عشق علی علیه‌السلام در دل غیر شیعیان جهان

سرویس سبک زندگی: شیعه هم که نباشی، دلت با هر بهانه‌ای حقانیت ماجرای برحق غدیر را هم که باور نداشته باشد، پدر و اجدادت از دین و مذهب دیگری باشند و تو هم پیرو آیین نیاکانت هم که باشی، مسیحی باشی یا یهودی، اهل سنت باشی یا مالکی و شافعی، اصلا در هر کشور و با هر دین و آیینی که زندگی کنی، فقط کافی است چشم‌ها را بشویی و جور دیگری به دنیا و آدم‌ها و ماجراهایش نگاه کنی تا دستت بیاید وقتی در برابر شخصیت بزرگ و بی‌نظیر اسدالله الغالب امام علی بن ابیطالب(ع) قرار می‌گیری، نمی‌توانی به حقانیتش معترف نباشی. در ادامه این مطلب را به نقل از همشهری آنلاین می‌خوانیم.

 

چه اینکه حضرت امیرالمومنین امام علی(ع) تنها امام شیعیان نیست. او آمد تا همه انسان‌ها را در هر دوره‌ای از تاریخ و هر سرزمینی تا رسیدن به سعادت هدایت کند. اما باید با همه ارادتت باورش کنی تا سعادت حقیقی را درک کنی و بچشی. «ما را نمی‌رسد جز آنکه علی(ع) را دوست بداریم و به او عشق بورزیم، چه او جوانمردی است بس عالیقدر و بزرگ نفس، از سرچشمه وجدانش خیر و نیکی می‌جوشید و از دلش شعله‌های شور و حماسه زبانه می‌زد»؛ این جملات فقط بخشی از نوشته‌های کارلایل، فیلسوف بزرگ انگلیسی است. اینطور است که 14قرن دانشمندان، شاعران، نویسندگان، فیلسوفان و محققان بسیاری شیفته و ارادتمند حضرت امیرالمومنین امام علی(ع) بوده و هستند و این عشق، فقط به شیعیان اختصاص ندارد. به سراغ جمعی از ارادتمندان مولای متقیان در بین سایر ملل، از مسلمانان و مسیحیان رفتیم که برای حضور در همایشی به تهران آمده بودند تا گوشه‌ای از ابعاد شخصیت این امام همام را از زبان توصیف آنها بشنویم.

بنیامین دوغروار شاعر ترکیه‌ای

صدای فریاد
بنیامین دوغروار، شاعر و مدرس اهل ترکیه و دانش‌آموخته رشته الهیات از دانشگاه سلچوک در سطح کارشناسی است. او تا به حال بیش‌ از 9‌مجموعه شعر منتشر کرده است، از جمله: آنجا که متأثر شدم، ابراهیم شدن و برای انسانیت. این شاعر و مدرس ترکیه‌ای از ارادت مردم دین‌های دیگر نسبت به امام علی(ع) می‌گوید: «تا به حال شاعران، نویسندگان و محققان غیرمسلمان زیادی درباره حضرت امیرالمومنین(ع) مطالبی نوشته‌اند و به حقانیت، شجاعت، یکتاپرستی و رشادت‌های آن حضرت اذعان کرده‌اند.

بنابراین می‌توان گفت که امام علی(ع) تنها امام و پیشوای مسلمانان نیست بلکه آن حضرت راهنما و پیشوای همه مردم آزادی خواه و حق پرست جهان است و هر انسانی در هر سرزمینی که باشد می‌تواند با شناختن آن حضرت و خواندن کتاب نهج‌البلاغه راه صحیح زندگی را یاد بگیرد و این موضوع تنها به شیعیان اختصاص ندارد. درباره آن حضرت هم کتاب‌های زیادی چاپ و منتشر شده که از آن جمله می‌توان به کتاب شاعر بزرگ نجیب‌الدین اشاره کرد. «بولس سلامهًْ» هم دیوانی با نام «ملحمه عید‌الغدیر» نوشته و در این کتاب به بررسی شخصیت امام علی و اهل‌بیت علیهم‌السلام پرداخته است. البته در این میان تعداد افرادی که تاریخ را به نظم کشیده و با زبان شعر بیان کرده‌اند انگشت شمار است.» بنیامین دوغروار معتقد است که «همایش‌های بین‌المللی با هر موضوعی که برگزار شود به منزله در میان گذاشتن فرهنگ‌هاست که این نکته بسیار مهمی است. به‌خصوص اینکه موضوع این همایش‌ها، آدم‌های بزرگ تاریخ مانند ائمه اطهار علیهم‌السلام باشند که این موضوع می‌تواند افق‌های روشنی را به روی هنرمندان و شاعران باز کند.» و ادامه می‌دهد: «دو اصل موجود در هنر تصویری ایران، پایداری در برابر ظلم و بیداری اسلامی است که هنر راستین را هنر متعهد در قبال امت می‌داند.» این شاعر و مدرس ترکیه‌ای شناخت مردم و آشنایی با فرهنگ و آداب و رسوم شهرهای برگزار‌کننده همایش را نیز یکی از دستاوردهای این همایش‌ها می‌داند که این آشنایی، دوستی و اخوت را به همراه خواهد داشت.

