مسئله با عظمت حلال‏

آنچه در روى زمین براى بدن انسان و زندگى و معیشت او داراى منفعت واقعى است، و تصریحى به حرمت آن نشده است، و از نظر پاکیزگى ملایم با طبع آدمى است حلال، و مصرف آن به صورت عاقلانه و بر اساس برنامه حکیمانه بى مانع و جایز است.

هیچ کس حق ندارد نعمت هاى حلال الهى را به عنوان زهد و سلوک الى الله بر خود حرام نماید.

حلال کردن حرام خدا بر خود و دیگران، و حرام نمودن حلال خدا بر خود و بر مردم بدون شک پیروى از فرهنگ شیطان و تهمت و افتراء بر خداست.

سفره طبیعت که بر اساس اراده و رحمت حق به وجود آمده، پاسخ گوى نیازهاى مادى موجودات زنده و به ویژه انسان است، و امتناع از ارضاء نیازها کارى شیطانى و عملى غیر انسانى، و پیروى از فرهنگ ضد خداست.

حلیت اشیاء و عناصر و روئیدنى ها و حبوبات و سبزیجات و انواع میوه ها، و فرمان به مصرف آنها، و هزینه کردنشان در راه خدا و خدمت به خلق، از برنامه هاى اصولى آئین الهى و براى تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان است.

خوردن حرام، و مصرف نمودن آنچه ذاتاً یا بالعرض ممنوع اعلام شده، و نهایتاً در ممنوعیت آنها صلاح و خیر انسان منظور گشته، پیروى از گام هاى شیطان، و دنباله روى از فرهنگ این دشمن آشکار است.

حرام ضربه اى سنگین بر پیکر و جسم آدمى، و خسارتى شدید بر عقل و روح انسان، و مانع از رشد و ترقى معنوى، و سبب تیره بختى و شقاوت، و پرده اى از ظلمات بر صفحه پاک روح و آئینه نفس است.

مسئله حلال به اندازه اى مهم و تأثیرگذار است، که خداى مهربان در قرآن مجید مى فرماید به همه پیامبران و فرستادگان فرمان دادم: اى پیامبران از خوردنى هاى پاکیزه و پاک بخورید و کار شایسته انجام دهید، مسلماً من به آنچه انجام مى دهید دانایم.

یا أَیُّهَا الرُّسُلُ کُلُوا مِنَ الطَّیِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً إِنِّی بِما تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ. «1»

بى تردید حضرت حق با توجه به آیات قرآن و معارف الهیه، و گستردگى سفره ى طبیعت، از آب و هوا، و نور و عناصر لازم، و پهناى دریاها و اقیانوس ها، و زمین هاى قابل زراعت و چراگاه هاى عامل دام پرورى بیش از حد مردم روى زمین در همه دوره ها، روزى و رزق حلال تأمین کرده، و کمبودى در این زمینه وجود ندارد، ولى این قلدران و زورگویان و طاغوت ها و سرمایه داران زالوصفت هستند، که به سبب بى دینى و گریز از عدالت، و سنگدلى و بى مهرى به دیگران، حق ضعیفان و مستضعفان را در سراسر جهان به غارت مى برند، و همواره دست چپاول آنان به سفره دیگران، و معادن و ثروت هاى کشورهاى استعمار زده دراز است.

بى تردید اگر مظلومان جهان، و طبقات محروم، و گرسنگان و فقیران و تهیدستان در همه جاى دنیا بر ضد طاغوتیان و چپاولگران قیام کنند، و دست آنان را از سفره روزى خود قطع کنند، و حق به غارت رفته را بازگردانند، چهره شوم فقر و گرسنگى در محاق مى رود، و همه انسان ها در زمینه امور مادى به حق خود مى رسند.

قرآن مجید درباره ى روزى رسانى خدا و رزق طیب مى فرماید:

قُلْ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أَمَّنْ یَمْلِکُ السَّمْعَ وَ الْأَبْصارَ وَ مَنْ یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ یُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَ مَنْ یُدَبِّرُ الْأَمْرَ: «2»

بگو: کیست که شما را از منابع آسمان و زمین روزى مى رساند، و سفره شما را از انواع آنچه نیازمند به آن هستید رنگین مى کند، یا کیست که بر گوش و چشم شما مالکیت و حکومت دارد، و کیست که زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون مى آورد، و کیست که همواره امور جهان هستى را تدبیر مى کند؟

أَمَّنْ یَبْدَؤُا الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَ مَنْ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ قُلْ هاتُوا بُرْهانَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقِینَ. «3»

آیا بتان و معبودان انتخابى شما بهترند، یا آن که مخلوقات را مى آفریند، سپس آنان را پس از مرگشان بازمى گرداند؟

و کیست آن که از آسمان و زمین به شما رزق و روزى مى رساند، آیا با خدا معبود دیگرى که براى شما کارگردانى کند هست؟! بگو اگر راستگوئید دلیل خود را بیاورید.

