ازدواج آسان در گردنه بیکاری، مشکلات اقتصادی و رقابت‌های کاذبِ فامیلی

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با یک بررسی و ارزیابی کلی از آسیب‎ها و ناهنجاری‌های اجتماعی، مولفه خطیر ازوداج و ضرورت آسان‌سازی و تسهیل آن از الزاماتی است که باید با جدیت هر چه بیشتر در دستور کار قرار گیرد.

  

معصومه کاشفی جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در واکاویِ دشواری‌های ازدواج در جامعه کُنونی ایران اظهار داشت: معضل اشتغال و بیکاری یکی از دلایل اصلی دشوار شدن امر نکو و حسنه ازدواج به شمار می‌رود و به واقع تبعات و عوارض این موضوع چالش برانگیز یکی از اصلی‌ترین ستون‌ها و پایه‌های شکل‌گیری جامعه که همان نظام خانواده است را تحت الشعاع قرار می‌دهد. 

جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی گفت: از سوی دیگر مدت‌ها است در پیچ و خم جهیزیه‌های آنچنانی، مراسم و تشریفات آنچنانی‌تر، چشم و هم چشمی‌ها، معضل تأمین مسکن، امر ازدواج آنچنان دشوار شده که بسیاری از جوانان عطای آن را به لقایش بخشیده اند.

کاشفی گفت: کم نیستند جوانانی که از ازدواج به عنوان یک شوخی در شرایط کنونی اقتصادی کشور یاد می‌کنند، جوانانی که در صورت برخورداری از یک شغل نیم بند، باید هفت خوان رستم را طی کنند تا هزینه‌های کمرشکن رهن و اجاره منزل و تهیه لوازم خانگی و مراسم جشن و سُرورِ عروسی را تأمین کنند.

وی افزود: برخی جوانان معتقدند یکی از پیامدهای ازدواج در شرایط کنونی به مقروض شدن آن‌ها معطوف می‌شود که سال‌ها باید برای پرداخت آن خود را به آب و آتش بزنند تا بخشی از دیون خویش را پرداخت و جبران کنند.  

تاکنون طرح های متعددی مد نظر قرارگرفته تا شاید به واسطه آن رفتن به خانه‌بخت تسهیل شود، اما هر کدام از مصوبات و طرح‌های تعریف شده به نوعی تنها بر روی کاغذ و به صورت فرمایشی به تصویب رسیده‌‍اند که اگر غیر از این بود، امروز ازدواج آسان به عبارت و واژه‌ای نمایشی تبدیل نمی‌شد.

واقعیت جامعه نشان می‌دهد، از گذشته تا کنون دستورکارهای بسیاری برای تسهیل امر ازدواج مد نظر قرار گرفته، اما ظاهرا این مصوبات با اجرا و عمل بیگانه هستند.

در واقع همین مصوبه‌های غیر عملیاتی و بیگانه با اجرا، مسبب بدبینی جوانان به ازدواج آسان شده و در حال حاضر با شرایطی مواجه هستیم که ازدواج جوانان با ضریب کاهشی قابل توجهی در مقایسه با گذشته همراه شده است.

کاشفی معتقد است جدی گرفتن دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب در این خصوص، پایبندی به قواعد سبک زندگی اسلامی و البته تلاش نهادهای اجرایی و فرهنگی برای هموارسازی مسیر ازدواج آسان، ضرورتی است که باید به عنوان دستورکاری اولویت‌دار و فراگیر مدنظر قرار گیرد.  

بر اساس آمار منتشر شده در رسانه ها، قریب به 5 میلیون و 570 هزار نفر مرد مجرد 20 تا 34 ساله و 5 میلیون و 670 هزار نفر خانم مجرد 19 تا 29 ساله در کشور وجود دارند که هر کدام به دلایل متعدد در پیچِ انتظارِ ورود به خانه بخت به سر می برند، به این آمار بیافزایید 500 هزار نفری  را که در صف دریافت وام ازدواج قرار دارند.

اعداد و ارقام فوق موید عمق فاجعه در ارتباط با مسائل جوانان در کشور است و گویی قرار نیست اقدامی عاجل و جدی برای یکی از غنی‌ترین سرمایه‌های کشور که همان ثروت و سرمایه انسانی است، در اولویت اجرایی قرار گیرد.

معصومه پاک نیت محقق و پژوهشگر اجتماعی در گفتگو  با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اظهار داشت: کاهش آمار ازدواج، بالارفتن سن پیوند زوجین از معضلاتی است که به صورت بالقوه مسبب و مستعد بروز ناهنجاری های اجتماعی خواهد بود و به واقع 11 میلیون جوان مجرد در کشور به مثابه تهدیدی است که تبدیل آن به فرصتی ویژه با آسان‌سازی امر ازدواج تسهیل خواهد شد.    

برخی کارشناسان و جامعه‌شناسان معتقدند نمی‌توان صرفا عامل بالارفتن سن ازدواج را در مسائل اقتصادی جستجو کرد، تغییر سبک زندگی و فراز و نشیب ها و تحولات فرهنگی جامعه در طول دو دهه و به خصوص یک دهه اخیر، آنچنان با سرعت و شتاب همراه بوده که بعضا هضم و باور برخی از مسائل همچون ازدواج را از سوی جوانان  سخت و دشوار ساخته است.

حمید سوری جامعه‌شناس و آسیب‌شناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران؛ اظهار داشت: بدون تردید یکی از کانون های ناهنجاری و آسیب در نظام غرب به خانواده معطوف می شود و طبیعتا الگوبرداری از چنین فرهنگی نتیجه ای جز تشدید لغزش ها و سست شدن بنیان خانواده به همراه نخواهد داشت.

وی افزود: از سوی دیگر توقعات مهار ناشدنی زوجین، بالارفتن انتظارات خانواده ها، رقابت ها و چشم و هم چشمی‌های ظاهری نیز مزید بر علت شده تا این اتفاق خجسته را با مسیر پر سنگلاخی مواجه سازد که کمتر کسی به پیمایش آن تن در دهد.

به نظر می سد در چنین شرایطی دستگاه های اجرایی نیز آنچنان که باید در مقام اجرا به تسهیل امر ازدواج توجه نمی‌کنند و باید  قوه مقننه و قوه مجریه با فوریت و جدیت تمام ورود کنند تا این مسیر دشوار، هموار و تسهیل شود.

از سوی دیگر حصول تجدیدنظر و بازنگری اساسی در نگرش والدین و خانواده جوانان به مقوله ازدواج ضرورت اجتناب‌ناپذیر دیگری است که در برون رفت از چنین انسدادهایی (دشواری امر ازدواج) بسیار موثر و مفید فایده خواهد بود، در غیر این صورت تبعات و عوارض این پدیده و بالا رفتن سن ازدواج، آنچنان مصیبت‌بار خواهد بود که دامنه پس لرزه آن، هزینه های مادی و معنوی سنگینی را به جامعه تحمیل خواهد کرد.