سال 95 تمام شد اما کارنامه بازار نشر ایران نشان داد که همچنان کالایی فرهنگی مانند کتاب، جایگاه ویژه ای در سبد اقتصادی خانوار ایرانی ندارد. سرانه مطالعه ایرانیان با وجود 5 میلیون دانشجو و ده ها میلیون دانش آموخته در 4 دهه اخیر، همچنان یکی از تاسف آورر ترین آمارهای بین المللی کشور را به خود اختصاص می دهد.
اگر روزگاری انتشار کتابی با 2 هزار نسخه تیراژ در مقابل جمعیت هفتاد و اندی میلیونی ایران تعجب آور بود، اکنون بسیاری از ناشران به دلیل گرانی هزینه های انتشار کتاب و استقبال کم مردم از بازار نشر، شمارگان برخی از کتابها را به 200 تا 500 نسخه کاهش داده اند. این بدان معناست که کتابی هر چند ارزشمند و خواندنی، به ازای هر 16 هزار نفر تنها در یک نسخه منتشر می شود.
وضعیت بد بازار نشر کشور در حالیست که تبلیغ برای کتاب و کتابخوانی آنطور که شایسته جمعیت جوان و فرهنگ دوست ایران است، در دستور کار قرار نگرفته و فرهنگ کتابخوانی، بعنوان بخشی از سبک زندگی مردم در اقصی نقاط کشور تبدیل نشده است.
البته امسال برخی از کتابفروشی های خیابان انقلاب (پایتخت کتاب ایران) با طرح عیدانه تلاش کردند که رونق بازار نشر شب عید را احیا کنند و به خریداران 25 درصد تخفیف بدهند. اما بررسی های میدانی نشان داد که این طرح نیز به دلیل اطلاع رسانی ضعیف نتوانست آنطور که شایسته بود، عیدی اسکناسی مرسوم را به عیدی کتاب ترغیب کند.
گزارش امروز سرویس هنری روزیاتو شما را با فهرستی از 50 کتاب پر فروش غیر درسی سال 95 آشنا می کند. اگر دوست دارید بعضی از کتاب های پر مخاطب سال گذشته را مشاهده کرده و در روزهای آینده نسبت به خرید برخی از آنها اقدام کنید، در کتاب گردی امروز ما همراه باشید.
ترجمه های شخصیت های سرشناس همچنان پر مخاطب
بازار نشر 95 گر چه دوران پر رونقی را تجربه نکرد، اما ترجمه های برخی از چهره های سرشناس غیر نویسنده کشور مانند ترانه علیدوستی (هنرپیشه سینما) و عادل فردوسی پور (مجری برنامه 90 شبکه سوم سیما) توانست در فهرست آثار پر فروش قرار بگیرد.
عادل فردوسی پور که 2 سال پیش کتاب “هنر شفاف اندیشیدن” اثری ارزشمند از دکتر رولف دوبلی را با کمک دو تن از دوستانش روانه بازار کرده بود، در سال گذشته ترجمه خود را در فهرست پر مخاطب ترین آثار سال مشاهده کرد. این کتاب در دوران رکود نشر ایران توانست سی و هشت بار تجدید چاپ شود.
اثری که حتی ناشرش را بر آن داشت قطع جیبی کتاب را نیز در اختیار مخاطبان قرار دهد.. هنر شفاف اندیشیدن، با قلم روان و خواندنی دکتر دوبلی و ترجمه جذاب فردوسی پور و همکارانش، ما را با خطاهای متداول در اندیشیدن آشنا می کند. خطاهایی که بعضا سبب می شود که نتوانیم درست فکر کنیم و به موفقیت نزدیک شویم.
ترانه علیدوستی، هنرپیشه سینما که سال 95 با فیلم فروشنده اصغر فرهادی، شاهد دومین اسکار بهترین فیلم خارجی زبان برای اثری با حضور خود بود، در ابتدای سال 95 از سومین ترجمه اش خبر داد. وی که گویا علاقه زیادی به کتاب های ژانر عاشقانه و روانشناسی دارد، کتاب “تاریخ عشق”، اثری برجسته از نیکول کراوس را با همت انتشارات مرکز روانه بازار کرد. این اثر در مدتی کوتاه توانست به چاپ پنجم برسد.
