امروز روز زایندهرود است اما زایندهرود جان ندارد و اصفهانیها در حسرت آبدار شدن این رودخانه زندگیبخش لحظهشماری میکنند.
به گزارش ، همشهری نوشت: معصومه ابتکار که در دولت یازدهم پس از 8سال دوری از مسند ریاست سازمان حفاظت محیطزیست دوباره بر این مسند تکیه زد قول داده بود که زایندهرود را احیا میکند اما نتوانست به قولش وفا کند و حالا اصفهانیها به عیسی کلانتری رئیس جدید سازمان حفاظت محیطزیست چشم امید دوختهاند؛ دولتمردی که ریشه همه معضلات محیطزیست را در بحران آب میداند.
هر چه هست این رودخانه 14سال است که روزگار ناخوشی را تجربه میکند و دراین میان نه مصوبات دولتی و نه وعده وعیدها هیچ کدام نتوانست زندگی را در زایندهرودجاری کند. «بر اساس مصوبات قانونی دولت، حقابه گاوخونی و زایندهرود به بخش کشاورزی اولویت دارد اما مسئولان مجموعه مدیریت یکپارچه زایندهرود این مسئله را نقض کردهاند.» این گفته حمید ظهرابی معاون طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست است که زایندهرود درحوزه مسئولیت وی تعریف شده است.
او که تا شهریور گذشته مدیرکل محیطزیست استان اصفهان بود در آخرین اظهاراتش درباره زایندهرود گفت که «براساس مصوبات قانونی دولت، حقابه تالاب گاوخونی و رودخانه زایندهرود پس از آبشرب قرار دارد بدینمعنا که این حقابه محیطزیستی به بخش کشاورزی اولویت دارد. اما مجموعه وزارت نیرو و مسئولان مجموعه مدیریت یکپارچه زایندهرود دو سالی است این مسئله را نقض کردهاند و ما نیز مراتب تصمیمات غیرقانونی این مجموعه را اعلام کردهایم و در حال پیگیری این موضوع برای بازگشت به روال قانونی هستیم.»
زایندهرود را خشکاندیم
مشکلات زایندهرود اما ریشه در گذشته دارد زمانی که بیتوجه به ملاحظات زیستمحیطی کارخانه فولاد و ذوبآهن در کنار زایندهرود احداث شد در واقع شمارش معکوس برای خشک شدن زایندهرود آغاز شد. دکتر اسماعیل کهرم، استاد محیطزیست میگوید برای تولید هرکیلو فولاد 3هزار لیتر آب مصرف میشود علاوه بر این، ذوبآهن هم صنعتی است که به آب فراوان نیاز دارد. اما تنها صنعت نیست که نفس زایندهرود را به شماره انداخته است کشت برنج و کشت صیفیجات که هر دو از محصولات آب بر است بخش عمدهای از حقابه زایندهرود را بهخود اختصاص داده است.
در واقع ما آب زایندهرود را به تاراج بردهایم. احداث سد در بالادست زایندهرود را هم باید به این عوامل اضافه کرد. کهرم میگوید ما در حالی زایندهرود را به این روز اسفبار مبتلا کردهایم که شیخ بهایی نقشهای برای مصرف آب تدوین کرده که باعث اعجاب هر انسانی میشود. براساس این نقشه آب زایندهرود در مکانهایی که «مادی» نامیده میشود و پر از درخت است تقسیم میشود اطراف این مادیها خانههای مسکونی برپا شده و شهر براساس زایندهرود شکل گرفته است. این نقشه بهگونهای ترسیم شده که همه بخشهای شهر از آب بهرهمند میشدند.
حالا اما بر اثر مدیریت ناصواب منابع آبی و احداث صنایع ناسازگار نیز کشت و زرع نامناسب نهتنها زایندهرود را خشک کردهایم که باتلاق گاوخونی هم که در انتهای زایندهرود واقع شده و از همین رودخانه تغذیه میشود در حال تبدیل شدن به کانون گردوغبار است. او یادآورمی شود که تا پیش از خشکشدن زایندهرود و در روزگار پر آبی گاوخونی، این باتلاق سالانه میزبان بیش از 12هزار پرنده مهاجری بود که برای زمستانگذرانی در این باتلاق فرود میآمدند. اکنون آن تفرجگاه بینظیر که در قلب کویر چون مروارید میدرخشید و در تلطیف هوای اصفهان نقشی بینظیر داشت به کویری برهوت تبدیل شده است.