Victoria &#۰۳۸; Abdul: بازی زیبای جودی دنچ در نقش ملکه ویکتوریا

جودی دنچ Judi Dench هیچ‌وقت بد بازی نمی‌کند، و بازی عالی او برای بار دیگر در نقش ملکه ویکتوریا در فیلم باشکوه «ویکتوریا و عبدول»، ثابت می‌کند که تماشای بازی این بازیگر برجسته هیچ‌وقت تکراری نمی‌شود.
داستان‌های تاریخی همیشه جایگاهی در بین فیلم‌ها داشته‌اند و اکثر موضوعات تاریخی در مورد خانواده سلطنتی بوده است.اما برخلاف شخصیت خشکی که کتاب‌های درسی از ملکه نشان داد‌ه‌اند، ویکتوریا شخصیت والایی داشت. او دومین حاکم طولانی‌مدت در تاریخ بریتانیا بود و رهبری پیشتاز در زمان انقلاب صنعتی سال 1880، دهه تیره‌ ظهور شخصیت‌هایی مثل جک قاتل Jack the Ripper، مرد فیلی The Elephant Man، سوئینی‌ تاد Sweeny Todd، اسکار وایلد Oscar Wilde، بود.
ملکه کنجکاو، دلسوز و باسواد و گاهی بی‌حوصله، ظاهراً بعد از مرگ همسرش آلبرت و یکی از پسرانش، روابط هیجان‌انگیزی با مردان جوان برقرار می‌کرد. در «ویکتوریا و عبدل» که سال‌های واپسین عمر ویکتوریا را به تصویر می‌کشد، لایه‌های ناشناخته‌ای از رابطه او با مرد جوان هندی مسلمان بنام عبدول کریم Abdul Karim، منشی زندانی در آگرا که در سال 1887 که به مناسبت 29مین سالگرد حکومت بریتانیا در هند، برای خدمت در دربار به بریتانیا فرستاده شد، را نشان می‌دهد. صحنه‌های اول فیلم تقابل سفر دشوار این خادم همراه با هم‌سفری بداخلاق که از همه‌چیز درباره این حاکمیت متنفر است، را با صحنه‌هایی از مراسم‌های مختلف سلطنتی، به‌خوبی نشان می‌دهد.در مراسم مهمانی باشکوه، عبدول همه کارها را اشتباه انجام می‌دهد، با این‌که سرپیچی از مقررات باعث به هم خوردن نظم شده است، اما این بی‌احترامی غیرعمدی او ازنظر ملکه مسن بسیار جالب بود. باوجود ترس افراد سرشناس دربار، ازجمله نخست‌وزیر کهن‌سال، Lord Salisbury (با بازی مایکل گمبون Michael Gambon)، و پسر ملکه، برتی (با بازی ادی ایزارد Eddie Izzard)، ویکی تسلیم فریبندگی عبدول شد و رابطه دوستانه‌ای با او برقرار کرد و او را مشاور اصلی خود کرد، درگیر داستان‌های ماجراجویانه و رمانتیک زندگی او شد و او را همراه شخصی خود کرد و از او درخواست کرد که همه‌چیز را درباره تاریخ و فرهنگ هند، از یادگیری قرآن تا لذت خوردن انبه، را به او یاد دهد.
آشفتگی او بعد از شنیدن این حقیقت که مسلمانان بودند که باعث کشته شدن دو هزار سرباز بریتانیایی شدند، موقت بود و او به عبدول و خانواده‌اش جایگاه خوبی در دستگاه سلطنتی داد و حتی برای خدمات عبدول به دربار، به او نشان شوالیه را اهدا کرد.
قدرت‌های دربار درصدد اخراج او از بریتانیا برای همیشه بودند. هنگامی‌که ملکه بسیار مریض و نحیف شده بود و توانایی دفاع از عبدول را در مقابل این موج حسادت و نژادپرستی نداشت، آن‌ها به تلاش برای متهم کردن او به جرم خیانت برآمدند. عبدول به همراه یادداشت‌هایش از دربار فرار کرد. متن این یادداشت‌های شخصی که در سال 2010 منتشر شد، منبع اصلی این فیلم است. به نظرم بعید است که این خارجی در هنگام مرگ ملکه در کنار او در کاخ باکینگهام حضورداشته است و در صحت اتفاقاتی که در روز انتصاب برتی به‌عنوان حاکم بعدی پیش آمد، نیز شک دارم. دلیل نمایش این اتفاق‌ها در فیلم هرچه بوده است، به فیلم‌نامه قوی لی هال Lee Hall و کارگردانی بی‌نقص استیون فریرز Stephen Frears کمک خوبی کرده است. تمام صحنه‌ها، از تاج‌محل تا کاخ زیبا و جالب‌توجه ویندسور Windsor، با جزییات دقیق و فکر شده، بسیار تماشایی هستند. و تمام بازی‌ها در این فیلم مثال‌زدنی‌اند. در این فیلم، دربار بریتانیا سرد و مطیع نشان داده‌شده است، درحالی‌که جودی دنچ در نقش ملکه محبوب، مانند همان شخصیتی که در فیلم «خانم براون» Mrs Brown به کارگردانی John Madden در سال 1997 داشت، برخلاف بقیه عمل می‌کند، شکننده اما صمیمی، لج‌باز اما زودرنج و شوخ‌طبع و درعین‌حال بسیار حساس. او باشکوه و باقدرت حکومت می‌کند اما در لحظاتی آسیب‌پذیر بودنش را نشان می‌دهد، مثل وقتی‌که به کمک عصا در حیاط قدم می‌زند یا وقتی با عبدول درباره 30 سال تنهایی‌اش بعد از مرگ همسرش آلبرت، درد و دل می‌کند. بازی علی فضل Ali Fazal، ستاره بالیوودی، به موفقیت او کمک زیادی کرده است، همین‌طور به گروه بازیگران مشهور بریتانیایی که آگاهی درستی از زندگی خصوصی دربار نشان داده‌اند.