در پشت جلد آمده است: “لئوپلد گورسکی مردنش را از 18 اوت 1920 آغاز کرد. وقتی راه رفتن میآموخت مرد. وقتی پای تخته می ایستاد مرد و یک بار هم وقتی سینی بزرگی در دست داشت. وقتی امضای جدیدی تمرین می کرد، مرد. وقتی پنجره ای را باز میکرد. تنها مرد، چون خجالت میکشید به کسی زنگ بزند.”
“یا به یاد آلما مرد. یا وقتی دیگر نخواست یادش کند. در واقع، چیز زیادی برای گفتن نیست. او نویسندهی بزرگی بود. او عاشق شد. این بود زندگی او.”
ترانه علیدوستی پیش از این نیز ترجمه ای از مجموعه داستان «رویای مادرم» نوشته آلیس مونرو را توسط نشر مرکز روانه بازار کرده بود. او علاوه بر بازیگری، به زبان انگلیسی نیز مسلط است و در زمینه ادبیات به ترجمه می پردازد. وی توانست جایزه ادبی پروین اعتصامی راا در پنجمین دوره برگزاری آن در قسمت ادبیات داستانی با ترجمه «رؤیای مادرم» تألیف آلیس مونرو، کسب نماید.
این کتاب در نوزدهمین دوره کتاب فصل نیز، در گروه ادبیات شایسته تقدیر شناخته شد.
چهره نام آشنای دیگری که در عرصه نویسندگی اثر موفقی در سال 95 داشت، ایرج طهماسب، مجری و تهیه کننده مجموعه تلویزیونی کلاه قرمزی بود.
طهماسب با “مجموعه داستان سه قصه” که توسط انتشارات چشمه در 96 صفحه منتشر شد، یکی از رمان های پر فروش سال 95 را رقم زد.
البته به جز این سه نفر، محمود دولت آبادی نویسنده سرشناس ایرانی هم توانست به مدد شهرت خود، کتاب پرفروش “بنی آدم“ که چاپ نخست آن با تیراژ 10 هزار نسخه منتشر شد را در فهرست پر فروش های سال مشاهده کند.
«بنی آدم» مجموعهی داستان کوتاهی به قلم محمود دولت آبادی، نویسندهی صاحب نام معاصر است. این مجموعه، شش داستان با عنوانهای «مولی و شازده»، «اسم نیست»، «یک شب دیگر»، «امیلیانو حسن»، «چوب خشک بلوط» و «اتفاقی نمیافتد» را در بردارد.
این داستان ها با درون مایه ی شهری به موضوعات اجتماعی مختلف می پردازند. در توضیح پشت جلد اثر از قول نویسنده آمده است: “گفتم، همان اول کار گفتم که نوشتن داستان کوتاه کار من نیست. این هنر بزرگ را کافکا داشت، ولفگانگ بورشرت داشت و می توانست بدارد که در همان «بیرون، جلو در» جان سپرد و داغش لابد فقط به دل من یکی نیست. پیشتر از او این هنر را چخوف داشت که بالاخره خون قی میکرد در آن اتاق سرد، و چند فقره ای هم رومن گاری، آنجا که پرندگان پرواز می کنند میروند در پرو می میرند.”
“حالا شما به من بگویید کلاه و کشکول و پالتو و عصای آقای جنابان را چه کسانی از کف میدان کج و قناس جمع خواهد کرد؟ و آن اشیای ریز زینتی را چه کسانی پیدا خواهند کرد؟” در بخشی از داستان اول این مجموعه یعنی «مولی و شازده» می خوانیم: “حالا دیگر باید نیرویش را واقعا جمع می کرد تا بتواند خودش را از بدنه ی صاف ستون سنگی بالا بکشاند، به این سبب شاید یک بار دیگر دور میدان نظر انداخت و البته ندید که یک زن، زنی به رنگ خاکستر آستانهی سحرگاه، از کوچه وارد میدان شد و رفت یک گوشه زیر تاقی نشست و کز کرد.”
“مردک چسبیده به کار نه او را دید، نه آن توبرهای که روی زانوهایش گرفته بود، و نه آن مردی را دید که ایستاده بود پشت پنجرهی اتاقش در طبقهی سوم عمارت و سیگار دود میکرد، خواب به سر شده و خیره به میدان و کرداری که پیرامون ستون سنگی انجام میگرفت. مرد قوزی این بار سر رشمه را دور کمر بست و گره آن را محکم کرد و پیش از آن که رشمه را بچسبد، شروع کرد به مالیدن کف دست هایش برهم، طوری که انگار سرمای پگاهی بر دست هایش اثر کرده بود و او باید خودش را آماده میکرد…”
مجموعه داستان بنی آدم نوشتهی محمود دولتآبادی، از سوی نشر «چشمه» منتشر شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
شما می توانید فهرست پر فروش ترین کتاب های اسفند 95 برخی از کتابفروشی های تهران را اینجا ببینید.