یا أَیُّهَا النَّاسُ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ هَلْ مِنْ خالِقٍ غَیْرُ اللَّهِ یَرْزُقُکُمْ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ فَأَنَّى تُؤْفَکُونَ: «4»

اى همه مردم جهان، نعمت خدا را که انواع گوناگونش را به شما ارزانى داد مورد توجه قرار دهید، آیا جز خدا آفریننده اى هست که از آسمان و زمین شما را روزى دهد؟ به یقین هیچ معبودى جز او نیست، پس چگونه توجه شما را از حق برمى گردانند؟!

أَ لَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُمْ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ وَ أَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَةً ..... «5»

آیا ندانسته اید که خدا آنچه را در آسمان ها و زمین است مسخر و رام شما نموده و در اختیارتان قرار داده است؟ و نعمت هاى آشکار و نهانش را به شما به صورت فراوان و کامل ارزانى داشته؟

یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَیِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَکُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ الْمُعْتَدِینَ.

وَ کُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالًا طَیِّباً وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِی أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ: «6»

اى مؤمنان چیزهاى پاکیزه اى را که خدا براى شما حلال کرده بر خود حرام و ممنوع نکنید، و از حدود خدا تجاوز ننمائید یقیناً خدا متجاوزان را دوست ندارد.

و از نعمت هاى حلال و پاکیزه اى که خدا روزى شما نموده مصرف کنید و از خدا که به او ایمان دارید در همه امورتان پروا داشته باشید.

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْواجِکُمْ بَنِینَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ أَ فَبِالْباطِلِ یُؤْمِنُونَ وَ بِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ یَکْفُرُونَ: «7»

و خدا براى شما همسرانى از جنس خودتان قرار داد، و از همسرانتان، فرزندان و نوادگانى به وجود آورد، و از نعمت هاى پاکیزه و دلپذیر به شما روزى داد، با این همه لطف و رحمتش به انسان آیا به باطل ایمان مى آورند، و نسبت به نعمت هاى خدا ناسپاسى مى کنند؟!

فَکُلُوا مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ حَلالًا طَیِّباً وَ اشْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ إِنْ کُنْتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ: «8»

از نعمت هاى حلال و پاکیزه اى که خدا روزى شما نموده است بخورید و نعمت خدا را شکر و سپاس کنید، اگر فقط او را مى پرستید.

آرى باید از یک مسئله بسیار مهم غفلت ننمود، و آن مسئله این است که اگر مردم پس از فراوانى نعمت، و گستردگى رزق و روزى، به سپاس گزارى و شکر نعمت که هزینه کردن آن در امور مثیت و کار خیر است اقدام نکنند، و نعمت هاى حق را در گناه معصیت، و خوش گذرانى هاى حرام و امور شیطانى مصرف نمایند به عذاب کمبود، و خشکسالى و قحطى و تنگى و مضیقه در معیشت، و سختى و شدت و بلا و مصیبت دچار مى شوند.

وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمى .... «9»

و هر کسى از هدایت و دین من روى گردان شود، براى او زندگى پر مضیقه و سختى خواهد بود و او را در قیامت نابینا محشور مى کنیم.

وَ لَقَدْ أَخَذْنا آلَ فِرْعَوْنَ بِالسِّنِینَ وَ نَقْصٍ مِنَ الثَّمَراتِ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُونَ: «10»

و به یقین فرعونیان را به خاطر فساد و گناه و معصیت و طغیان و روى گردانى از هدایت به قحطى و خشکسالى هاى متعدد و کمبود بسیار شدید بخشى از محصولات دچار نمودیم تا متذکر حقایق و مسئولیت هاى خود شوند.

بدون شک اگر ملتى و جامعه مملکتى مؤمن واقعى به خدا شوند و از همه محرمات و گناهان بپرهیزند، برکات حضرت حق از آسمان و زمین به آنان مى رسد، و زندگى سالم همراه با رفاه و امنیت و فراوانى نعمت پیدا مى کنند.

وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ: «11»

و اگر اهل شهرها و آبادى ها ایمان مى آوردند، و از گناهان اجتناب مى نمودند یقیناً درهاى برکات را از آسمان و زمین بر آنان مى گشودیم، ولى آیات حق و پیامبران و هدایت حق را انکار کردند، و به تکذیب حقایق برخاستند، ما هم آنان را به کیفر اعمالى که همواره مرتکب مى شدند به عذابى سخت دچار کردیم.

در هر صورت نعمت خدا در هر دوره اى بر همه انسان ها کامل و فراوان بوده، و اضافه تر از حد لازم رزق و روزى مقرر گشته، ولى ستم ستمکاران عده اى را از حقوق مسلم خود محروم کرده، و گاهى فساد و گناهان دسته جمعى سبب مضیقه و بلا و مصیبت و تیره بختى شده است .

پی نوشت ها:

______________________________

(1)- مؤمنون 51.

(2)- یونس 31.

(3)- نمل 64.

(4)- فاطر 3.

(5)- لقمان 20.

(6)- مائده 87- 88.

(7)- نحل 72.

(8)- نحل 114.

(9)- طه 124.

(10)- اعراف 130.