نظر برخی از منتقدین درباره این فیلم:

راجر مور Roger Moore منتقد Movie Nation در مورد این فیلم می‌گوید:« این فیلم که تقریباً بر اساس وقایع حقیقی است، از آغاز تا پایان بسیار مسرت‌بخش است.این فیلم نگاهی دقیق و با جزییات به این دوره تاریخی دارد. درکل موضوع این فیلم می‌تواند تلنگر خوبی به مردمانی که اعمال نژادپرستانه‌ای را رواج دادند، باشد.» او هم‌چنین درباره بازی دنچ می‌گوید:« دنچ که چندین سال گذشته از بازنشسته شدن صحبت می‌کرد، با بازی‌ای عالی به سینما بازگشته است.»

ازنظر منتقد امپایر Empire، دن جولین Dan Jolin، این فیلم که می‌توان گفت دنباله فیلم «خانم براون» است، یکی از روابط دوستانه غیرمتعارف ملکه را نشان می‌دهد و جودی دنچ بازی قوی و زیبایی از خود به نمایش می‌گذارد.

گری تامپسون Gary Thompson منتقد اخبار روزانه فیلادلفیا Philadelphia Daily News در ستایش بازی جودی دنچ می‌گوید:« این فیلم، فیلم دنچ است، او وقار و انسانیت را در قالبی طنز، به نمایش می‌گذارد. دنچ است که باعث لذت‌بخش شدن این فیلم شده است.»

پیتر تراورز Peter Travers منتقد Rolling Stone انتظار بیشتری از فیلم داشت. ازنظر او احساسات و نیات عبدول در فیلم مشخص نشد، اما بازی قوی دنچ و کارگردانی عالی فریرز فیلم را به فیلمی جالب‌توجه تبدیل کرده است، اما ازنظر او «ویکتوریا و عبدول» می‌توانست خیلی بهتر از این باشد.

منتقد سایت ورایتی Variety، اوون گلیبرمن Owen Gleiberman نظر کاملاً متفاوتی درباره این فیلم دارد. او می‌گوید:« این فیلم به‌اندازه کافی سرگرم‌کننده است و جوایز زیادی برای جودی دنچ به ارمغان خواهد آورد. اما به‌جز نمایش شکوه و عظمت آن دوره، ویژگی‌های یک فیلم درام موفق را ندارد.»