کتابهای سیاسی-دفاعی پر طرفدار: از “مصلحت نامه” تا”عباس دست طلا”
سال 95، سالی پر از اتفاقات سیاسی مختلف بود. از جمله مهمترین آن ها می توان به درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس فقید مجمع تشخیص مصحلت نظام، روی کارآمدن رییس جمهوری جنجالی در آمریکا و تداوم چالش های پیش روی برنامه برجام، اشاره کرد.
همواره رویدادهای سیاسی داخلی و بین المللی، روی بازار نشر نیز تاثیر گذار است. به همین خاطر، کتاب هایی با محوریت شخصیت های برجسته نظام در کانون توجه علاقه مندان به کتاب های سیاسی و تاریخی معاصر در سال 95 قرار گرفت.
از آن جمله می توان به کتاب“مصلحت نامه” اشاره کرد که حاشیه نگاری دیدارهای آیت الله هاشمی رفسنجانی را روایت می کند که در سال های 1391 و 1392 انجام شد. این کتاب با کوشش زهرا شیدوس و محمد محمودی توسط نشر ثالث عرضه گشته و جلد نخست آن باا استقبال علاقمندان به تاریخ و شخصیت نگاری های سیاسی معاصر جمهوری اسلامی مواجه شده است.
کتاب سیاسی دیگری که در سال 95 تا حدودی در کانون توجه طرفداران قرار گرفت، کتابی با عنوان “روایت بحران هسته ای” (ناگفته های یک دیپلمات) است که توسط سید حسین موسویان نوشته شد و انتشارات تیسا آن را منتتشر کرد. دیپلمات سابقه مذاکره کننده در گفتت و گوهای هسته ای ایران با 5+1 در دوره قبل روحانی و ظریف، از آنچه در جلسات با حضور وی گذشت، روایتی خواندنی دارد که برای مخاطبان واقعه نگاری معاصر می تواند جالب توجه باشد.
کتاب سیاسی دیگری که در سال 95 در عرصه سیاست خارجی ایران با تمرکز بر مقوله جنجالی و خبری برنامه هسته ای کشورمان در کانون توجه فعالان بازار نشر قرار گرفت، کتابی با عنوان “سیاست خارجی و دیپلماسی هسته ای ایران: از تقابل تا اعتماد سازی” است که روایتیی از حمان قهرمان پور است.
در این کتاب، نویسنده تلاش کرده در فصول مختلف با مستندنگاری هایی که از منابع گوناگون انجام داده است، ده سال تعامل ایران با قدرت های بزرگ هسته ای بر سر برنامه غنی سازی و اثبات صلح آمیز بودن آن را در روایتی متنوع و از نگاه های مختلف مورد بازبینی قرار دهد. اگر علاقه مند هستید که به طور خلاصه در جریان آنچه بر مذاکرات هسته ای کشور در یک دهه اخیر گذشت قرار بگیرید، این کتاب می تواند انتخاب خوبی باشد.
کتاب “ از هاشمی تا روحانی” نوشته علی باقر دولت آبادی و محسن شفیعی، از دیگر کتاب های سیاسی پر فروش سال 95 بود که البته درگذشت آیت الله رفسنجانی نیز در معروفیت و فروش آن تاثیر گذاشت. این اثر که روایتی است از چهره های سیاسی معاصر کشور، می کوشد بررسی سیاست خارجی ایران را در پرتو نظریه سازه انگاری مورد بحث و بررسی قرار دهد و طیف وسیعی از مردم را مخاطب قرار می دهد.
“عباس دست طلا” از انتشارات فاتحان به چاپ بیست و یکم رسید. طی چند سال گذشته به واسطه توجه به آن و تجدید چاپ چند باره از جمله کتابهای شناخته شده در بازار کتب دفاع مقدسی است.
این کتاب نگاهی به عملکرد بسیجیان فنی و تعمیر کار واحد پشتیبانی و تدارکات سپاه پاسداران در دوران هشت سال دفاع مقدس دارد.
