اقتصادآنلاین-منصوره محمدی؛ در ماه های گذشته با بهانه تحریم مازوت اضافی پالایشگاه ها به بسیاری از نیروگاه های کشور تحمیل شده است. یکی از نیروگاه هایی که به این دلیل باید از مازوت به عنوان سوخت اصلی استفاده کند، نیروگاه شهید سلیمی نکا است. این نیروگاه که قرار بود پس از راه اندازی خط لوله گاز سمنان به کیاسر کاملا از مصرف این سوخت مبرا شود، همچنان با مازوت می سوزد.
استفاده از سوخت مازوت ظاهرا در ماه های اخیر در بسیاری از نیروگاه های کشور رواج یافته است. مسئولین تامین و توزیع گاز یکی از دلایل استفاده از این سوخت را سرمای زمستان می دانند که تامین گاز مصرفی نیروگاه ها را با مشکل مواجه می سازد. شمال کشور چه زمستان سردی را سپری کند و چه معتدل، بهانه خوبی برای استفاده از مازوت به مسئولین داده است. مسئولین برای توجیه تحمیل اجباری سوخت مازوت به این نیروگاه هم زمستان و هم خط لوله گاز را در دست دارند. چرا حذف سوخت مازوت از این نیروگاه مهم است؟
این نیروگاه در مجاورت تالاب بین المللی میانکاله قرار دارد که یکی از مهمترین زیستگاه های شمال کشور است و به عنوان اولین تالاب بین المللی ایران در کنوانسون رامسر به ثبت رسیده است. مازوت با تولید گوگرد بر آلودگی هوا شدت می بخشد و در چرخه زیستگاهی این اکوسیستم، اثرات مخرب خود را نمایان می کند.
از طرفی با توجه به تراکم شدید جمعیتی در استان مازندران، وجود زمین های حاصل خیز و سکونت مردم در در مجاورت نیروگاه، سلامت مردم محلی، سلامت محصولات کشاورزی و اقتصاد منطقه در معرض خطر است. مصرف این سوخت آلودگی هوای شهرستان نکا را تشدید کرده است و نگرانی های فراوانی را برای ساکنین این مناطق ایجاد کرده است.
در سالهای گذشته وعده های زیادی برای به صفر رساندن مصرف سوخت مازوت در این نیروگاه داده شده است، وعده هایی که تاکنون به سرانجام نرسیده و هم بر زندگی و اقتصاد مردم منطقه و هم محیط زیست تاثیرات مخرب خود را نشان داده است.
یک منبع آگاه درباره مصرف سوخت مازوت در این نیروگاه به اقتصادآنلاین گفت: پایه سوخت این نیروگاه که در دهه پنجاه تاسیس شده است، گاز سوز بوده است. برای تامین سوخت نیروگاه در آن مقطع، پالایشگاه گاز ترش سرخس خراسان ایجاد شد. براساس قوانین داخلی بهره برداری نیروگاه شهید سلیمی نکا جمعا باید14 روز ساعت از 365 روز سال مازوت بسوزاند. با توجه به اینکه تجهیزات این نیروگاه برای سوخت مازوت ساخته نشده است، در نتیجه عمر تجهیزات کاهش می یابد.
وی با اشاراه به سرمای شدید زمستان 86 در استانهای شمالی که باعث کمبود گاز در شمال شد گفت: در آن سال قوانین بالادستی استفاده از مازوت زیرپا گذاشته شد و به صورت موقت مصرف سوخت نیروگاه برپایه مازوت قرار داده شد تا در مصرف گاز صرفه جویی شود. از آن زمان بهانه مصرف مازوت در نیروگاه نکا آغاز شد. پس از آن تحریم ها روی کار آمد و دلیل بزرگتری برای مصرف سوخت مازوت ایجاد شد. پالایشگاه ها نتوانستند از بنزین خارجی استفاده کنند و با یک روش منسوخ تولید بنزین در کشور آغاز شد. یکی از مهمترین ایرادات به بنزین داخلی، آلودگی بسیار بالای بنزن بود که در نتیجه مصرف، سرب زیادی به هوا وارد می کرد و بحران آلودگی هوا را در شهرهای بزرگ ایجاد می کرد. همچنین میزان قابل توجهی مازوت باقی می ماند که مشتری خارجی نیز نداشت. نیروگاه شهید سلیمی نکا با توجه به وسعت، بزرگترین مصرف کننده مازوت شناسایی شد و مازوت اضافه به سمت نکا روانه شد.
از آن پس مشکل کمبود گاز مطرح نبود، نیروگاه نکا جایی بود که می توانستند نفت کوره را به آن تزریق و بار مازوت را از دوش پالایشگاه ها بردارند، در نتیجه این عوامل نیروگاه شهیدسلیمی نکا همچنان از سوخت مازوت استفاده می کند.
سوخت مازوت با توجه به گوگردی که به هوا می فرستد و ذرات معلق موجود در آن یکی از منابع مهم آلودگی هواست که تاثیر مستقیم بر سلامت انسان و محیط زیست دارد. در همین زمینه حرمنصوری، کارشناس محیط زیست درباره پیامدهای زیست محیطی مصرف مازوت به اقتصادآنلاین گفت: یکی ازدلایل آلودگی نیروگاه نکا بسته بودن چرخه هیدرولوژیکی آب در منطقه است. در این منطقه فاصله دریا تا کوهستان زیاد نیست، در نتیجه با بارندگی ذرات معلق و آلاینده های گوگردی ناشی از مصرف مازوت با وجود کوه های البرز راه خروج ندارند و بار آلودگی در منطقه باقی می ماند و در چرخه جریان هوای منطقه تکرار می شود.
از طرفی حجم آلودگی نیز در این منطقه بسیار زیاد است. با توجه به مصرف بسیار بالای مازوت، آلودگی بسیار زیادی به محیط وارد می شود.
از مساله آلودگی هوا که بگذریم، منطقه زاغمرز که تامین کننده آب شیرین تالاب میانکاله است و اهمیت بسیار زیادی در حفظ این زیستگاه دارد، در فاصله یک کیلومتری نیروگاه شهید سلیمی قرار دارد. آلودگی نه تنها حیات آبزیان این منطقه را به خطر می اندازد، بلکه آب آلوده زاغمرز به تالاب میانکاله سرریز می شود و بر اکوسیتم آن منطقه حیاتی تاثیر منفی خواهد گذاشت.
مهمتر از همه این موارد مردم ساکن در منطقه هستند. در روزهایی که مازوت مصرف می شود، تنفس به حدی سخت است که نمی توان از دوچرخه و موتور استفاده کرد و رفت و آمد برای مردم سخت است. سوزش چشم و مشکلات تنفسی مواردی است که بر سلامت مردم منطقه اثرگذار است.
منصوری با اشاره به اثری که مصرف این سوخت بر کشاورزی منطقه گذاشته گفت: نکا زمانی یکی از بهترین محصولات کشاوزی در استان مازندران را روانه بازار می کرد، اما اکنون مرکبات آن بدنام شده است. لکه هایی که بر روی محصولات باغی ایجاد شده، محصولات کشاورزی را از چرخه اقتصادی حذف کرده است.