دست‌های پاکی از مدینه بلند شده
در صحرای کربلا منتظر است
فرات با موج‌های خشن
یک قطره آب را حرام کرد
لب‌های خشک به هم چسبیده، خون آلوده است
اجازه عبور به کاروان داده نمی‌شود و صحرا نمودار است
دست و بالم شکسته است
خاک در زمین و ابر در آسمان گریه می‌کند
شمشیر ظالم دور سرم می‌چرخد
فریاد درد و زجر از همه جا بلند می‌شود
فریادهای زینب از زجر به کینه آغشته شده
در هر عضوش یک درد
کاروان عبور نمی‌کند و صحرا نمودار است
حسین با لب‌های خون آلود تک و تنهاست
و روی ماسه‌های آتشین، تصویر پایداری می‌کشد
تصویر شهادت که بر آینه آسمان منعکس شده‌است
صدای فریاد، ارض را می‌لرزاند

عنایت شهیر شاعر جوان افغانی

شخصیت فرامذهبی
عنایت شهیر، شاعر جوان افغانی است که معتقد است:«شخصیت حضرت علی(ع) فراتر از همه مذاهب و اقوام است و همین مسئله باعث شده همه به سوی او جذب شوند. به این مفهوم که هر انسانی از هر کشور و با هر دینی که باشد، به محض شناختن امام‌علی(ع) به سوی او جذب می‌شود چرا که آن حضرت مصداق بارز و عینی انسان کامل است و هر انسان کمال‌گرا و حق‌طلبی او را دوست دارد.» این شاعر افغان درباره فعالیت‌های خودش می‌گوید: «مطالعات زیادی درخصوص زندگی حضرت امیرالمؤمنین(ع) داشته‌ام و با بررسی عقاید و نظرات مردم دین‌های دیگر به این نتیجه رسیده‌ام که این امام نه‌تنها الگوی شیعیان است بلکه الگوی تمام مسلمانان جهان است. حتی باور دارم که شاعران و محققان اهل سنت و مذاهب دیگر با خواندن زندگینامه این امام، عاشق او شدند و تلاش می‌کنند با سرودن شعر، دین و علاقه خود را به او نشان دهند.»

هفتاد کس امام شد اما علی علی‌ست
در بلخ یا نجف، نه به هر جا علی علی‌ست
ای دره‌های مارنما، باخبر شوید
بعد از خدا، محمد و موسی علی علی‌ست
فریاد‌ها بلند شد از خون کربلا
با ماهیان دره و دریا: علی علی‌ست!
ای مرغ بی‌اراده‌ام‌‌ای بادهای مست
«یا هو» کشید باز که تنها علی علی‌ست
امروز هم علی به رگ و خون ما دوید
بعد از هزار سال به دل‌ها علی علی‌ست
هفتاد کس امام شد اما علی علی‌ست
در بلخ یا نجف، نه، به هر جا علی علی‌ست
محمد الازهربن الهاشمی نفطی

شاعر روشندل تونسی

الفبای عشق بزرگ
محمد الازهربن الهاشمی نفطی، شاعر روشندل و منتقد ادبی از جمهوری تونس است. او مدرک دکتری رئالیسم جادویی در ادبیات از دانشگاه سوربن دارد و عضو کانون نویسندگان عرب و تونس و عضو کانون جهانی شعر است. او پژوهشی را درباره حماسه حضرت امیرالمومنین امام علی(ع) در دست تألیف دارد و کتاب‌های زن در ادبیات معاصر عرب، نقد فرهنگی مشکلات و آفاق آن و از متنبی تا سعدی از آثار اوست.