خاطره نگار اثر، ماجرا ها را از زمانی که کمتر از دو ماه از آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران گذشته، آغاز می کند. عباس علی باقری با مروری کوتاه بر زندگی اش و دو دلی های خود برای حضور در جبهه ها، از زمانی می گوید که تصمیم می گیرد برای دو هفته به جبهه برود و ببیند در آن جا چه کاری از دستش برمی آید.
کتاب عباس دست طلا از جمله کتاب هایی بود که مورد توجه رهبر انقلاب در عرصه نشر دفاع مقدس نیز قرار گرفت.
اولین اعزام باقری هجدهم آبان ماه سال 1359 است. او به همراه چند نفر از دوستانش وارد پادگان ارتش در اسلام آباد می شوند؛ محلی که خودروهای خسارت دیده از انفجارها توسط تعمیرکاران شرکت خودرو سازی ایران ناسیونال درست شده و عباس علی باقری و دوستانش که قرار است توانایی خود را در کار ثابت کنند، جیپی چپ کرده را تعمیر می کنند. توانایی و سرعت آن ها باعث شهرت شان می شود و ادامه ماجرا شکل می گیرد.
خواندن این کتاب که روایتی جذاب از یکی از مهم ترین دوران تاریخ معاصر کشورمان را در اختیار خواننده به خصوص نسل جوان قرار می دهد، انتخاب خوبی خواهد بود.
«بار دیگر نادر» هم یکی از کتابهایی بود که در گزارش پایانی تابستان از آن نام برده شد و حالا چاپ سومش در فهرست پرفروش های زمستانی حضور دارد. این کتاب درباره شهید نادر مهدوی، یکی از شهدای جنگ های مقابله به مثل های دریایی ایران با آمریکا در خلیجج فارس است.
اثر یاد شده با فناوری واقعیت افزوده عرضه شده و شما می توانید کلیپ هایی را با اسکن موبایل مشاهده کنید.
در این کتاب زندگی مهدوی از آغاز تا شهادت، فقط با تکیه بر خاطرات شفاهی برادر، دوستان و هم رزمان او مرور می شود. مخاطب، روایتی کاملا مستند و با تاکید بر خاطرات شفاهی افراد مختلف را می خواند.
یاحسینی، نویسنده این اثر درباره ویژگیهای کتاب «بار دیگر نادر» قبلا به ایبنا گفته بود که استفاده از اپلیکیشن واقعیت افزوده، یکی از مهم ترین ویژگیهای کتاب به شمار می رود. حدود 16 فیلم یک تا سه دقیقهای در کتاب گنجانده شده و مخاطب می تواند با گرفتن تلفنن همراه یا تبلت خود روی برخی حروف مشخص شده، فیلمهای مرتبط با آن موضوع را ببیند.
اما کتاب تازه فاتحان برای فهرست پرفروشهای فصل گذشته، کتاب «فرشته نجات» و در واقع نسخههای چاپ دومش است. این کتاب زندگی شهید فوزیه شیردل از پرستاران و بهیاران دفاع مقدس را روایت می کند.
برای علاقه مندان به مستند خوانی جریانات دفاع مقدس، این کتاب می تواند گزینه خوبی باشد.
نگاهی به رمان های پر فروش؛ از “ملت عشق’ تا “دختر پرتقالی”
رمان در بازار کم رونق نشر و مطالعه ایرانیان، همچنان در فهرست ژانرهای پر طرفدار در همه گروه های سنی قرار دارد. در چند سال اخیر، بسیاری از ناشران ایرانی با انتشار کتاب های رمان از نویسندگان مطرح داخلی و بین المللی، وارد این عرصه جذاب شده اند.
در ادامه بیش از 20 رمان محبوب از ناشران مختلف را ارائه می کنیم.
چه خبر از تندیسی ها؟
ترجمه های ویدا اسلامیه از جی کی رولینگ در انتشارات کتابسرای تندیس از جمله پر فروش های سال 95 هستند. کتاب های دیگری مانند رمان «ملت عشق» نوشته الف شفق با ترجمه ارسلان فصیحی، «سمفونی مردگان» نوشته عباس معروفی، «برتری خفیف» نوشته جف اولسون با ترجمه لطیف احمدپور و میلاد حیدری، «از فرانکلین تا لاله زار» (زندگی نامه همایون صنعتی زاده) نوشته سیروس علی نژاد، «مغلطه» (راهنمای درست اندیشیدن) نوشته جمی وایت با ترجمه مریم تقدیسی و «هنر همیشه بر حق بودن» نوشته آرتور شوپنهاور با ترجمه عرفان ثابتی از جمله کتاب های پر مخاطب تندیسی ها در سال 95 بودند.
