از دیدن نام و قیمت انواع شامپو های ضدشوره، براق کننده، حالت دهنده، ضدکک، وسایل شستشو، لباس های جین، قلاده و... شوکه خواهید شد. حتی خیلی ها متقاضی لباس هایی هستند که ست لباس خودشان باشد و در این راه هم کم خرج نمی کنند.
هیچ حیوان دوستی راضی نمی شود که به خاطر خودخواهی و مد، حیوانی که هنوز شیرخوار است را از مادرش جدا کند و به جایی بیاورد که مامن او نیست، چطور می توانیم سگی را که باید هر 5 ساعت یکبار در فضای باز بگردد در اتاقکی تاریک و بدون هواکش در یک آپارتمان زندانی کنیم و او را تنها برای پزدادن و وقت گذرانی بیرون آوریم. اگر ما واقعا دلمان به حال حیوانات می سوزد چطور به خودمان اجازه می دهیم با وجود آن که حتی حوض کوچکی در کنار باغچه ای نداریم جوجه اردک نگه داریم، اگر پرندگان مظهر آزادی برای ما هستند چگونه وقتی جای مناسبی نداریم آنها را در قفس کوچکی محصور می کنیم. گرچه در فرهنگ ما نگهداری از پرندگانی مانند کاسکو، طوطی، قناری، مرغ عشق، مرغ و خروس یا ماهی گلی که در حوض لاجوردی حیاط سرسبز خانه های ایرانی بالاو پایین می پرید مرسوم بوده اما همواره خط قرمزی برای ورود برخی از حیوانات به درون حریم خانه وجود داشته است. سگ و گربه که امروزه بنا به گفته مسوولان 80 درصد حیوانات خانگی مورد علاقه خانواده ها را تشکیل می دهند از جمله حیواناتی بوده اند که در گذشته پشت درهای بسته حریم خانه مورد التفات قرار می گرفته اند.
به اعتقاد کارشناسان امور تربیتی، حیوانات خانگی در جوامع غربی به عنوان عضو خانواده محسوب می شوند و دارای جایگاه خاصی هستند و شرایط نگهداری از آنها طبق قوانین مناسب با حال حیوانات است. این حیوانات بزرگ ترین ابزار برای پرکردن خلاعاطفی آنان هستند در حالی که در سبک زندگی خانواده های ایرانی جایی ندارند به همین خاطر در کشوری که بنیان های محکم و استوار خانواده، نیاز به عشق ورزیدن و مورد علاقه واقع شدن را برطرف می کند مسلما وقتی برای نگهداری از حیوانات خانگی باقی نمی گذارد.
تب نگهداری از حیوانات خانگی به شکل و سبک امروزی، تقلیدی سطحی و ظاهری است .......
منبع:روزنامه جام جم، شماره 3182
ارسال توسط کاربر محترم سایت : azadisaber