این شاعر تونسی با اعتقاد به اینکه جهان اسلام نیازمند همکاری و هماهنگی میان محققان دوستدار امام علی(ع) است، می‌گوید: «ملت ایران در برگزاری چنین مراسمی نقش برجسته‌ای در جهان دارند و اینکه در رابطه با شخصیت امام علی(ع) همایش برگزار می‌شود خدا را شکر می‌کنیم.»

ای والامقام! از دیار فهری و معز به نمایندگی به سوی تو آمده ام
از دیار وفاداری، نامه‌ای به همراه دارم از چشمانی که اشکشان جاریست
ای زیبا‌ترین اسطوره که با معانی ارجمند، سرزمین‌ها و اندیشه‌ها را فتح می‌کنی
آمده‌ام اشکبار و خاشع و مرید، گام به گام به تو نزدیک می‌شوم
شعری با ابریشم قافیه‌ها می‌سرایم و اشتیاقم به شیوه واحه و نخلستان است
ای پسرعموی پیامبر! از فراسوی تاریکی آمده‌ام و تقاضای صبح زیبا را دارم
تو برای پناهجویان روشنی می‌آوری و از عدالت راه و بیرق می‌سازی.

عبدالقادر یوسف ترنینی شاعر لبنانی

نقطه پرگار؟
حتی برادران اهل سنت ما هم ارادتمند و عاشق حضرت امیرالمومنین امام علی(ع) هستند. نمونه‌اش عبدالقادر یوسف ترنینی، شاعر و پژوهشگر سنی مذهب لبنان است که به‌عنوان امام و خطیب مساجد بیروت فعالیت دارد. عضویت در انجمن دانشمندان مسلمان و انجمن سنی‌های حامی مقاومت در لبنان، استادی بلاغت و ادبیات عربی در موسسه الازهر لبنان و تالیف مقالات و سروده‌های متعدد در نشریات گوناگون از جمله فعالیت‌های ترنینی است. این شاعر لبنانی، مقاله‌ای با عنوان «یکتایی امیرالمؤمنین علی ابن‌ابیطالب(ع)» را منتشر کرده که در همایش‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی مورد استقبال قرار گرفته است. خودش در این‌باره می‌گوید: «یکی از محورهای اصلی این متن نگاه حضرت علی(ع) به وحدت‌گرایی و اعتقادات آن حضرت بر وحدت مسلمین بود. در قسمت دیگری از این مقاله، به مسائل قدس شریف و آزادی بیت‌المقدس و حمایت‌های ملت ایران از انتفاضه فلسطین اشاره شده است که این رویکرد مردم ایران را به تبعیت از شخصیت والا و حق‌طلب امام علی(ع) منوط می‌دانم.» عبدالقادر ترنینی معتقد است: «برای نشان دادن محبت به پیامبر‌اسلام(ص) باید به خاندانش محبت داشت. حتی در این‌باره کتابی با نام «گفتار حق و زبان حق» نوشته‌ام که این کتاب شیعه و سنی را به گرد هم و به دور اهل‌بیت (ع) جمع می‌کند، چون اهل‌بیت علیهم‌السلام تنها نقطه‌ای هستند که مسلمانان گرد آنها به اتفاق نظر می‌رسند.» او ائمه اطهار علیهم‌السلام را نقطه پرگار وجود دانسته و می‌گوید: «اگر درباره فکر و عقل و وجود پیامبر(ص) ننویسم درباره چه‌کسی باید بنویسم؟ کسی که بخواهد به حضرت محمد(ص) نزدیک شود باید با محبت خاندانش به او نزدیک شود و این محبت باید عملی باشد، به‌طوری که برتری‌ها و فضائل آنها را نشان دهد و همگان را به گردآمدن دور افکار آنها دعوت کند. ائمه‌اطهار‌(ع) مانند نقطه پرگار هستند که مسلمانان را در یک حلقه به هم وصل می‌کنند و در اینجاست که خداوند می‌گوید به ریسمان خداوند چنگ بزنید و از آن متفرق نشوید.»