رمان «دختر پرتقالی» نوشته یوستین گاردر با مهوش خرمی پور، فیلمنامه های «هری پاتر و فرزند نفرین شده» و «جانوران شگفت انگیز و زیستگاه آنها» نوشته جی. کی رولینگ با ترجمه ویدا اسلامیه، «بازگشت به کافه چرا» نوشته جان استرلسکی با ترجمه مهوش خرمی پور و «آخرین نفس» نوشته پل کالانیتی و ترجمه مهرداد بازیاری نیز از جمله کتابهای پرفروش انتشارات کتابسرای تندیس در فصل زمستان 95 هستند.
چه خبر از ققنوسی ها؟
هشتمین چاپ کتاب “مانولیتو” نوشته الیرا الیندو که توسط فرزانه مهری در ژانر کودک و نوجوان منتشر شده است، از جمله کتاب های پر فروش ققنوسی ها در سال 955 بود.
مانولیتو پسربچهای 9 ساله است که با پدر و مادر، پدربزرگ و برادر کوچکش در آپارتمانی در طبقه سوم در یک محله فقیرنشین، در مادرید زندگی می کند. او پدربزرگش را خیلی دوست دارد، زیرا همیشه در مراحل سخت زندگی با او همدردی می کند. برادر کوچکش را نیز بسیار دوست دارد؛ هر چند که گاهی از دست او عاصی می شود.
مانولیتو در مدرسه دوستان متعددی دارد که با هر کدام از آن ها رابطه ای خاص را پیگیری می کند. ماجرای جذاب مانولیتو در مدرسه، در خانه و خلاصه در محله – به قول خودش «محله ما» – می گذرد. این داستان ها در 7 جلد مجزا نوشته شده اند. البته دو جلد آن فصول به هم پیوسته دارد ولی بقیه مستقل هستند.
انتشارات آفرینگان سه جلد از این کتابها را منتشر کرده و بقیه آن ها به زودی به بازار کتاب عرضه خواهد شد. فرزانه مهری این کتاب ها را از فرانسه ترجمه کرده است، البته نگارش اصلی آن ها به زبان اسپانیایی است. مترجم داستان ها تاکنون کتاب های دعوا نکنیم و گفت و گو کنیم (مجموعه 6 جلدی)، جادوگر و رئیس پلیس، تخم تمساح و دیگر کتاب های کودکان و نوجوانان را ترجمه کرده است.
کتاب 450 صفحه ای به نام “دالان بهشت”، نوشته نازی صفوی که چاپ چهل و نهم خود را در سال 95 تجربه کرد، از پرفروش ترین رمان های ایرانی به شمار می رود.
این داستان، روایت زندگی دختری است که بنا به تصمیم والدینش ازدواج می کند و خیلی زود شکست می خورد.
در ادامه بخشی از کتاب را با هم می خوانیم:
خدایا چقدر نفهم و کودن بودم که درک نمیکردم. حس حسادت زنانه کجا و غیرت و تعصب مردانه کجا. حتی مهلت نشد چشم هایش را ببینم، سیلی اش چنان سخت و محکم و آنی، مثل برِ توی صورتم خورد که هیچ چیز ندیدم.” پسر یا دختر کدام مقصرند؟ و آیا این پرسش از ریشه اشتباه نیست؟ پسر جوانی تحصیل کرده است، زندگی اجتماعی موفقی دارد و رفتارهایش توسط هر دو خانواده تأیید می شود.
دختر اما بی تجربه است، از پشت میز مدرسه و از بازی کودکانه به جایی پرتاب شده که نمی شناسدش و بزرگترها آن را زندگی زناشویی میخوانند. همه چیز علیه دختر است. نویسنده اما به یاری سطرهای نانوشته اش چیز دیگری را به تصویر می کشد. سپیدخوانی ها از به مسلخ بردن یک قربانی حکایت می کنند.
نازی صفوی 38 سال دارد، ذاتاً نویسنده است و در آثارش بیش از هر چیز به زنان می پردازد.