ای رقیه! گریه نکن که خون تو در جریان است
رقیه به همه کینه‌ورز‌ها گفت
تنها راه رسیدن به پدرم شهادت است
گریه‌های این دختر، تمام پایه‌های کاخ ظلم یزید را ویران کرد
خون این دختر در راه حق و راه امام حسین(ع) بر زمین ریخت...

جورجی طربای شاعر و پژوهشگر لبنانی

ارتقای اخلاق انسانی
جورجی طربای، شاعر و پژوهشگر لبنانی است که با تألیفاتی شامل تعصب دینی و قومی در اندلس، نوآورانی از لبنان و جهان و پژوهشی در افسانه‌ها، تخیلات و قصه‌های کهن و مجموعه شعرهایی ازجمله باغ پادشاه و ناخدا در همایش‌های بین‌المللی بسیاری شرکت کرده است. طربای مدرک دکتری زبان و ادبیات عرب و دکتری ادبیات جهان دارد و آثارش به چند زبان ترجمه شده است.

او که در آثارش بارها به ارادت قلبی خود نسبت به حضرت امیرالمومنین(ع) اشاره کرده است، می‌گوید:«در بسیاری از همایش‌ها و سمینارهای بین‌المللی شرکت داشته‌ام اما مصداق بارز استقبال، اتحاد و یکدلی را در شیعیان دیده‌ام و باور دارم که این برخورد شیعیان به‌دلیل پیروی آنها از امام‌علی(ع) است و این موضوع برای من بسیار جالب توجه است.» این شاعر لبنانی، گفت‌وگو بین فرهنگ‌ها را سبب پویایی و ماندگاری آنها می‌داند و آن را به آبی تشبیه‌می‌کند که اگر جاری نباشد، به گندآب بدل می‌شود؛ «در عین حال تداوم بازخوانی آثاری مانند نهج‌البلاغه موجب متخلق شدن مردم به اخلاق انسانی شده و همچنین زمینه رشد و پیشرفت شاعران و بالا رفتن انگیزه آنها برای سروردن شعرهای آیینی و خلق آثار مذهبی را ایجاد می‌کند.»

او با اشاره به اینکه تمام مسلمانان جهان ارادت خاصی به حضرت امیرالمومنین(ع) دارند، معتقد است که حضرت علی(ع) بزرگمرد تاریخ است که باید از رفتار و گفته‌های او درس بگیریم و برای پیشرفت در زندگی آن را اجرایی کنیم.

احمد الطویلی پژوهشگر تونسی

نجوایی با مولا
احمد الطویلی، پژوهشگر و استاد برجسته زبان و ادبیات عرب از جمهوری تونس، دارای مدرک دکتری رشته ادبیات و تمدن اسلامی است و سابقه تدریس در دانشگاه‌های کشورهای کره‌جنوبی، قطر، آمریکا، تونس و هندوستان را در کارنامه علمی خود دارد. بخش زیادی از تألیفات او در زمینه زندگی ائمه اطهار علیهم السلام است، مانند: بررسی مدایح پیرامون پیامبر اکرم(ص) و اهل‌بیت(ع)، پژوهشی پیرامون ازدواج حضرت فاطمه‌زهرا سلام‌الله علیها و پیشگامان اصلاحات در جهان اسلام. احمد الطویلی حضرت علی(ع) و شخصیت آن حضرت را در بالا‌ترین مرتبه از حقیقت‌طلبی و اخلاق و انسانیت دانسته و می‌گوید: باعث افتخار من است که برای چنین شخصیت بزرگی در جهان شعر می‌سازم چرا که می‌خواهم به امام علی(ع) لبیک بگوییم و بارها با خودم تکرار می‌کنم که: «لبیک. لبیک یا علی.»

علی! ای آزادمردی که خدا پلیدی‌ها را از تو دور نگاه‌داشت!
عشق به تو، ما را از آتش دوزخ دور می‌کند و جواز عبور ما از صراط است.
ای بزرگواری که پیامبر اکرم(ص) در مقام تو گفت: هر کس مرا و این دو دلبندم (حسن و حسین علیهماالسلام) و پدر و مادرشان را دوست بدارد، در روز قیامت با من محشور می‌شود.
و باز درباره تو گفت: خداوند نسل هر پیامبری را از فرزندان او قرار داده است، مگر نسل مرا که از فرزندان علی(ع) است.

سرحلقه عاشقان

یادی از استاد دانشمند مسیحی، مرحوم جورج جرداق
مدت زیادی از وفات شاعر و محقق مسیحی و ارادتمند مخلص حضرت امیرالمومنین(ع) نمی‌گذرد. ما جورج جرداق را به‌عنوان سرحلقه شیفتگان و عاشقان امام علی علیه‎السلام در میان مسیحیان می‌شناسیم. هرچند که عرض ارادت و شیفتگی فرهیختگان و دانشمندان ادیان و مذاهب دیگر نسبت به ساحت حضرت امیرالمومنین(ع) چندان تازگی ندارد اما هنوز هم هر گاه اسمی از ارادتمندان غیرمسلمان به امام علی(ع) می‌آید، نمی‌توان یادی از او نکرد. جورج جرداق مسیحی که عشق و میل به مولای متقیان را از قوم و قبیله خود آموخته بود اثری مشهور در سطح جهانی به نام «الامام علی صوت العدالهًْ الانسانیهًْ» خلق کرده بود، مرد عدالت و حق‌پرستی را در آثار، مکتوبات و آفرینش‌‎های هنری خود ستایش می‌کرد.

جورج جرداق در سال 1926 میلادی در محله‌ای در جنوب لبنان و در خانواده‌ای مسیحی مذهب متولد شده بود و پدر و مادرش که هر دو از قبیله یمنی بودند، نسبت به امور فرهنگی، اعتقادی، علمی و ادبی توجه زیادی داشتند. در این میان امام علی(ع) برای آنها نمادی از انسان کامل بود. علاقه و ارادت این خانواده مسیحی به امام علی(ع) آن اندازه بود که بر بالای خانه‌شان سنگ نوشته‌ای را نصب کرده بودند با عبارت: «لافتی الاعلی، لاسیف الاذوالفقار » اینطور بود که جورج جرداق از همان دوران خردسالی‌اش با وجود اینکه تحت آموزش‌های مسیحی قرار می‌گرفت، اما عشق و ارادت به حضرت امیرالمومنین(ع) را از درون خانواده دریافت کرده بود. نوجوان بود که شروع به خواندن نهج‌البلاغه کرد و حتی بخش‌های زیادی از این کتاب را از حفظ شد.

خودش تعریف کرده بود:«از آغاز تحصیل در مدرسه و دانشگاه، با این موضوع آشنا و مانوس بودم و دریافتم که با وجود آنچه نویسندگان معروف مانند عفاد و دیگران درباره امام علی(ع) نوشته‌اند، درباره زندگی امام‌علی(ع) تحقیق برجسته‌ای انجام نشده و نویسندگان تنها به اثبات حقانیت او در ولایت و خلافت پرداخته‌اند. به همین دلیل این انگیزه در من شکل گرفت که درباره کتاب نهج‌البلاغه فکر کنم و به چیزی که دیگران، از پرداختن به آن باز‌مانده‌اند، بپردازم.»

کتاب «امام علی(ع)، صدای عدالت انسانی» که جورج جرداق آن را در سن 28‌ سالگی در 5 جلد نوشت، یک اتفاق مهم در جهان محسوب می‌شد چون نه‌تنها توجه مردم مسیحی مذهب را به سمت خودش جلب کرد بلکه باعث شد مسلمانان اعم از شیعه و سنی هم اهتمام ویژه‌ای نسبت به کتاب شریف نهج‌البلاغه پیدا کنند.

بعضی از آثار جورج جرداق، درباره حضرت علی(ع) و نهج‌البلاغه که به زبان فارسی ترجمه شده است عبارتند از: امام علی(ع) صدای عدالت انسانی، توسط سیدهادی خسروشاهی و مرحوم استاد مصطفی زمانی در 6 جلد و شگفتی‌های نهج‌البلاغه، توسط فخرالدین حجازی.

ای دنیا!
چه می‌شود اگر تمام نیروهای خود را فشرده‌سازی‌
و در هر زمان مردی چون علی را
با خرد و قلب و زبان و ذوالفقارش بیاوری.
اگر چه علی(ع) چون امویان بر مردم حکومت نکرد
و رسالتش برای چنان حکومتی نبود،
اما حکومت بر دل‌های مردم پاک‌سیرت را از دست نداد.
ویژگی‌هایی که او به‌عنوان یک انسان نمونه و والا داشت،
این شایستگی را به وی داد که بر دل‌ها سلطنت کند.